Satoshi Nakamoto 2008'de Bitcoin'u dünyaya tanıttığında, finansta merkezi otoritenin gücünü sonlandırmanın bir yolu olarak tanıtmıştı. On yıl sonra Çin hükümeti, Bitcoin'un arkasındaki düşünceleri, bunun tam tersini gerçekleştirmek için kullanıyor.
Çin Merkez Bankası (PBOC) kendi dijital parasını sürmeye hazırlanıyor. Fakat Çin'in dijital parası, merkezi olmayan blockchain temelli arzların aksine, Beijing'e finansal sistemi üzerinde daha fazla kontrol verebilir. Çin'in dijital parası, PBOC'nin para aklama olaylarına karşı elini güçlendirebilir. Aynı zamanda hükümet için bireylerin özel hayatlarına bakan ve daha önce öngörülmemiş ölçüde bir pencere olabilir.
PBOC Başkan Yardımcısı Fan Yifel, bu yılın başında kaleme aldığı bir makalede Çin'in dijital parasının ilk aşamada nakdin yerini alabileceğini söylemişti. Merkez bankası tarafından alınan patentlere bakılacak olursa, tüketici ve işletmelermobil cüzdan indirebilecek ve yuanlarını dijital parayla değiştirebilecek; bu şekilde ödeme yapıp, ödeme alabilecekler. Kritik önemde olan detay ise PBOC'nin parayı her el değiştirdiğinde takip edebilecek olması. Fan, makalesinde bankaların işlem bilgisini günlük olarak bildirmek zorunda olabileceklerini ve bireysel işlemlerde üst limit olabileceğini söylüyor.
Söz konusu projeyi başlatan eski PBOC Başkanı Zhou Xiaochuan, dijital parayı kısmen Çin'i, başkaları tarafından tasarlanan ve kontrol edilen Bitcoin gibi bir teknoloji standardını edinme mecburiyetinden korumak için geliştirmişti. Çin, kripto para Borsalarını ve kripto para halka arzlarını geçtiğimiz yıl yasakladı.
PBOC'nin yazılım geliştiricileri, Bloomberg News'in Çinli fikri mülkiyet başvuruları sayımına göre 2016'dan beri 78 dijital para patenti aldı. Çinli yayın IPRdaily'e göre banka, Ağustos itibariyle 44 blockchain bağlantılı patent alarak dünya sıralamasında beşinci oldu.
Çinli liderlerin dijital parayı sunmaya karar vermesi durumunda tanıtımı muhtemelen kademeli olacaktır. Merkez bankasının planları hakkında bilgi sahibi bir kaynağa göre ilk kullanıcıların bu parayı yatırım ürünlerinde kullanmaları yasak olacak; böylece para politikası üzerindeki etkisi göz ardı edilebilir seviyede kalacak.
Yine de PBOC'nin patent başvuruları merkez bankasının eninde sonunda günlük işlemleri takipten öteye gidebileceğini işaret ediyor. Ekim'de kamuya açıklanan başvurular bankaların fon transferi öncesinde borçlunun detaylarını ve faiz oranlarını sisteme girmelerini gerektirecek bir para tarif ediyor. Hükümet tarafından kara listeye alınmış şirketlere kredi vermeye çalışan bankalar otomatik olarak engellenecek. Patentler bireysel kredilerin reddine ilişkin ilişkin bir bilgi içermiyor. Eleştiriler ise böyle bir teknolojinin siyasi muhalifleri cezalandırmak için de kullanılabileceği yönünde.
PBOC hala dijital paranın detayları üzerinde çalışıyor olabilir. Merkez bankası Ekim ayında Beijing'deki Dijital Para Enstitüsü'nde altı iş ilanı verdi. Banka, yazılım, kriptolamadan hukuk ve ekonomik araştırmaya kadar çok sayıda uzmanlığa sahip adaylar arıyor.
Bloomberg News