ILO, yani Uluslararası Çalışma Örgütü 1919’da kurulmuş, sosyal adalet ve uluslararası insan ve çalışma haklarının iyileştirilmesi için çalışan bir BM kuruluşu. Örgüt periyodik olarak yayınladığı raporlarda çalışma hayatına ışık tutuyor.
Örgüt, son ‘Dünyada İstihdam ve Sosyal Durum 2016' raporunu geçtiğimiz günlerde yayınladı. Raporda yaşlı dünyamız için çok da iç açıcı haberler yok. Zira dünya ekonomisi yavaşlıyor, küresel işsizlik artıyor, çalışan kesimdeki yoksulluğu azaltma çabaları engellerle karşılaşıyor.
KÜRESEL EKONOMİDE YENİ ZAAFİYET İŞARETLERİ
Rapora göre dünya ekonomisinin büyümesi yavaşlıyor, küresel krizin etkileri hala bünyeden atılamadı. 2015’te küresel büyümenin %3.1’de kaldığı tahmin ediliyor. Ve önümüzdeki iki yıl için de durum pek parlak değil. Yine %3’ler düzeyinde bir büyüme! Neden ?
Ekonomideki yavaşlamanın arkasında yükselen ve gelişmekte olan ülkelerde zayıflık var. Küresel çıktı açığı büyüyor, sermaye yatırımları azalıyor, nüfus yaşlanıyor, verimlilik düşüyor, gelir dağılımı bozuluyor. Rusya, Brezilya, S.Arabistan gibi petrol ve emtia ihracatçısı ülkelerdeki duraksama da işin tuzu biberi oluyor. Bunun neticesinde küresel düzeyde işsizlik artıyor, iş gücüne katılım oranı azalıyor.
ILO’ya göre 2015’te küresel bazda işsiz insan sayısı 197,1 milyona ulaştı. Bu rakam, bir önceki yıla göre 1 milyon, kriz öncesi döneme göre de 27 milyon artış anlamına geliyor. 2015 yılında iş arayanların sayısında ortaya çıkan bu artış asıl olarak gelişmekte olan ve yükselen ekonomilerde gerçekleşti.
Gelişmiş ülkelerin çoğunda, başta ABD ve kimi Orta ve Kuzey Avrupa ülkelerinde 2015 yılındaki iş artışı öngörülenden daha iyi ancak, son dönemdeki iyileşmelere karşın işsizlik oranları Avrupa’nın güneyinde hala yüksek.
ILO küresel işsizlikte 2016 yılında hemen hemen 2,3 milyon, 2017 yılında ise 1,1 milyon daha artış olmasını bekliyor. Yani iki yılda işsiz sayısı 3.4 milyon daha artacak, yani 2017’de dünyada 200 milyonun üzerinde işsiz olacak. Durum pek iç açıcı değil anlayacağınız.
74 MİLYON GENÇ İŞSİZ
ILO rakamlarına göre dünyada 74 milyon genç işsiz var. Genç nüfusta işsizlik %13’lere oturmuş durumda. Bu oran, küresel kriz öncesi %11,7’lik seviyenin oldukça üzerinde. Dünyada her yıl yaklaşık 40 milyon genç, iş aramaya çıkıyor, fakat her yıl sadece 3 milyon genç için istihdam yaratılıyor. Yani 37 milyonluk bir açık söz konusu…
KIRILGAN İSTİHDAM 1,5 MİLYARA ÇIKABİLİR
Raporda kırılgan istihdamı daraltma sürecinin yavaş ilerlediğine ve 2016’da bu tür istihdamın 1,5 milyara ulaşabileceği ve önümüzdeki yıllarda kırılgan istihdamın küresel toplam istihdam içindeki payının yüzde 46 civarında kalmasının beklendiği de belirtiliyor.
Kayıtdışı istihdam ve özellikle son dönemde artan mülteci akını da işgücü piyasasında olumsuz etkilerini sürdürüyor.
PEKİ TÜRKİYE’DE DURUM NE?
Türkiye de tüm dünya gibi yüksek işsizlik sorunundan muzdarip.
TÜİK’in son verilerine göre Türkiye’de işsizlik %10,5 seviyesinde. Yani küresel işsizlik oranının iki katı. İşsiz sayısı ise 3 milyon 147 bin. Genç nüfusta işsizlik ise %19,3’lerde. Hükümetin açıkladığı OVP’ye göre 2016’’da işsizliğin %10,2, 2017’de %9,9, 2018’de ise %9,6’ya ineceği tahmin ediliyor. Hükümet işsizliği tek hanelere indirmekte kararlı. Ancak hükümetin geçtiğimiz nisan ayında açıkladığı istihdam ve teşvik paketinin de henüz bir etkisinin görüldüğünü söylemek zor. Zira ILO’ya göre 2016’da Türkiye’de işsizlik oranı %10,5, 2017’de ise %10,4 olacak.
ILO Genel Direktörü Guy Ryder şunu diyor:
“İnsana yakışır işlerin olmayışı, insanları, başlıca özellikleri düşük verimlilik, düşük ücret ve sigortasızlık olan kayıt dışı istihdama yöneltmektedir. Bu durumun değişmesi gerekmektedir. Küresel iş sorununa çözüm bulunması için ivedilikle ve kararlı biçimde harekete geçilmesi, Birleşmiş Milletlerin yeni benimsediği 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi’nin başarıyla uygulanması açısından kilit önemdedir.”
Evet ne diyelim söz artık politika yapıcılarda.