Sel Rizeli esnafı vurdu
-
Geçtiğimiz haftasonu Rize'de yağmurla birlikte meydana gelen selden en çok yerli esnaf zarar gördü
(A.A) Rize'de hafta sonu yağmurla birlikte meydana gelen selde, kent merkezinde, iş yerlerinin yoğun olarak bulunduğu yerlerde etkili olmasından dolayı en fazla zararı esnaf kesimi yaşadı.
Rize Ticaret ve Sanayi Odası (RTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Ofluoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kent merkezi ve çevresinde 24 Eylül Cumartesi metrekareye düşen 226.6 milimetre yağışın son 72 yılın en yüksek yağış miktarı olduğunu, yağışla birlikte oluşan selin özellikle iş yerlerinin yoğun olarak bulunduğu Ekrem Orhon Mahallesi'ni etkilediğini, burada iş yerlerinin altlarında, bodrum katlarda bulunan depoların su ve çamurla dolduğunu, dolayısıyla esnafın zararının çok büyük olduğunu söyledi.
Selden zarar gören esnafın, depolarını temizleme ve hasar tespit çalışmaları yürüttüğünü belirten Ofluoğlu, ''Rize'de sel nedeniyle çok büyük ekonomik kayıp var. Sel Rize ticaretinin kalbini vurdu. Bazı yerlerde deprem oluyor, ilimizde de sel yaşanıyor'' dedi.
Kırsal kesimde olan sel ve heyelanların telafisinin daha kolay olduğunu dile getiren Ofluoğlu, ''Tek sevincimiz çok can kaybı yaşanmaması. Ama ekonomik olarak çok büyük kaybımız var. Çok zor durumda olan esnaf, tüccar arkadaşlarımız var. El ele vererek bir şekilde yaraları sarmanın yolunu arayacağız. Valimiz Seyfullah Hacımüftüoğlu ile sürekli görüşüyoruz. Ellerinden geleni yapıyorlar'' diye konuştu.
Ofluoğlu, yaptıkları yönetim kurulu toplantısında selden etkilenen esnaftan 1 yıl aidat almamayı kararlaştırdıklarını anlatarak, şunları söyledi:
''Devletimizden, hükümetimizden taleplerimiz var. Rize'nin belirli bir süre vergi ve sigorta primlerinin ertelenmesini istiyoruz. Sel, sadece iş yerleri zarar görenleri etkilemedi. Bütün Rize'yi etkiledi. Çünkü bunlar, zincirin halkaları gibi birbirine bağlı. Ertelemeler konusunda yetkililerle görüştük. Hiçbir zaman dökülen sirke kabını doldurmaz. Ama zararın kısmen telafisi için mümkün olanın yapılacağına inanıyoruz.''
Hafta sonu yağan yağmurun Rize'ye son 72 yıldır 24 saat içinde düşen en yüksek yağmur miktarı olduğunu vurgulayan Ofluoğlu, şöyle konuştu:
''Esnafımızın malzemesi genellikle depo olarak kullandıkları bodrum katlarda yer alıyor. Teşhir ise genelde zemin katlardaki dükkanlarda yapılır. Ekrem Orhon Mahallesindeki bodrum katlar selden çok olumsuz etkilendi. Sahildeki işyerlerinin bodrum katları tepeye kadar su ve çamur doldu. Bu nedenle malzemelerin tamamına yakını zayi oldu. Zararın boyutu bir hayli yüksek.
Zarar gören esnafın kesin sayısı henüz belli değil ama sanıyorum Rize'de 600 civarında esnaf ve tüccarımız bundan etkilendi. Ayrıca depolar var. Bunlarla birlikte bine yakın olur. Bu da çok önemli bir rakam. Çünkü bizim toplam üyemiz 2 bin 500. Selden dolayı 20-25 milyon lira direkt zararımız olduğunu tahmin ediyorum. Dolaylı olarak ise zarar çok daha fazla. Bu zararların ortadan kaldırılması için gerekli çalışmaların yapılması lazım. Rize'nin tüm kurumları üzerlerine düşen görevi yapmaya çalışıyor. Rize çok önemli bir ekonomik kayıpla karşı karşıya.''
Suçlu aramaya gerek olmadığını ama bundan ders alıp gerekenin de yapılması istediklerini belirten Ofluoğlu, belli bir zaman sonra yaşanılanların unutulup 'nasıl olsa geçti' denilmemesi, zararı en aza indirecek tedbirlerin alınması gerektiğini söyledi.
Selden zarar gören esnafın çoğunun sigortasının olmadığını dile getiren Ofluoğlu, ''İşin en zor tarafı, esnafımızın dükkanında olan malın büyük bölümü kendisinin değil, ancak yüzde 20'si öz sermayesidir. Gerisi ya fabrikanın ya bankanın veya toptancınındır. Tamamen öz varlığı olsa, yüzde 15'ini kaybetse sorun olmaz. Ama birçok iş yerimiz zaten ekonomik zorluklarla boğuşuyordu. Bu dönemde bir de böyle bir olay gelmesi insanlarımızı çok olumsuz etkiledi. Esnafımızın ayağa kaldırılıp, ticari faaliyetlerine devam edecek şekilde fonlardan desteklenmesi lazım'' diye konuştu.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı ile ne yapılabileceği konusunda görüş alışverişinde bulunduklarını bildiren Ofluoğlu, zararların tamamen karşılanmasının mümkün olmadığını, ama kısmen de olsa zararın giderilmeye çalışılması gerektiğini kaydetti.
SELDEN ETKİLENEN ESNAFLAR
Ekrem Orhon Mahallesi'nde bakkal dükkanı işleten Seyfi Baltacı, iş yerinin iki dere arasında kaldığını, sel sırasında iş yerinden hiçbir şey kurtarma fırsatı bulamadıklarını, 15 bin liraya yakın zararı olduğunu söyledi.
Aynı mahallede beyaz eşya dükkanı bulunan Mehmet Tüfekçi de zararının 100 bin liranın üzerinde olduğunu belirterek, ''Depoyu temizleme çalışmasını bitirmek üzereyiz. Ondan sonra depodaki mallarımızı dışarıya çıkartacağız. Yapacak başka bir şey yok'' dedi.
Sahil Camisi Yeraltı Çarşısı'nda iş yeri bulunan Kadir Gerez ise sel nedeniyle iş yerindeki her şeyinin zarar gördüğünü ifade ederek, ''Dükkan tavana kadar su ve çamurla doldu. Elimizden hiçbir şey gelmiyor. Bütün pasaj su altında kaldı. Hiçbir şey çıkartamadık. Suyun tahliyesine yeni başladık. 40 bin liraya yakın zararım var'' diye konuştu.
Üniversitede okuyan 3 çocuğu olduğunu, 2'sine para gönderdiğini, ancak birine hiç para gönderemediğini anlatan Gerez, ''Valimiz bize destek oluyor, derdimizi dinliyor. Kendisine güveniyoruz. Belediyemiz de esnaf odalarımız da bizimle ilgileniyor. Devletimizin bize destek olacağına inanıyoruz'' diye konuştu.
Karadeniz Sahil Yolu Menderes Bulvarında toptancı dükkanı bulunan Şemsettin Kalafatoğlu da sahil yolunun yanlış yapıldığını ileri sürerek, ''Yol böyle yapılırsa sele neden olacağını söyledik, ama bizi dinlemediler. Şimdi dediğim çıktı. Bunun hesabını kim verecek? Şehir merkezi yoldan aşağıda kaldı. Biz de komşularımız da kan ağlıyor. Depolarımız çamura battı. Sadece benim 700 bin liraya yakın zararım var'' diye konuştu.
Tekstil eşyaları satan Erkan Kopuz ise 900 bin liraya yakın zararı olduğunu anlatarak, iş yerinin deposundaki hemen hemen bütün malların zarar gördüğünü ve bu malları atmak zorunda kaldıklarını söyledi.
Öte yandan, şehir merkezinde hasar tespit ve temizlik çalışmaları sürüyor. Esnaflar da iş yerlerini kendi imkanları ile temizlemeye çalışıyor. Rize Valisi Seyfullah Hacımüftüoğlu'nun dere yatağı üzerinde bulunduğu için sembolik olarak yıkılacağını söylediği İl Sağlık Müdürlüğüne ait binanın içindeki malzemeler de çıkartılmaya başlandı. Binanın tamamen boşaltılmasından sonra yıkılması planlanıyor.