TCMB:Enflasyondaki yükselişte gıda ve enerji etkili oldu

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), enflasyondaki yükselişte işlenmemiş gıda fiyatlarındaki artış ile enerji fiyatlarındaki baz etkisinin öne çıktığını bildirdi.

TCMB, "Kasım Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu"nu yayımladı.

Raporda, kasım ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0,67 arttığı ve yıllık enflasyonun 0,52 puan yükselerek yüzde 8,10 olduğu anımsatıldı. Enflasyondaki yükselişte işlenmemiş gıda fiyatlarındaki artış ile enerji fiyatlarındaki baz etkisinin öne çıktığı ifade edilen raporda, "Ayrıca, bu dönemde Türk lirasındaki birikimli değer kaybı etkileri zayıflamakla birlikte devam etmiş ve temel mal grubu enflasyonundaki yükseliş sürmüştür. Hizmet enflasyonu ise yüksek seyrini korumuştur. Çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonu artış kaydetmiş, ana eğilimi ise temel mallardaki yükselişe karşılık hizmet grubundaki iyileşme ile birlikte yatay seyretmiştir" değerlendirmesi yapıldı.

Bu dönemde Özel Kapsamlı TÜFE Göstergesi (ÖKTG-H) ve (ÖKTG-I) endekslerinin yıllık değişim oranlarının sırası ile 0,20 ve 0,30 puan artarak yüzde 8,94 ve 9,22'ye yükseldiği aktarılan rapora göre, alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, kasım ayında gıda, temel mal ve enerji grubu katkılarının sırasıyla 0,20, 0,16 ve 0,15 puan arttığı gözlendi. Diğer alt grup katkılarında ise kayda değer bir değişiklik olmadı.

Mevsimsellikten arındırılmış verilerle üç aylık ortalamalara göre incelendiğinde, çekirdek enflasyon göstergelerinin ana eğilimi kasım ayında yatay seyir izledi. Bu dönemde, hizmet grubu ana eğilimi zayıflayarak ocak ayından bu yana gözlenen en düşük seviyeye geriledi. Öte yandan, giyim fiyatlarında kaydedilen yüksek artışın yanı sıra Türk lirasındaki birikimli değer kaybına bağlı olarak temel mal grubu eğilimi yükselişini sürdürdü.

Kasım ayında hizmet fiyatları yüzde 0,17 arttı, grup yıllık enflasyonu 0,16 puan artarak yüzde 8,80'e yükseldi. Bu dönemde yıllık enflasyon, lokanta-oteller grubunda gerilerken, diğer alt gruplarda yükseldi. Lokanta-otel grubu aylık enflasyonundaki gerilemede, hem yemek hizmetleri fiyat artışlarındaki yavaşlama hem de konaklama hizmet fiyatlarındaki düşüş etkili oldu.

Bu dönemde ulaştırma hizmetleri fiyatları, temelde uçak bileti ücretlerindeki düşüşe bağlı olarak aylık bazda yüzde 0,76 gerilese de bu grupta yıllık enflasyon baz etkisiyle yükseldi. Kira enflasyonunda ise yukarı yönlü seyir devam etti.

"Kasım ayında TL'deki birikimli değer kaybının etkileri hissedilmeye devam etti" 

Temel mal grubu yıllık enflasyonunun kasım ayında 0,41 puanlık artışla yüzde 9,61'e yükseldiği belirtilen rapora göre, bu dönemde yıllık enflasyon tüm alt gruplarda artış kaydetti. Türk lirasındaki değer kaybının birikimli etkilerinin belirgin biçimde gözlendiği eylül ve ekim aylarının ardından dayanıklı mal grubu fiyat artışları kasım ayında yavaşladı. Bu yavaşlama, döviz kuru etkilerinin hızlı bir şekilde izlendiği otomobil ve beyaz eşya gruplarında daha belirgin oldu.

Aylık enflasyon dayanıklı mal grubu genelinde önceki iki aya kıyasla zayıflasa da mobilya ve ev aletleri gruplarında döviz kuru etkileri gözlenmeye devam etti. Giyim ve dayanıklı dışı mal fiyatları aylık artış oranı da benzer bir görünüm arz etti ve grup yıllık enflasyonu yüzde 8,67'ye ulaştı. Endeks tarihinin en yüksek oranlı ekim ayı artışının gözlendiği giyim fiyatları yukarı yönlü seyrini bu dönemde de sürdürdü.