Bloomberght.com'a değerlendirmelerde bulunan uzmanlar, enflasyonda beklenenden daha hızlı gerçekleşen artışın gıda fiyatlarından kaynaklandığını ve yılsonu enflasyon tahminlerini yukarı çektiklerini belirttiler. Uzmanlar, Merkez Bankası'nın harekete geçmeden önce, bu artışın sürekli olup olmadığını değerlendireceğinine ve cari açığın da ekonomide diğer bir sorun olduğuna dikkat çektiler. Uzmanların Bloomberg HT'ye yaptığı değerlendirmeler şöyle:
Yarkın Cebeci - JP Morgan Başekonomisti
Enflasyon gıda fiyatlarından dolayı arttı. Konjonktürel bir artış. Bu yüzden yıllık yüzde 7 olan tahminimi revize etmeyeceğim. Çekirdek enflasyon ve üretici fiyatları beklenenden düşük. Talep ve arzdan kaynaklanan bir baskı yok. Gıdada 7-8 üründe artış var ve gıdanın genelinde bir artış yok. Orta vadeli beklentimi revize etmedim. Geçmişte olduğu üzere, Rusya'nın ithalatından kaynaklanan bir sorun olursa, o zaman risk olur. Bu durumda tahminimi yukarı yönde revize ederim.
Christian Keller - Barclays Capital Gelişen Piyasalar Bölümü Türkiye Ekonomisti
Enflasyonda yükselme bekliyorduk. Ancak sonuç bizim beklentimizden yüksek çıktı.İmalat sanayi verisi sonrası, bu enflasyon verisi agresifti. Yükselişte gıda fiyatları etkili oldu. Ciddi anlamda bir artış var. PMI rakamları açıklanıyor. Dünya ekonomisi yavaşlıyor. Türkiye'den gelen PMI daha iyiydi. Ancak Türkiye'de yavaş bir gerileme var. Bu ortamda enflasyondan endişelenilmemeli. Ama enflasyon rakamları yüksek çıktı. Merkez Bankası son dönemde kredibilite yarattı. İnsanlar ve meslektaşlarım bu veriden olumsuz etkilenmedi. Bu yükseliş bir defalık değilse ve devam ederse, çekirdek enflasyon ve hizmetlerin fiyatları da artarsa, o zaman görüşümüz değişir. Yaz ayları dikkatle izlenmeli. Turizm gelirleri artarsa ve bu durum lirayı aşağıda tutarsa endişelenecek bir durum olmaz. Merkez Bankası'ndan yıl sonuna kadar faiz artışı bekliyorum. Ancak beklentimi biraz yumuşattım. Daha önce, Eylül ayında 50 baz puanlık bir faiz artışı bekliyordum. Fakat son Türkiye ve Merkez Bankası ziyaretimden sonra yıl sonuna kadar 3 kere 25'er baz puanlık faiz artırımları bekliyorum. Yüksek enflasyon ve cari açıkta artış sürerse, Merkez Bankası'nı zor bir dönem bekliyor. O zaman Merkez Bankası radikal bir faiz hareketi yapmak zorunda olabilir.
Gizem Öztok Altınsaç - Garanti Yatırım Ekonomisti
Gıda fiyatlarında yüzde 5'lik artış var. Bunu hiçbirimiz beklemiyorduk. İlk beş ayda gıdada yüzde 3.5'lik bir artış bekliyorduk ama bu oran yüzde 5'e yükseldi. Bu nedenle yıllık enflasyon tahminimizi yüzde 6.5'ten yüzde 8'e çıkardık. Geçmiş verilere baktığımızda, gıda fiyatlarında her yıl böyle yüzde 4-5'lik şoklar oluyor. Ancak bunu takip eden üç ila altı ayda gıda fiyatları hızlı düşüyor. Merkez Bankası'nın faiz artırmasını beklemiyourm. Merkez Bankası bu artışı bir arz şoku olarak değerlendirecektir ve küresel ekonomideki yavaşlama da dikkate alınırsa, faiz artırımına gitmez. İç talep ve ekonomide ısınma yok. Bu koşullarda altı aylık dönemde fazi artırımı zor.
Mehmet Besimoğlu - Oyak Yatırım Başekonomisti
Gıda fiyatlarından gelen 1 puanlık bir ekstra katkı var. Bu nedenle tahminimizi revize edeceğiz. Yaz aylarında gıda fiyatları eksi çıksa bile enflasyon yıl sonunda yüzde 7'nin üzerine çıkar. Geçtiğimiz aylarda yıllık enflasyonun yüzde 4 seviyelerine doğru bir inişi vardı. Ancak bu seviyelerin dip olduğunu gördük. Enflasyon yüzde 7.2'ye çıkabilir. Politika faizi reel olarak yıllık enflasyonun altında kalarak eksi oldu. Bu koşullarda, para politikasını sıkılaştırmama eğilimi nasıl sürdürülecek? Merkez Bankası'nın faiz artışına gitmesini bekliyorum. Zaten politika faizi enflasyona göre negatifte. Bunu sıfıra çıkarmak için 1 puan artış gerek. Ancak hükümetin faizlere yönelik açıklamaları var. Merkez Bankası'nın seçimden sonra işi zor. Çekirdek enflasyon yıllık yüzde 4 seviyesinde. Ancak aylık rakamlar yüksek.
Timothy Ash - RBS Gelişen Piyasalar Araştırma Müdürü
Gıda fiyatları TÜFE'yi çok etkiliyor. Ancak çekirdek enflasyon da Kasım ayından bu yana artıyor. Cari açık kötüleşiyor ve enflasyonu da etkiliyor. Ekonomide ısınma var. Hızlı büyüyor. Kurumlar arasında koordinasyon gerekli. Para politikası tek başına idare ediyor. Para ve maliye politikaları daha da sıkılaştırılmalı. Seçim sonrası, anayasa tartışmaları ve referandum gibi konular nedeniyle belirsizlik olabilir.
Gündüz Fındıkçıoğlu - TSKB Başekonomisti
Bu yüksek enflasyon, öyle ya da böyle veri setine girdi. Yıllık enflasyonda yıllık yüzde 7.5'in altı zor. Ekonomi de hızlı büyüdüğüne göre, yıllık yüzde 8 cari açık bizi bekleyen diğer bir tehlike.