Advertisement
KÜRESEL PİYASALAR ABONE OL

Merkez bankaları, enflasyonda kendi standartlarını yakalamakta başarısız oluyor. Dünya genelinde büyüme ve ticaret aşağı yönlü bir seyir izlerken, enflasyon ABD, Avrupa, Japonya ve Çin’de yetkililerin istediği seviyelerden düşük seyrediyor.

Merkez bankaları yetkilileri yine de Ağustos ayı sonunda Jackson Hole Ekonomik Politika Sempozyumu’nda bir araya geldiklerinde, daha düşük rakımlarda seyreden piyasa çalkantısı ile birlikte enflasyonun “gerçekten ve nihayet” artış göstermek üzere olduğu ile ilgili konuşmalar yaptılar. Fed Başkan Yardımcısı Stanley Fischer, önceden hazırlanmış konuşmasında, “Aşağı yönlü baskı yapan güçlerin zayıflaması ile birlikte enflasyonun yukarı yönlü hareket edeceğine inanmak için iyi neden var” ifadesini kullandı. İngiltere Merkez Bankası (BOE) Mark Carney, ekonomide “sürdürülebilir bir ivme ihtimaline” ve enflasyon baskılarında kademeli bir artışa değindi. Avrupa Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Vítor Constâncio, “Avrupa büyümeyi sürdürdükçe enflasyon oranını hedefe ulaştırmada maddi bir etki olduğuna güvenebiliriz” diye konuştu. Japonya Merkez Bankası (BOJ) Guvernörü Haruhiko Kuroda, 28 Ağustos’ta Japonya’nın yüzde 2’lik enflasyon hedefine gelecek yıl ulaşacağı konusunda ısrar etti. Ancak Japonya’dan gelen son enflasyon verisi açık bir şekilde sıfır seviyeydi.

ABD’de Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) federal fonlama oranının 16-17 Eylül’de artırılması ihtimalini masadan kaldırmadı. Ancak enflasyon Nisan 2012’den bu yana Fed hedefinin altında seyrediyor. Vadeli kontrat fiyatlamalarına yansıdığı gibi Fed’in faizi Eylül’de artırma ihtimali piyasaladaki kargaşanın ardından 26 Ağustos’ta yüzde 24’e kadar geriledi. 2 Eylül itibarıyla bu beklentisi yüzde 30 seviyesine geldi.

Merkez bankacıları enflasyonda tipik olarak yüzde 2’lik küçük bir hedef belirliyor çünkü bu seviye ticaret viteslerini yağlıyor. Bu, talebin fiyatlara yukarı yönlü baskı yapacak kadar güçlü olduğunun işareti olarak görülüyor. Fiyatlar yükseldiğinde faiz oranlarını enflasyon oranının altında belirlemek ve borçlanmayı teşvik etmek mümkün. Böylece sorunlu işletmeler, çalışanlara enflasyon oranının altında bir ücret artışı yaparak işten çıkarmadan kaçınırken,  para biriktirebilir. Ancak bu taktik sıfır enflasyonlu bir dünyada mümkün değil.

Gerileyen büyüme, merkez bankacılarının hedeflerine ulaşmalarını güçleştiriyor. Çin’in resmi imalat sanayi göstergesi Ağustos ayında 3 yılın en düşük seviyesine geriledi. Japonya’da sanayi üretimi Temmuz’da zayıfladı. ABD’nin imalat sanayi Ağustos ayında Mayıs 2013’ten bu yana en yavaş genişlemeyi gösterdi.

Jackson Hole’de konuşma yapan akademisyenler merkez bankalarının enflasyonu tahmin ve yönetme yeteneklerine olan güvenlerini kırdı. Akademisyenler enflasyonun nasıl çalıştığı ile ilgili bilgi farkına dikkat çekti. Boston Üniversitesi’nden Simon Gilchrist, “Katı bir enflasyon hedeflemesi, ekonomik üretime zarar verebilecek finansal şoklara yeterli dikkati vermiyor. Enflasyonu anlamadan etkilemeye çalışmak felaketin tarifi olabilir” dedi.