NEF Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur, “Konut satışlarında Kasım ayı verilerine göre yüzde 20 düşüş var, Ocak-Kasım döneminde de yüzde 14 düşüş var. Bu sene 1 milyon 200 bin gibi bir rakamla bitecek. Temel nokta enflasyon; yani alım gücünün artmaması. Öte yandan arazi fiyatları olsun inşaat maliyetleri olsun bir artış var. Bir yandan da ihtiyaç bitmedi bir barınma krizi yaşanıyor, kiralık ev bulunamıyor” şeklinde konuştu.
Bloomberg HT yayınına katılan Timur “Faizler de büyük etki yaptı çünkü faiz düştüğünde birçok insan ev alabiliyor. Ama en alt gelirli kesim yine alamıyor; çünkü yurtdışında mortgage kredisini 30 yıla bölüyorlar biz 10 yıla bölüyoruz. Aslında iki mesele var. Arsa maliyetlerinin düşmesi gerekiyor çünkü 100 liraya satılan bir konutun 50 lirası arsa maliyeti. Ayrıca ödenen vergi çok fazla, bunun 26 lirası da vergi” dedi.
Sıkılaştırma politikasının devam etmesinin gerekliliğine dikkat çeken Timur “ Belki şu anda bu işletmeler için ve hepimiz için zorlayıcı; ama sonuçta doğru politikayla bu işin içinden hep birlikte çıkmamız gerekiyor. Bu politika devam ettiği müddetçe de, faizler düşmeden ve enflasyon gitmeden bu maliyetler düşmez. Konutta alış-satış azalsa da likidite azalsa da maalesef ki fiyatlar yine de artmaya devam eder. Ne zaman KKM’ler düşmeye başlar, yurtdışından uzun vadeli yabancı yatırımcı gelir o zaman eski 2013’ler seviyesi gibi olur. O zaman çok daha iyi oluruz” şeklinde konuştu.
Timur “Barınma ihtiyacı sorununu çözmek çok önemli; dolayısıyla ilk konutunu alanlar için kampanyalar yapılması gerekiyor. Bunun da kamu-özel işbirliği ile çözülmesi gerekiyor” dedi.
Yabancıya satışlarda yaşanan düşüşe de dikkat çeken Timur “Onlar için de aslında kur bazında fiyatlarımız artıyor. Diğer taraftan konutla vatandaşlık almak 400 bin dolara çıktı. Bunun da etkisi çok oldu. Biz diyoruz ki vatandaşlık değil, daha düşük bir rakamla oturum izni olsun sonra belli kriterleri sağlıyorsa bu vatandaşlığa dönüşsün. Avrupa Birliğinde 200 bin euroya oturum izni alabiliyorsunuz. Rekabet edebilmemiz için burada da benzer bir sistem olması lazım. Bizim konut satışlarımız doğrudan yatırıma da katkı sağlayan önemli bir kalem o yüzden yabancıya konut satışını çözmemiz gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“Markalı konutlar artış daha fazla”
İnşaat maliyetlerinin artmaya devam ettiğini söyleyen Timur “İnşaat maliyet endeksi 8 senede 11 kat artmış. Bu endeks standart konutu baz alıyor. Markalı konutlarda ise bunun çok üzerinde bir artış var. Genel giderlerde de çok büyük artış var. Bu artışlar devam edecek mi? Evet edecek, çünkü enflasyon artıyor. Tabi maliyetler yatırımlara da yansıyor, üretim azalıyor” şeklinde konuştu.