Hanehalkının gelirleri artmış!

Ekonomide kamu kesimi ve şirketlerin yanı sıra hanehalkı borçluluğunu da yakından izlemek gerek. Toplam borçlardaki değişimi anlamak ve borçlanmanın nereden fonlandığını takip etmek, ekonomik konjonktürü daha iyi anlayabilmek için önemli.
Kamu kesiminde merkezi hükümetin ve KİT'lerin iç ve dış borçlanma rakamlarını en geniş detayda Hazine yayınlıyor. Veriler içerik ve kapsam olarak dünya standartlarında. Ancak, mahalli idarelerin verileri için aynı yorumu yapmak zor. Muhasebat Genel Müdürlüğü, hem gecikmeli hem de çok özet bilgiler yayımlıyor. Haziran ayına geldik, daha 2010 Eylül verilerine ulaşılabiliyor.
Şirketler kesiminin dış borçlarını Merkez Bankası takip ediyor. İç borçlarda ise banka kredilerini BDDK ve TCMB verilerinden izlemek mümkün. Ancak çok fazla bilinmeyen, bilançolara yansımayan borçlar da var. Bunlar kayıt ve standart sorunları olan, şirketlerin kendi aralarındaki ticari ilişkilerden kaynaklanan bazı borç-alacak ilişkileri. Yani reel sektörün iç borç rakamlarının sadece bir bölümünü görebiliyoruz.
Ekonominin diğer ana kesimi hanehalkının gelir ve borç rakamlarını en geniş şekilde BDDK ve TCMB yayımlıyor. İnsanların ekonomik davranışları konusunda, çok detaylı olmasa da, bazı temel verilere sahibiz.
Bu verilerin sağlıklılığı konusunda ciddi sıkıntılar olduğunu tahmin ediyorum. Sıkıntıların başında ekonomideki yaygın kayıtdışılık geliyor. Özellikle vergi ödeme konusunda yaşanan "isteksizlikler" nedeniyle, gelirlerin doğruluğunda şüphe var. Buna rağmen, başka bir veri seti olmayınca eldeki en iyisidir.