Ticaret savaşı, piyasalarda henüz panik yaratmamalı. Bloomberg Intelligence ekonomistleri, ABD'nin Çin'e uygulayacağı gümrük vergilerine dair 3 farklı senaryo çizdi. Bu senaryoların hepsindeki ana soru işareti, ABD'de artan ekonomik korumacılığın Çin'in büyüme gidişatını uzun vadede ne şekilde etkileyeceği.
Senaryo 1: 50 milyar dolarlık Çin ürününe %25'lik tarife
Birinci olasılık, Başkan Donald Trump'ın duyurduğu gibi ABD'nin 50 milyar dolarlık Çin ithalatına yüzde 25 seviyesinde gümrük vergisi koyması ve Çin'in de buna orantısal bir yanıt vermesi. Bu durumun büyüme rakamlarına nasıl yansıyacağını anlamak biraz karmaşık:
*50 milyar dolar değerinde Çin ürününe uygulanacak yüzde 25'lik tarife, 12.5 milyar dolarlık bir havuz oluşturacak. Çin'in ABD'ye geçtiğimiz yıl yaklaşık 505 milyar dolar değerinde ürün ihraç ettiği göz önünde bulundurulduğunda, bu rakam, tüm ithalatın yüzde 2.5'ine tekabül ediyor. Yani, bu senaryo, Çin GSYİH'si üzerinde sıfıra yakın bir etki yaratacak.
*Bir yandan, 50 milyar dolarlık bir havuz oluşturacak seviyede tarife konması da muhtemel. Bu rakam, Çin'den gelen toplam ithalatın yüzde 10'una denk geliyor. Oluşturulan ekonometrik modele göre, böyle bir durumda, Çin'in 2020 GSYİH'si, tarifesiz senaryoya kıyasla yüzde 0.2 aşağıda olacak.
*Çin'in tarifelere karşılık vermemesi, aslında Çin için daha iyi; çünkü, ülkenin büyümesini destekleyici bir unsur, daha yüksek ithalat maliyetlerinin enflasyonu yukarı çekmesi.
Senaryo 2: Tüm Çin ürünlerine % 45'lik tarife
Çin'in böyle bir senaryoya karşılık vermesi durumunda, ülke büyümesi üzerindeki etki daha belirgin olacak. Bu senaryoda, Çin ekonomisi, tarifesiz senaryoya kıyasla yüzde 0.7 daha az büyüyecek.
Senaryo 3: Küresel ticaret savaşı
ABD'nin ithalat maliyetlerini yüzde 10 yükseltmesi ve dünyanın geri kalanının buna karşılık vermesi durumunda, Çin GSYİH'si, 2020 yılında tarifesiz hikayeye kıyasla yüzde 0.5 daha az büyüyecek. ABD ekonomisi ise Çin'den daha fazla etkilenecek ve yüzde 0.9 daha az büyüyecek. Bunun sebebi, bu senaryoda gümrük vergilerinin, ABD ticaretinin yüzde 100'ünü etkileyecek iken Çin ve diğer ülkelerin daha az etkilenecek olması.
Peki Çin neden bu kadar az etkilenecek?
1) Çin'de cari fazla, 2007 yılında GSYİH'nin yüzde 10'una yakındı. Bu rakam, şu an yüzde 2'ye inmiş durumda. Yani ticaret, Çin'in büyümesinde eskisi kadar önem arz etmiyor.
2) Çin'in ABD'ye olan ihracatı, toplam ihracatın yaklaşık yüzde 20'sine denk geliyor.
3) Çin'in küresel tedarik zincirindeki iştirakı, ABD'nin koyacağı tarifelerin yaratacağı etkinin dünya geneline geniş çapta yayılacağı anlamına geliyor.