Hemen hemen tüm piyasalar Avrupa Birliğinin macro gelişmelerine tepki veriyor. Barkleys’in raporuna göre, İtalya dönüşü olmayan bir yola girdi. Yeni başkan ile onaylanan büyüme ve kemer sıkma politikalarının borçlanma maliyetlerini karşılaması mümkün değil. Demografik olarak (OECD raporu) yaşam süresinin artmasına rağmen önümüzdeki kırk yıl için İtalya’da nüfus azalması beklenirken hızla yaşlanan nüfus’a kemer sıkma politikalarının uygulanmasının son derece zor olacağı belirtiliyor. Tek ve son çıkış opsiyonu olarak Avrupa Merkez Bankası’nın (ABM) yasaları değiştirip FED ve İngiltere Merkez Bankası (BoE) gibi para basması ve İtalya tahvillerini satın alması kalıyor. Bu durumda, altın, petrol, tahıl ve diğer finansal enstrümanlarda temel veriler çerçevesinde işlem yapabilmek, yapanlar farketmiştir, artık pek kolay değil. AB borç krizi devasa bir çekim alanı (gravitasyon) gibi piyasaları rehin almış durumda ve herhangi bir piyasanın Avrupa etkisinden kurtulması için olağandışı momentum ve ivme gerektiriyor. Newtonyan görüşe göre obje’ler arasındaki çekim gücü kütleleri ve aralarındaki mesafe ile tayin edilir. Ama bu günlerde obje’lerin (borç) ekonomik zaman/mekan boyutunu değişiren Einsteinyan görelilik kuramı daha uygun görünüyor. Avrupa borç krizi birçok piyasa için göreceli olmasına rağmen tüm piyasaları aynı çerçeve içinde etkiliyor. Örneğin, buğday’ın arz/talep senaryosu ne olursa olsun piyasa davranışı, fiyatı doğrudan İtalya borçlarının kredi piyasalarını nasıl etkilediği yada doların euro karşısındaki göreceli değeri ile tayin ediliyor. Ancak, diğerlerinden ayrışan ve olağanüstü momentum gösteren altın herhalde her iki kuramdan da faydalanıyor.
Altın taban oluşturuyor
Önümüzdeki günlerde AB borç krizi için iyimser senaryo’nnu öne çıkartılması halinde ekonomik büyüme beklentileri ile fiziki altın talebi artar ve fiyatı yükselir. Karamsar senaryonun öne çıkartılması halinde ise, ki daha olası olduğunu düşünüyorum, belirsizlik ve kaliteye rağbet ile altın fiyatı yine yükselir. Bu durumda AMB’nın son çare olarak para basma opsiyonu ise zaten enflasyon endişesini beraberinde getireceğinden altın fiyatını destekleyecektir. Yani, uzun vade yükselme beklentilerde değişiklik yok. Yıl sonu psikolojik 2000 dolar hedefi tekrar radar’a girdi.
Kısa vade için konsolidasyon devam etmekle birlikte beklentiler oldukça iyimser. Geçen hafta açıklanan Bloomberg anketine göre 22 kurumdan 21’i kısa vadede altının yükselmesini bekliyor. Exchange Trading Funds (ETF’s) 27.5 mT ile rekor seviyede seyrediyor, yani talep devam ediyor. Ayrıca, 01 Kasım COT raporuna göre (uzun pozisyon rakamları) yatırım fonları çeşitli vadelerde 148.279 COMEX altın kontratı taşıyorlar. Yaz aylarında, altın 1923 dolara tırmandığında bu rakam rekor 253.653 kontrat’a yükselmişti. Yani, şimdilik fonların taşıdıkları uzun pozisyon kontratlarında aşırılık yok. Satın alma faaliyetlerinin rekor seviyeye dirence ulaşması için bir hayli yol var (Bkz.Grafik 1).
Eylül ayında 1535 dolarda başlayan yükselme eğilimi 1923 dolar’da eski zirvesini test etmek isteyebilir. Kısa dönem kar satışlarına ve MF Global iflası ile likiditenin azalmasına rağmen kalıcı bir zayıflık yada trend dönüşü gözlenmiyor. Sadece kısa dönem teknik göstergelerin aşırı pahalı seviyede seyretmesi (RSI @60) ve dolar endeksinin gerilemesi endişe verebilir ama 1735 dolar altına düşmedikçe senaryo değişmez.
Altın fiyatında genel olarak iyileşmenin göstergesi olarak en çarpıcı grafiklerden biri olan İchimoku grafiği görsel olarak iyimserliği yansıtıyor. Bu grafiğin analizinde altın fiyatının teknik resim açısından iyileştiğini gözlüyorum. Ekim ayının son haftasında dönüş hattının baz hattı üzerine geçmesiyle başlayan teknik iyileşme, altın fiyatının bulut üzerinde seyretmesiyle tamamen alıcı piyasası görünümüne dönüştü. Teyid edilmemiş tek gösterge öncül hatların yukarı yönde henüz kırılmamış olması (Bkz.grafik 2). İchimoku grafiği trend analizi ve kısa dönem destek/direnç analizi için kullanılır. Bu çalışma klasik hareketli ortalamalardan farklı larak birkaç sinyal üretir.
- Dönüş hattı (conversion line) ve baz hattı (baseline) kesişmesi hareketli ortalamalarda olduğu gibi yorumlanır.
- Ardıl hat (lagging spanline) son gün fiyatının üstünde/altında ise eğilim yukarı /aşağı olur.
- İki öncül hattın (lead1 ve lead2) kesişmesi hareketli ortalamalarda olduğu gibi yorumlanır.
- Fiyat bulut’un (mavi) üstünde eğilim yukarıdır. Genel olarak klasik grafik analizinden daha kolay ve görseldir.
Diğer iyi bir gelişme ise 1535 dolardan yükselmeye başlayan altın fiyatının yazılı ve görsel finansal medya’da öne çıkarılmaması olabilir. Altın fiyatı yaz aylarında önceki zirvesine tırmanırken tüm finansal medyanın ön sayfalarında yer alması herkezi altın satın almaya teşvik ediyordu. Bilindiği gibi vagon’a son binen amatör yatırımcılar düzeltme ile birlikte ciddi kayıplar yazdılar. 1800 seviyesine zorlayan altın fiyatı şimdilik finansal medyanın ilgisini çekmiyor ve geniş tabanlı katılımın henüz gözlenmemesi altın fiyatı için yukarı yönde potansiyel demektir.
İran nükleer programı ve İsrail’in saldırı olasılığını hafife almamak gerekir. Olası bir ihtilaf altın ve dolar’da sert çıkışlara yol açar.
Bu hafta AB’de politik arenasında yumuşama gözlense bile piyasalar büyüme rakamları yanısıra İtalya, İspanya ve Fransa borçlanma ihalalerine odaklanacaklardır.
