İran nükleer müzakelerinde sona yaklaşılıyor

İranlı müzakereciler ve dünyanın önde gelen altı ülkesi arasında İran'ın nükleer programı üzerine devam eden görüşmelerde sona yaklaşıldığı bildiriliyor. Anlaşmaya varmak için Haziran sonu olarak belirlenen son tarihin geçmiş olmasına rağmen ABD'li diplomatlar bir ya da iki gün içinde anlaşmaya varmayı umuyorlar. Ancak ABD, olası bir anlaşmayı Kongre'nin onayına sunmak zorunda.

ABD Kongresi'nde anlaşmanın tartışılma ve oya sunulması iki ayı bulabilir. Müzakerelere Birleşmiş Milletler güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ve Almanya katılıyor. Taraflar, Misan ayında İsviçre'nin Lozan kentinde bir taslak metin üzerinde anlaşma sağlamışlardı.

İran'ın nükleer programının kısıtlanması ve denetime açılmasını kabul etmesi karşılığında, ülkeye uygulanan ambargoların kaldırılması bekleniyor. Anlaşmanın imzalanması hem İran ekonomisinin dönüştürme potansiyeline, hem de Ortadoğu'da jeopolitik dengeleri değiştirme potansiyelini taşıyor.

Diplomatlara göre üç temel konudan ikisinde nihai anlaşmaya büyük oranda yaklaşıldı. Birinci konu yaptırımlar ve bunların kaldırılma süreci. Anlaşma çerçevesinde,finansal yaptırımlar ve BM Güvenlik Konseyi'nin uyguladığı uluslararası yaptırımlar hemen kaldırılacak.

İran'ın nükleer programının olası askeri boyutları, müzakerelerin ikinci temel konusu. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Yukiya Amano, bu konudaki sorunları yıl sonuna kadar çözülmesini beklediğini söyledi. Ancak uzlaşma sağlanamayan konu, İran'ın anlaşmaya uyup uymadığı anlamak için uluslararası müfettişlerin hassas askeri bölgeleri denetlemesi. İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, bu konuda taviz vermeyeceğini birçok kez açıklamıştı.