Oynama alanı daralınca uyum bozulur

Merkez bankalarının neyi nasıl gerçekleştirebileceği, oynama alanının genişliğiyle yakından ilgili. Oynama alanının ne denli geniş ya da dar olduğu, finans piyasalarındaki dengelerin para politikasının hedefi doğrultusunda olup olmadığına bağlı. Hedefin oldukça üzerindeki bir enflasyon ortamında çeşitli nedenlerle döviz kurlarının fırlaması, bir merkez bankasının oynama alanının oldukça dar olduğuna işaret eder. Ocak ayı sonunda Merkez Bankası’nın kısa vadeli faizi artırmasının tek nedeni, oynama alanının iyice daralması sonucunda olmuştu. Başbakan da bunu görmüştü. Büyük bir olasılıkla faiz artırımına “olur” vermesi, Merkez Bankası’nın oynama alanının iyice daraldığını görmesinden kaynaklanmıştı.
Merkez bankalarının oynama alanının genişlediği dönemler de olabilir. Enflasyonun hedef doğrultusunda, hatta hedefin altında gerçekleştiği dönemler olabilir. Böyle dönemlerde merkez bankalarının eli rahatlar, enflasyon kaygısı olmadan başka makro ekonomik büyüklüklere odaklanabilirler. Bizde de olduğu gibi, birçok merkez bankası yasası oynama alanının genişlediği dönemlerde para otoritesinin başka makro ekonomik değişkenlere (örneğin büyüme) odaklanmasına cevaz verir. Bizdeki sorun, enflasyonun hedeften hep uzak olması nedeniyle Merkez Bankası’nın oynama alanının gerçekte hep dar olmasına rağmen, oynama alanı genişmiş gibi hareket etmesi. Söylemlerinden anlaşıldığı kadarıyla, döviz kurlarında göreli istikrar olduğunda, Başbakan da Merkez Bankası’nın oynama alanının geniş olduğunu düşünüyor. Halbuki, durum öyle değil.