Fed Başkanı Janet Yellen, durgun ücretlerin ABD'nin tam istihdamdan uzak olduğu anlamına geldiğine ilişkin kendi savı hakkında soruların artmasına neden oluyor. Yellen, bu soruların artmasını, önceden başkanlığını yaptığı San Francisco Fed'in bir araştırmasını işaret ederek sağladı.
Fed'in geçen hafta Jackson Hole, Wyoming'de düzenlediği yıllık toplantısında konuşan Yellen, düşük ücret büyümesinin istihdam piyasasının yüzde 6.2 olan işsizlik oranının işaret ettiğinden daha zayıf olduğunun bir göstergesi olduğu ve faiz oranlarının bu yüzden düşük kalması gerektiği görüşünü tekrarladı. Ardından Yellen, bu önerme konusunda temkinli olunması gerektiğinin nedenlerinden de bahsetti.
Bunlar arasında, San Francisco Fed araştırmacıları tarafından adı konulan "bastırılmış ücret deflasyonu" olgusu yer alıyor. Resesyon sırasında ve sonrasında, personelinin moralini korumak isteyen işverenler, ücretleri düşürmekten kaçındı. Bu durum, ücretleri, sert bir gerileme döneminde normalde olması gerektiğinden daha yukarıda tuttu. Sonuç olarak, işverenler, San Francisco Fed ekonomisti Mary Daly'ye göre, şimdilerde, istihdam piyasasındaki iyileşmeye karşın, işçileri çekebilmek için yüksek ücret öneremeyebilirler.
Daly, San Francisco Fed'de meslektaşı Bart Hobijn ile birlikte gerçekleştirdiği çalışmasında, "Resesyon döneminde ücret deflasyonu olmadı ve işsizlik oranının düşmesi ile birlikte, ücret enflasyonunda kademeli bir artış olmayacak," dedi ve "Bunun yerine, ücret büyümesi bir süre daha düşuk kalabilir, ardından, ekonomi tam istihdama ulaştığında aniden artabilir" şeklnde görüş bildirdi.
Enflasyon Riski
Daly'nin savı, Fed'in, para politikasını sıkılaştırmada yavaş kalma ve bunun sonucu, istemeden enflasyonda hızlı bir yükselişe neden olma riski ile karşı karşıya olduğunu düşünen bazı ekonomistler ve Fed yetkililerine cephane sağlayabilir. Yellen'ın buna yanıtı, kendisinin ve politika yapıcıların çok çeşitli göstergelere baktığı şeklinde.
Ortalama saatlik kazançlar Temmuz ayında, geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 2 arttı. Bu rakam, son beş yılın ortalaması ile aynı olurken, Aralık 2007'den sona eren yıldaki seviyesi olan yüzde 3.1'in altında kaldı.
Yellen'ın ücret büyümesinin istihdam piyasasının zayıflığının bir göstergesi olarak faydalılığına ilişkin şüpheciliği, eski Fed kurulu ekonomisti Michael Feroli'ye göre, politika yapıcıların Fed'in tam istihdam hedefine ulaşamaya ne kadar yakın olduğunu ölçmek için daha geniş bir enformasyon bandına bakamaları gerektiği yolundaki görüşünü güçlendiriyor.
Şimdi JPMorgan Chase & Co.'nun New York ofisinde baş ABD ekonomisti olarak görev yapan Ferroli, "Gevşekliği anlamak için yalnızca ücret enflasyonuna bakamazsınız," dedi.
Yellen'ın baktığı diğer göstergeler arasında, çalışan ya da iş arayan Amerikalılar ve yarı zamanlı çalışan ancak tam zamanlı istihdamı tercih edenlerin payını gösteren katılım oranı da var.
İşgücü Katılımı
İşgücüne katılım oranı Temmuz ayında 62.9 seviyesinde gerçekleşti. Bu, Aralık 2007'deki seviyesi olan 66'nın altında ve 1978'den bu yana en düşük seviyeyi iaşret ediyor. Ekonomik nedenlerden dolayı yarı zamanlı istihdam edilen çalışan sayısı Temmuz ayında 7.51 milyon oldu. Bu , resesyonun başladığı Aralık 2007'de 4.62 milyon seviyesindeydi.
Temmuz ayında, Fed Açık Piyasa Komitesi (FOMC), işsizlik oranı Fed yetkililerinin tahminlerinden daha hızlı düşse de, gevşek para politikalarına devam etmesinin bir gerekçesi olarak, "istihdam kaynaklarının önemli ölçüde kapasitesinin altında kullanıldığının" altını çizmek için, politika açıklamasında kullandığı söylemi değiştirdi. Temmuz ayında yüzde 6.2 olan işsizlik oranı, bir yıl öncesine göre 1.1 yüzde puanı geriledi.
Yellen, 22 Ağustos'ta Jackson Hole'da yaptığı konuşmada, "Eğer bastırılmış ücret deflasyonu ücret büyümesini düşük tutuyorsa, mevcut çok ılımlı ücret büyümesi, kalan zayıflığın derecesinin yanıltıcı bir işareti olabilir," dedi ve "Dahası, ücretler, bastırılmış ücret deflasyonu absorbe edildiğinde, kayda değer bir şekilde daha hızlı artmaya başlayabilir" şeklinde görüş bildirdi.