Bağ-Kur’lu kızların yetim maaşı alması zor görünüyor
Hem rahmetli anneniz hem de siz Bağ-Kur’a kaydolmamışsınız ve şimdi kaydolsanız, anneniz ve sizin için borç çıkacağı gibi yetim aylığını kaybedeceksiniz. Bu işi geç yapsanız, bu sefer ödedikleri tüm aylıkları, yeni bir yetim aylığı başvurunuz yok diye sizden geri isteyecekler
24 Şubat 2009’da vefat eden annem, 1995’te SSK’dan emekli olmuştu. Ardından 1998’de bir limitet şirkete % 2.5 oranında ortak oldu. Biz 2007’ye kadar annemin, emekli bir şirket ortağı olduğu için Sosyal Güvenlik Destek Primi ödemesi gerektiğini bilmiyorduk. Annemin hastalığı nedeniyle konuyla ilgilenemedik ve annem şirket ortağı olarak vefat etti. Yeni çıkacak af kapsamında annemin SGDP borçlarını ve varsa benim ortaklıktan kaynaklanan prim ve cezaları ödemem, aldığım yetim maaşı ve sağlık yardımı açısından sorun yaratır mı? Şu anda çalışmıyorum ve şirket ortaklığım yok. İsmi saklı
Hanımefendi, önce annenizin durumundan başlayalım. 1479 Sayılı Bağ-Kur Kanunu’nun Sosyal Güvenlik Destek Primi başlıklı ek 20’nci maddesi şöyledir: “...Diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre yaşlılık ve malullük aylığı bağlananlardan, 24’üncü maddenin (I) numaralı bendinde belirtilen kapsamda çalışmaya başlayanlar, çalışmaya başladıkları ayı takip eden ay başından itibaren, çalışmalarının sona erdiği ay dahil, bu kanunun 50’nci maddesine göre belirlenen on ikinci gelir basamağının % 10’u oranında sosyal güvenlik destek primi öderler. Sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenlerden bu kanunun yayım tarihinden önce aylık bağlananlar kanunun yayımını, daha sonra tekrar gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar ise mükellefiyetin başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren üç ay içinde kuruma yazılı bildirimde bulunmak zorundadırlar. Bu süre içinde kuruma yazılı bildirimde bulunmayanlar ile kurumca tespit edilemeyenlerden sosyal güvenlik destek primi, 53’üncü maddeye göre hesaplanarak tahsil edilir.” SSK emeklisiyken şirket ortağı olması sebebiyle annenizin 1 Ağustos 2004 günü ile vefat ettiği 24 Şubat 2009 tarihleri arasında birikmiş yaklaşık 3500 lira ana para ve 4000 lira kadar da gecikme zam ve faizi borcu olmalı. Olmalı diyorum, zira yazınızda bahsettiğinize göre Bağ-Kur hâlâ annenizin şirket ortaklığından haberdar değil. Bu borç Bağ-Kur haberdar olunca oluşacak. Bana sorarsanız, henüz TBMM’de görüşülmekte olan prim affıyla ilgili kanun çıkmadan borcu oluşturun ve af çıkınca ana paranın enflasyonla artırılmış halini ödeyeceksiniz, gecikme zammı kısmı silinecek.
Hem anadan hem babadan yetim aylığı alınabilir mi?
Öte yandan bahsetmemişsiniz ama sadece babanızdan mı yetim aylığı alıyorsunuz, annenizden dolayı da yetim aylığı talebiniz olmadı mı? Zira duruma göre her ikisinden de yetim aylığı alma hakkınız olabileceği gibi annebabanız aynı kurumdan emekli iseler yüzde 50 zamlı yetim aylığı alma hakkınız da olabilir. Yukarıda ifade etmeye çalıştığım gibi durumunuz zor, yukarı tükürseniz bıyık, aşağı tükürseniz sakal hesabı gibi. Hem sizin hem annenizin şirket ortaklığını BağKur’a duyursanız bir dert, duyurmasanız başka dert başınıza gelecek. Ya bildirip çıkacak sonuçları göreceksiniz ya da duyurmayıp uykusuz geceler geçireceksiniz. Bence korkulu rüya görmektense uyanık kalmayı tercih edin.