Amerikan Merkez Bankası Fed'in tahvil alımlarını sonlandırmak için azaltıma başlayacağını Aralık 2013'te resmen açıklamasının ardından, 2014 yılı dolar için yukarı yönlü hareket edilen bir yıl oldu.

Fed, 2013 yılının son toplantısında aylık 85 milyar dolar tutarındaki tahvil alımını azalttığını ve Ocak 2014'te 75 milyar dolarlık alım yapacağını açıklamıştı.  Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) , bu azaltımı yıl boyunca her toplantısında sürdürdü, 2008 krizinden bu yana devam ettiği genişlemeci politika kapsamındaki tahvil alımlarını yılın sonuna doğru bitirdi.

ABD'de ekonomik verilerin iyi gelmeye devam etmesi ve ekonominin toparlandığına dair sinyallerin artması ile bir sonraki soru "Fed'in rekor düşük seviyede olan politika faizini ne zaman artıracağı" oldu. Fed son toplantı sonrasında bir süredir devam ettirdiği "kayda değer bir süre" faizlerin düşük tutulacağı yönündeki sözlü yönlendirmesini, faiz artırımı konusunda "sabırlı" olunacağı ifadesi ile değiştirirken, faiz artırımının bekleniyor olması dolarda önümüzdeki yılda da güçlenmenin devam edeceği spekülasyonlarını kuvvetlendiriyor. 

Bununla birlikte uzmanlar Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) 2015 yılıyla birlikte kademeli faiz indirimi yapacağı beklentilerinin de Dolar/TL üzerinde yukarı yönlü bir baskı yaratabileceğini düşünüyor. TCMB'nin Aralık 2014 Beklenti Anketi'nde 12 ay sonrası dolar/TL beklentisi 2.35 liradan 2.40 liraya yükseldi. Kur 2014 yılına 2.15 seviyelerinde başlamıştı.

Bloomberg'in son anketine göre ise ekonomistlerin 2015 için yıl sonu dolar/TL tahminlerinin medyanı 2.40 lira düzeyinde gerçekleşti. 

BloombergHT.com'a 2015 yılı için dolar/TL kuruna yönelik değerlendirmelerde bulunan, Saxo Capital Strateji Uzmanı Cüneyt Paksoy, "Güçlü gelmeye devam eden ABD verileri ve Fed faiz artış beklentisi sebebiyle; 2014 Eylül ayından itibaren hızlanan Dolar Endeksi'nin yükselişine paralel seyreden global ölçekte dolarizasyonun, ara ara mola verse de 2015 senesi içinde de devam edeceğini varsayıyoruz.

Dolar Endeksi 90.00-92.00 bandını geçtiğinde 2015 içersinde hedef olarak 100.00-110.00 aralığını hedefleyebilecektir. Buna ve ek global risk başlıklarına  paralel olarak dolar/TL'nin 2015 senesi içersinde yükseliş tarafında kalma ihtimali, hatta ara ara sert sıçramalar yapma ihtimali masada kalmaya devam edecek gibi görünüyor. Dolar/TL açısından sene içersinde genel olarak 2.25-2.50 bandı içinde dalgalı bir hareket bekliyor olsak da, ara ara sıçrama yaşanma ihtimallerine bağlı olarak yukarıda 2.70-2.80 seviyeleri marjinal kur hedefleri olarak potansiyel olarak masada kalacaktır. Döviz sepeti tarafında doların güçlü seyir beklentisine rağmen euro tarafında yaşanacak olası görece zayıf seyre paralel  2.50-2.70 arasında bir dalgalanma bekliyor olacağız. Burda 2.80-2.90 aralığı ise potansiyel olarak marjinal hedef olarak masada kalacaktır" dedi. 

BloombergHT.com'a konuşan İş Portföy Ekonomisti Can Uz, "2014 yılı ikinci yarısında somut bir büyüme dinamiği tutturan Amerikan ekonomisi diğer gelişmiş ülke ekonomilerinden süratle ayrışmaya başlamıştır. Bu doğrultuda Amerikan Doları’nın diğer ülke para birimleri karşısında son dönemde hızla kuvvetlendiğini gözlemliyoruz. Bu süreç 2015 yılında da devam edecektir. Gelişmiş ülkelere dair ayrışma merkez bankalarının para politikalarında da hissedilmeye devam edecektir. Para politikasında “normalleşme” evresine giren Amerikan Merkez Bankası’nın bilançosu içinde tuttuğu yaklaşık 4.5 trilyon dolarlık tahvil varlıklarını en az bir yıl boyunca muhafaza edeceğini varsayıyoruz. Öte yandan deflasyon problemiyle mücadele eden Avrupa Merkez Bankası’nın 2015 yılı başında yüksek montanlı bir parasal genişleme paketi açıklaması ve bilanço büyüklüğünü 3 trilyon euroya yükseltmesini öngörüyoruz. Bütün bu dinamikler euro üzerinde aşağı yönlü baskı yaratacaktır. Paritede 2015 yıl sonunda 1.20 altının görüleceğini düşünüyoruz. Dolar/TL tarafında ise yılın ilk yarısında TCMB’nin sınırlı bir faiz indirimine gideceğini ve bu dönemde kur üzerinde baskı olabileceğini düşünüyoruz. Yılın ikinci yarısında ise sıkılaşan bir para politikası öngörüsüyle kurda 2.35-2.40 bandının oluşmasını makul görmekteyiz" yorumunu yaptı.

BloombergHT.com'a döviz kurlarına yönelik yorum yapan Odeabank Strateji Grup Müdürü Erkan Dernek ise, "Enflasyonda iyileşme beklediğimiz ilk çeyrekte gerek petrol fiyatlarında dengelenme gerekse ABD faiz artışı beklentilerinin ikinci çeyrekte önem kazanacağı tahminimizden dolayı, kur 2.20-2.32 aralığında dalgalanabilir. ABD merkez bankasının faiz artışı baskısı ve seçim döneminin etkili olacağı ikinci çeyrek ve üçüncü çeyreğin başında ise kurun 2.28-2.40 araliginda dalgalanabileceğini tahmin ediyoruz. Seçim sonuçlarının olumsuz bir etkisi olmayacağı varsayımıyla üçüncü çeyreğin ortasında dördüncü çeyreğin sonuna kadar kurun yeniden düşeceğini düşünüyoruz. Dördüncü çeyrekte ABD faiz artış hızının yavaş olması gerektiği algılamalarının artması ve Euro/Dolar paritesinde hızlı düşüşlerden sonra yılın sonuna doğru toparlanma olabilme ihtimalleri Türk Lirası’nın dolara karşı 2.25 civarlarında 2.25-2.28 aralığında dalgalanmasına sebep olabilir. Bu bağlamda yıllık ortalama kur beklentimiz 2.30, yıl sonuna doğru ise 2.25-2.28 aralığı söz konusu olabilir. Euro/dolar'da ise ilk çeyrekte euro lehine iyileşmeler olabilecekse de, ikinci ve üçüncü çeyrekte ciddi kayıplardan sonra son çeyrekte hafif toparlanma ile yılın yüzde 3 civarında düşüşle tamamlacağını öngörüyoruz" ifadelerini kullandı. 

Önde gelen bazı kuruluşların 2015 yıl sonu dolar TL beklentileri ise şöyle:

Barclays: 2.34
BNP Paribas: 2.44
Bank of America Merrill Lynch: 2.25
Citigroup: 2.53
Credit Suisse Group: 2.42
HSBC Holdings: 2.40
JPMorgan: 2.25
Morgan Stanley: 2.50
Royal Bank of Scotland: 2.35
Standard Chartered: 2.35
Societe Generale: 2.21

BloombergHT.com Editörü
Fırat Taşvur
ftasvur@bloomberght.com