Bütçe nasıl fazla verdi?

Nisan ayında bütçe fazla verdi. Bütçe dengesinde görülen bu gelişmeyi daha iyi anlayabilmek için gelir ve harcama rakamlarına bakmakta yarar var.
Gelirler geçen yıla göre artmış. Artışın önemli bölümü vergi gelirlerinden. Vergi dışı gelirlerin önceki yıllara oranla daha az büyümesi bütçe dengeleri açısından olumlu.
Ancak, vergi gelirlerinin detaylarına bakınca durum biraz değişiyor. En fazla artış ithalden alınan KDV'de. Aylık rakamlar, geçen yılın sonundan bu yana, 4 milyar TL sınırını geçmiş. Döviz sepeti yükselip, yeni bir platoya geçmediğine ve KDV oranlarında bir değişiklik yapılmadığına göre, artan ithalatın kendisi. Geçen haftaki yazımda da belirttiğim gibi, nisan ayı ithalat rakamı 23 milyar dolar civarında olacakmış gibi görünüyor. Buna bağlı olarak dış ticaret açığı ve cari açık rakamları da büyüyecek.
Ekonomik aktivitedeki büyümeye paralel olarak, gelir ve kurumlar vergisinin yanı sıra dahilde alınan KDV ve ÖTV'de de hatırı sayılır artışlar var.
Maliye Bakanlığı bütçe verilerinde çok olumlu bir değişiklik yapmış ve son Mali Af Yasası'ndan elde edilen gelirleri ayrı bir kalemde göstermeye başlamış. Şeffaflık adına tebrik edilecek bir gelişme. Bu kalemden henüz bütçeye gelen para, şimdilik çok cüzi.
Harcama tarafında dikkat çeken bir durum söz konusu.
Bazı kalemlerde frene basılırken, seçmene yönelik kalemlerde artış var. Örneğin personel harcamaları almış başını gidiyor. Yanı sıra mal ve hizmet alımlarında, hanehalkına yapılan transferlerde, tarımsal destekleme ödemelerinde, sosyal güvenlik ödeneklerinde geçen yıllara göre önemli değişiklikler göze çarpıyor.
Bu tür harcamaların büyük çoğunluğu, insanların harcanabilir gelirlerini artıran kalemler. Tüketimi ve ekonomik canlılığı olumlu etkiliyorlar.
Buna karşılık, yatırım ve faiz harcamaları azalmış. Faizdeki azalma, para politikasının bir sonucu. Buna karşılık yatırım ödenekleri seçimden sonra serbest bırakılacaktır. Bütçeye etkisini asıl o zaman göreceğiz.
İlk dört aylık bütçe değerleri olumlu. Ama kesin sonuçları yılın sonuna doğru belli olacak.