İngiliz yardım kurululşu Oxfam’ın yayımladığı bir rapora göre gıda ve enerji milyarderlerinin serveti enerji ve emtia fiyatlarında yaşanan sert artışlar nedeniyle geçtiğimiz iki yılda 453 milyar dolar arttı.

Oxfam'a göre hızlı artış yaşayan gıda fiyatlarının etkisiyle geçtiğimiz 24 ayda “62 yeni gıda milyarderi” ortaya çıktı.

Dünyanın en büyük gıda girişimcilerinden biri olan Cargill ailesine mensup milyarder sayısı pandemi öncesi sekiz iken bu sayı 12'ye yükseldi. Cargill, üç gıda deviyle birlikte dünyadaki tarım piyasasının yüzde 70’ini kontrol ediyor.

Geçen yılda ortalama yüzde 30 artan gıda fiyatlarının pandemi öncesine göre 263 milyon insanı daha yoksulluk sınırının altına itmesi bekleniyor. Bu rakam İngiltere, Fransa Almanya ve İspanya nüfuslarının toplamına eşit ve yılsonuna dek günde 1,90 dolarla geçinen insan sayısını 860 milyona çıkaracak.

“Doğu Afrika’da insanlar açlıktan ölürken dünyanın en zenginlerinin servetlerini artan gıda ve enerji fiyatlarıyla artırmasının ahlaki açıdan savunabilir bir yanı yok” diyen Oxfam İngiltere Direktörü Danny Sriskandarajah, “Yüzlerce milyonun açlıkla karşı karşıya kaldığı bir dönemde hükümetlerin devasa kârlar elde eden ve servetlere sahip olan insanlara kimsenin geride bırakılmayacağı şekilde davranmamasının bir açıklaması yok” ifadelerini kullandı.

"Servet vergisi çağrısı"

Oxfam Davos’ta buluşan dünya liderlerine süper zenginlere servet vergisi getirerek son 20 yılın en ciddi yoksulluk sorununa çare bulmaları çağrısında bulundu.

Yardım kuruluşu, hükümetlere Arjantin’in pandemi döneminde milyarderlere uyguladığı tek seferlik vergiyi örnek göstererek benzer bir yol izlemeleri gerektiğini kaydetti. Arjantin geçtiğimiz yıl topladığı vergi miktarını 1,5 milyar dolar artırmıştı.

Kuruluş bununla birlikte “devasa servetler ve güç tekellerinin” oluşmasını engellemek için kalıcı servet vergisi önerisinde bulundu. Buna göre servet vergisi milyonerler için yüzde 2, milyarderler için ise yüzde 5 olacak ve yıllık 2,5 trilyonluk bir gelir sağlanmasını sağlayacak.

Oxfam, bu rakamın 2,3 milyar insanı yoksulluktan kurtaracağını, evrensel bir sağlık hizmeti sunulmasını ve alt ve alt-orta gelirli kesimdeki herkes için sosyal koruma sağlayabileceğine dikkat çekiyor.

Şirketlere ek vergi önerisi

Kurumun üçüncü talebi ise tüm büyük şirketlerin beklenmedik kârlarına ek vergi getirerek kriz suistimialinin engellenmesi. Daha önce İngiltere’de İşçi Partisi benzeri bir öneriyi petrol ve doğalgaz firmaları için gündeme getirmişti.

Oxfam, bu verginin sadece en büyük 32 çokuluslu şirkete uygulanması halinde 2020 yılnda 104 milyar dolarlık bir kaynak elde edilebileceğinin altını çiziyor.

“Servet vergisinin devreye alınması devasa rakamlar toplanmasına yardımcı olarak savunmasız toplulukların krizi atlatmasına ve daha iyi bir gelecek kurmalarına yardımcı olabilir” diyen Sriskandarajah, “İngiltere’de enerji şirketlerine getirilecek bir fazla gelir vergisi gıda bulmakta ve evlerini ısıtmakta zorlananlara yardım etmek için güçlü bir başlangıç noktası olacaktır” dedi.

Oxfam Kovid-19 krizinin milyarderler için tarih boyunca kaydedilen en iyi dönem olduğuna dikkat çekti. Pandemi döneminde 573 yeni milyarderin ortaya çıktığını belirtiliyor.

Forbes dergisinin listesine göre dünyadaki milyarderlerin toplam servetinin 12,7 trilyon dolar olduğunu değerlendiriliyor. Bu rakam tüm dünyadaki GSYH’nın yüzde 13,9’una ve 200 yılına kıyasla 3 katına denk geliyor.