Dövizin değerini kontrol
Dövizde dalga boyu uzadıkça kur konusunda tartışmalar hızlanıyor.
Son gelişmeler karşısında dolara karşı 1.80'leri gören TL'nin değerinin ne olması konusunda Merkez Bankası da devreye girdi. Merkez Bankası Başkanı Başçı, TL'nin şu an % 5-10 civarında olması gerekene göre kur sepeti karşısında daha değersiz olduğunu söyledi.
Son on yıldır TL'nin dış paralar karşısındaki düzeyine ilişkin yorum yapmaktan kaçınan Merkez Bankası, bu kez ilk olarak değişik bir iletişim politikası uygulamaya başladı. "Benim tolerans göstereceğim en yüksek düzey sepet bazında 2'dir" mesajını piyasalara iletti.
Kanımca Merkez Bankası'nın gücü buna yeter. Elindeki 90 milyar doları aşmış bir rezervle banka bu düzeyi koruyabilir.
Ancak sorunun, bu tür bir açıklamanın ve dövizin tavan değerini belirlemenin doğru, güvenilir ve çağdaş bir para politikası ile örtüşüp örtüşmediği üzerinde yoğunlaşması gerekiyor.
Benim Merkez Bankası'nda görevde bulunduğum 90'lı yıllarda yaşanan sorunlar ve kırılganlıklar nedeniyle para politikası çok farklıydı. Faizi serbest bırakıp döviz kurunu savunuyorduk.
Bu nedenle ben zaman zaman kurun değeri konusunda kamuoyunu aydınlatır, Merkez Bankası'nın uygulamalarıyla bunu pekiştirirdik.
Piyasalar uzun süre denedikten sonra bize güvendiler. Döviz rezervi çok düşük olmasına karşın bu güvene dayanarak TL/döviz fiyatını ayarlayabildik.
Oysa şimdi durum başka.
Enflasyon hedeflemesine odaklanarak faizi kontrol eden ve fakat siyasi baskılarla indirmek zorunda kalan bir Merkez Bankası, faize ek olarak dövizin tavanını da kontrol etmeye çalışıyor.
Daha önce de yazdım. Sermaye hareketleri kısıtlanmadıkça bu iki amacın birlikte uygulanması birçok sorunun kaynağı olur.
■ Para politikasına güven azalır.
■ Fiyat istikrarını sağlayacak sistem zedelenir.
■ Bunun da ötesinde dövizin ve faizin düzeyinin bilinmesi TL'yi spekülatif saldırıların hedefi haline getirir.
■ Zaman geçtikçe bu iki hedefin gerçekleşmesinde sapmalar ortaya çıkarsa para politikasının kaybettiği kredibiliteyi yeniden kazanmak uzun süre alır.
■ Risk primleri artar. Bizden söylemesi.