Başçı: Ölçülü faiz indirimi düşünülebilir

T&uuml;rkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Erdem Baş&ccedil;ı, T&uuml;rkiye nin zaten yatırım yapılabilir seviyeye pek &ccedil;ok kuruluş tarafından getirildiğini belirterek, kredi derecelendirme kuruluşlarının daha ziyade geriden geldiklerini s&ouml;yledi.Anadolu Ajansı (AA) Finans Masası na konuk olan Baş&ccedil;ı, Anadolu Ajansı ve T&uuml;rkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nın cumhuriyetin iki k&ouml;kl&uuml; kuruluşu olduğunu, AA nın 1920 yılında, Merkez Bankası nın da 1931 yılında kurulduğunu ifade ederek, davetten duyduğu memnuniyeti dile getirdi.-T&uuml;rkiye nin kredi notunun artması-Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch in, T&uuml;rkiye nin kredi notunun y&uuml;kseltmesine ilişkin soru &uuml;zerine Baş&ccedil;ı, d&uuml;nya finans sisteminin 2009 yılı &ouml;ncesinde ağırlıklı olarak kredi derecelendirme kuruluşlarının verdikleri notların etkileri &uuml;zerine kurulduğunu, k&uuml;resel d&uuml;zeyde d&uuml;zenlemeler ve reg&uuml;lasyonların mekanik olarak kredi derecelendirme kuruluşlarının verdiği notlara bağlı olduğunu anlattı.Bu kuruluşların sayılarının az olduğunu ve kamu otoritelerince denetlenmediğini, &ouml;zel kuruluşlar olduğunu ifade eden Baş&ccedil;ı, Buna rağmen resmi bir takım d&uuml;zenlemelerin, reg&uuml;lasyonların &ouml;zel kuruluşların verdiği notlara bağlanmasının aslında doğru olmadığı, bir hata olduğu, 2008, 2009 yılı ekonomik krizinde ortaya &ccedil;ıktı. O y&uuml;zden daha sonra yapılan liderler zirvesinde bu mekanik bağlantıların koparılması ve bu kuruluşların verdikleri derecelerin sadece ekonomik kararlarla birlikte dikkate alınması, d&uuml;zenlemelerle, reg&uuml;lasyonlarla bunlara bağlanan şartların birer birer ortadan kaldırılması kararı alındı. Bu hemen yapılabilecek bir şey değil. Yıllar i&ccedil;inde kademeli olacak bir konu diye konuştu.- Yatırımcılar g&ouml;z&uuml;nde yatırım yapılabilir seviyeye geldiği aşikar -T&uuml;rkiye gibi gelişmekte olan &uuml;lkelerin tamamının yatırımcıların g&ouml;z&uuml;nde yatırım yapılabilir seviyeye geldiğinin aşikar olduğunu belirten Baş&ccedil;ı, ş&ouml;yle konuştu: Burada sadece &ouml;zel kuruluşlar değil aynı zamanda k&uuml;resel yatırım fonları var biliyorsunuz. &Ouml;rneğin Norve&ccedil; yatırım fonu var, resmi petrol fonu var. Norve&ccedil; fonu eskiden uyguladığı ratinglere bağlı sistemden gayri safi hasılaya bağlı sisteme ge&ccedil;tiğini a&ccedil;ıkladı. Dolayısıyla 650 milyar dolarlık bir fonları var. Orada yatırım payları daha ziyade, &uuml;lkelerin gayri safi hasıla d&uuml;nyadaki payları ile orantılı olacak. Bundan sonra ratinglere pek bakmayacaklar. Kendi derecelendirmelerini de kendileri yapacaklar. Dolayısıyla bu t&uuml;r kuruluşlardan d&uuml;nyada epey var ve olduk&ccedil;a ciddi miktarda yatırım yapıyorlar. T&uuml;rkiye nin zaten yatırım yapılabilir seviyeye pek &ccedil;ok kuruluş tarafından getirildiğini vurgulayan Baş&ccedil;ı, bu kredi derecelendirme kuruluşlarının daha ziyade geriden geldiklerini, bunun da verilere bakarak analiz yapmalarından kaynaklandığını s&ouml;yledi. Not artırımını bekliyor muydunuz? sorusuna ise Baş&ccedil;ı, şu yanıtı verdi: Spesifik olarak falanca kuruluş şu tarihte artıracak diye bir beklentimiz yoktu ama bizim araştırma departmanındaki arkadaşlarımız bir hazırlık yapmışlardı. 2011 yılında arkadaşlarımızın yaptıkları &ccedil;alışmada ş&ouml;yle bir g&ouml;zlem var. BBB altı, yatırım yapılabilirin altı seviyeden yatırım yapılabilir seviyeye gelen &uuml;lkelere baktığınızda &ccedil;ok net bir resim ortaya &ccedil;ıkıyor. Bu &uuml;lkelerin karar &ouml;ncesi b&uuml;y&uuml;me oranlarıyla karar sonrası b&uuml;y&uuml;me oranlarına bakıyorsunuz, karar sonrası b&uuml;y&uuml;me oranları &ccedil;ok daha y&uuml;ksek oluyor takip eden yıllarda. Bu &ccedil;ok &ouml;nemli bir etki.İkinci etki bunların faiz oranları &ouml;nemli &ouml;l&ccedil;&uuml;de d&uuml;ş&uuml;yor. &Uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; &ouml;nemli etki de bunların d&ouml;viz kurları &ouml;nemli &ouml;l&ccedil;&uuml;de değer kazanıyor. D&ouml;viz kurlarıyla ilgili yapılan &ccedil;alışmaya başladığınızda rating karını takip eden 1 yıl i&ccedil;inde y&uuml;zde 3 en az, benzer &uuml;lkelere g&ouml;re bu &uuml;lkelerin paraları değer kazanıyor. B&uuml;t&uuml;n bu &ccedil;alışmalara bizim hazırlıklı olmamız gerekiyordu. O y&ouml;nde bizim hazırlıklarımız tamam. Merkez Bankası (MB) Başkanı Erdem Baş&ccedil;ı, TL nin yıl sonuna kadar g&uuml;&ccedil;l&uuml; kalmaya devam etmesi halinde bir tane &ouml;l&ccedil;&uuml;l&uuml; faiz indirimi d&uuml;ş&uuml;nebileceklerini bildirdi.Anadolu Ajansı (AA) Finans Masası na konuk olan Baş&ccedil;ı, Fitch gibi, diğer kredi derecelendirme kuruluşlarından da T&uuml;rkiye ye not artırımı bekleyip beklemediği sorusu &uuml;zerine, her bir kuruluşun kendi değerlendirmesini kendisinin yapacağını, bu konuda bir şey s&ouml;ylemesinin doğru olmayacağını s&ouml;yledi.MB olarak ne yaptıklarını iyi bildiklerini ifade eden Baş&ccedil;ı, aldıkları ve alacakları sonu&ccedil;lar konusunda olduk&ccedil;a emin olduklarını belirtti. Baş&ccedil;ı, Bu a&ccedil;ıdan bakılınca T&uuml;rkiye de enflasyon d&uuml;şecek, b&uuml;y&uuml;me hızlanacak. T&uuml;rkiye de dış denge bozulmayacak, iyileşme hızı yavaşlayacak. Biraz daha iyileşme var, ama bundan sonra dış denge bozulmayacak. Bu &uuml;&ccedil; fakt&ouml;r&uuml; bir araya koyduğunuzda T&uuml;rkiye nin kredi notunun ger&ccedil;ekten daha iyi noktalarda olması gerekiyor. Bu a&ccedil;ıdan biz kendimizden eminiz, ama her bir kuruluş kendi değerlendirmesini kendisi yapar, ona biz karışmayız dedi.Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ın, kredi notu artırımını Gecikmiş bir karar olarak nitelendirdiğinin hatırlatılması &uuml;zerine de Baş&ccedil;ı, şunları kaydetti: Bende aynı y&ouml;nde g&ouml;r&uuml;şlerimi en başta belirttim. Bu kurumlar ge&ccedil;miş, yanılanmış verilere daha &ccedil;ok ağırlık verdiği i&ccedil;in, doğrudan doğruya onların s&ouml;ylemlerine, analizlerine bakarak politika kararları oluşturamayız. Biz geleceğe bakarak politika kararları oluşturuyoruz. Daha yayınlanmamış veriler yayınlandığı zaman ne s&ouml;yleyebilir, &ouml;n&uuml;m&uuml;zde bizi ne bekliyor, biz onlara g&ouml;re politikaları şekillendiririz. Hi&ccedil; bir şof&ouml;r dikiz aynasına bakarak karar vermez, ileriye, &ouml;n&uuml;n&uuml; bakarak karar verir. Dolayısıyla bunları normal karşılıyoruz. Bu kuruluşların tabiatı gereği de biraz geriye doğru bakıp kendilerinden emin oldukları zaman karar vermeleri normaldir, ama biz analizlerimizi ve kararlarımızı hep ileriye doğru, gelişmelere karşı ne yapabiliriz şeklinde d&uuml;ş&uuml;nerek, analiz ederek alıyoruz. Yatırımcıların aynı politika yapıcılar gibi daha yakından izlediğini, geleceğe baktıklarını ve ona g&ouml;re ona g&ouml;re yatırım kararlarını verdiklerini belirten Baş&ccedil;ı, kendi analizini yapan, kendi yorumunu, değerlendirmesini yapan kuruluşların zaten kimseye s&ouml;ylemeden &ccedil;ok da fazla ilan etmeden T&uuml;rkiye de ve gelişmekte olan &uuml;lkelerde yatırımlarını yaptıklarını ifade etti.-Enflasyon hedefi-Enflasyon hedefinin 7,4 olarak revize edildiğinin hatırlatılarak, yıl sonu tahminini ge&ccedil;erliliğini koruyup korumadığının sorulması &uuml;zerine Baş&ccedil;ı, yıl sonuna kadar enflasyon cephesinden iyi haberlerin gelmeye devam edeceğini kaydetti. Y&uuml;zde 5 lik hedefin &uuml;zerinde fakat y&uuml;zde 7,4 &uuml;n altında yılın bitirileceğini tahmin ettiklerini ifade eden Baş&ccedil;ı, &ccedil;&uuml;nk&uuml; gıda fiyatlarında beklediklerinden de olumlu gelişmeler ger&ccedil;ekleştiğini, &ouml;nc&uuml; g&ouml;stergelerin de iyi gittiğini s&ouml;yledi.Bunun işlerini kolaylaştıracağını &ccedil;&uuml;nk&uuml; gelecek yıl y&uuml;zde 5 i hedeflediklerini anlatan Baş&ccedil;ı, ş&ouml;yle devam etti: Biz bu enflasyondaki d&uuml;ş&uuml;ş&uuml; olumlu karşılıyoruz. Şu anda &ouml;n planda olan &ccedil;ok fazla enflasyonist bir baskı yok. D&uuml;nyaya baktığımızda tam tersine enflasyonda bir yumuşama eğilimi g&ouml;r&uuml;yoruz. Dış talepte bir zayıflama g&ouml;r&uuml;yoruz. İ&ccedil; talepte ılımlı bir b&uuml;y&uuml;me, ılımlı bir seyir izliyoruz. O y&uuml;zden oradan gelen enflasyonist bir tehlike g&ouml;rm&uuml;yoruz. D&ouml;viz kurlarında ise değer kaybından ziyade değer kazancının T&uuml;rk Lirası nda baskısı olacak. Biz bu değer kazancına karşı ne yapacağız, onun &ccedil;alışması i&ccedil;erisindeyiz. Bir yıllık d&ouml;nem i&ccedil;erisinde eğer her şeyi doğru bir şekilde devam ettirirsek y&uuml;zde 3-4 civarında ilave bir değer kazancı T&uuml;rk Lirası nda normaldir. O y&uuml;zden enflasyona buradan da bir risk g&ouml;rm&uuml;yoruz. &Ccedil;ekirdek enflasyon g&ouml;stergeleri trend olarak hala y&uuml;zde 5 in altında ve 5 in altında kalmasını arzu ediyoruz. Dolayısıyla gıda ve enerjiden yukarı doğru bir risk olursa eğer, &ccedil;ekirdeğin 5 in altında olması bizi ortalamada 5 e getirecek. -TL nin değeri-Enflasyon hesaplamasının Avrupa &uuml;lkeleri, ABD ile T&uuml;rkiye de biraz farklı yapıldığını anlatan Baş&ccedil;ı, dolayısıyla bunların etkisi nedeniyle yıllık y&uuml;zde 1-2 arasında enflasyonun farklı &ccedil;ıktığını s&ouml;yledi.TL nin aşırı değerli olma noktasına geldiğini ifade eden Baş&ccedil;ı, Tam onun sınırındayız, bundan sonra ilave değer kazan&ccedil;ları bizim ufak da olsa politika tepkisi vermemizi gerektirecek. TL aşırı değerli hale gelirse dış dengede elde ettiğimiz kazanımları yavaş yavaş kaybedebiliriz dedi.Eğer TL bu yıl sonuna kadar b&ouml;yle g&uuml;&ccedil;l&uuml; kalmaya devam ederse bir tane &ouml;l&ccedil;&uuml;l&uuml; faiz indirimi d&uuml;ş&uuml;nebileceklerini de a&ccedil;ıklayan Baş&ccedil;ı, Eğer Kasım da olursa Kasım da, Aralık ta olursa Aralık ayında bunu engellemek i&ccedil;in değil, TL nin değer kazanmasını yumuşatmak i&ccedil;in bunları g&ouml;zden ge&ccedil;irebiliriz diye konuştu. Baş&ccedil;ı, TL daha da değerlenirse o zaman ellerindeki diğer ara&ccedil;ları da kullanabileceklerini vurguladı.Reel efektif d&ouml;viz kur endeksinin T&uuml;rkiye de şu anda 117,6 seviyesinde bulunduğunu, bu rakamın 125 sınırını ge&ccedil;mesi halinde daha kuvvetli bir politika tepkisi gerekeceğini o zaman ellerindeki t&uuml;m ara&ccedil;ları kullanarak geri &ccedil;evirmeye &ccedil;alışacaklarını kaydetti. Merkez Bankası Başkanı Erdem Baş&ccedil;ı, 2013 yılında b&uuml;y&uuml;menin iki ayak &uuml;zerinde olacağını belirterek, Hem i&ccedil; talep bir miktar ılımlı şekilde b&uuml;y&uuml;meye devam edecek hem de ihracat b&uuml;y&uuml;meye destek verecek. Dolayısıyla iki kanaldan birden b&uuml;y&uuml;meye destek geleceği i&ccedil;in, b&uuml;y&uuml;me hızımız gelecek sene biraz daha y&uuml;kselecek dedi. Anadolu Ajansı (AA) Finans Masası na konuk olan Baş&ccedil;ı, soruları yanıtladı. Merkez Bankası nın rezervlerine ilişkin bir soru &uuml;zerine Baş&ccedil;ı, Banka nın en son altın dahil br&uuml;t d&ouml;viz rezervlerinin 117 milyar dolara yaklaştığını s&ouml;yledi. S&ouml;z konusu rezervin 17,6 milyar dolarının altın olduğunu, bunun da 320 ton civarında altına tekab&uuml;l ettiğini anlatan Baş&ccedil;ı, Hem altında hem d&ouml;vizde zorunlu karşılıklara karşı tutulanlar var. Dolayısıyla burada, neden bunu tercih ediyoruz? Niye Merkez Bankası d&ouml;viz satın alıp, rezervlerini artırmak yerine bankaların zorunlu karşılıklarını artırmak yoluyla veya rezerv opsiyonu tanımak yoluyla d&ouml;viz rezervlerini artırıyor? Bunun cevabı şu; Cari a&ccedil;ığı veren şu anda kamu sekt&ouml;r&uuml; değil. Dolayısıyla Hazine nin bor&ccedil;lanması temel belirleyici değil cari a&ccedil;ıkta. Burada b&uuml;t&ccedil;e dengeleri nispeten olumlu. &Ouml;zel sekt&ouml;r ciddi şekilde aşırı bor&ccedil;lanmaya gitti ge&ccedil;tiğimiz d&ouml;nemde. Dolayısıyla eğer &ouml;zel sekt&ouml;r, yurt dışı bor&ccedil;lanmalar yoluyla bu cari a&ccedil;ığa sebebiyet veriyorsa o zaman neden &ouml;zel sekt&ouml;re rezerv tutturmayalım? &Ouml;zel sekt&ouml;r&uuml;n de &ouml;nemli bir kısmı bankacılık sekt&ouml;r&uuml;. O zaman bankacılık sekt&ouml;r&uuml; rezerv tutsun, Merkez Bankası nezdinde, bizim rezervlerimiz o şekilde artsın. Eğer onların ileride paraya ihtiya&ccedil;ları olursa yine bizdeki paralarını alıp kullansınlar. Bunun mantığı bu diye konuştu. - B&uuml;y&uuml;me hızımız gelecek sene biraz daha y&uuml;kselecek - T&uuml;rkiye nin b&uuml;y&uuml;me performansına ilişkin bir soru &uuml;zerine de Baş&ccedil;ı, 2012 yılında T&uuml;rkiye nin b&uuml;y&uuml;mesinin net ihracatın katkısından kaynaklandığını ifade etti. Baş&ccedil;ı, b&uuml;y&uuml;menin bileşenlerinin dengelenmeye başladığını belirterek, şunları kaydetti: Bundan sonra artık hem &uuml;retim hemde toplam talep; birlikte, paralel ve s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir şekilde artabilecek ve 2013 yılında b&uuml;y&uuml;me iki ayak &uuml;zerinde olacak. Hem i&ccedil; talep bir miktar ılımlı şekilde b&uuml;y&uuml;meye devam edecek hem de ihracat ne kadar artırabilirsek, k&uuml;resel şartlar zorluyor ihracat&ccedil;ılarımızı ama bu şartlar altında ihracat ne kadar artabilirse o kadar b&uuml;y&uuml;meye destek verecek. Dolayısıyla iki kanaldan birden b&uuml;y&uuml;meye destek geleceği i&ccedil;in, b&uuml;y&uuml;me hızımız gelecek sene biraz daha y&uuml;kselecek. Dolayısıyla Orta Vadeli Program daki (OVP) genel resme katılıyoruz. Gelecek seneki b&uuml;y&uuml;me bu yılkinden daha y&uuml;ksek olabilir ama bu kesinlikle s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir, sağlıklı bir b&uuml;y&uuml;me olacak. -Banka bazında zorunlu karşılık uygulanması- Banka bazında zorunlu karşılık uygulanma ihtimalinin sorulması &uuml;zerine de Erdem Baş&ccedil;ı, bu konunun konjonkt&uuml;rel değil, yapısal bir konu olduğunu s&ouml;yledi. Basel III le birlikte kaldıra&ccedil; rasyosu diye yeni bir g&ouml;sterge geldiğine dikkati &ccedil;eken Baş&ccedil;ı, ş&ouml;yle devam etti: Bankaların sermayeleri yeter mi diye baktığınızda, bir risk ağırlıklı varlıklarla bakıyorsunuz, risk ağırlıklı varlıklara g&ouml;re sermayesi yeter mi? Bir de risk ağırlığı yapmadan toplam varlıklarına bakıyorsunuz. Bu, kaldıra&ccedil; rasyosu dediğimiz şey, ikincisi... Risk ağırlıklarına hassas değil, dolayısıyla kredi derecelendirme kuruluşlarına da hassas olmayan, eski usul, bizim eski Bankacılık Kanunu nda olan kaldıra&ccedil; rasyosu... T&uuml;rkiye de şu anda bu kaldıra&ccedil; rasyosunun durumu gayet iyi. Normalde yeni standart 3 sınırını &ccedil;izmiş. 3 &uuml;n altına d&uuml;şmesin diyor. Yani 100 liraya karşı 3 lira sermaye gibi. Bizde şu anda hesap yaptık 7,6. Basel III kaldıra&ccedil; rasyosu ortalaması bankacılık sekt&ouml;r&uuml;nde 7,6. Dolayısıyla bankalarımızın durumları şu anda iyi ve bu d&uuml;zenleme d&uuml;nyada 2018 yılında y&uuml;r&uuml;rl&uuml;ğe girecek. Biz dedik ki bu mevcut iyi durum bozulmasın. Bunun bozulmasını nasıl &ouml;nleriz? Eğer &ccedil;ok fazla d&uuml;ş&uuml;r&uuml;rlerse bu rasyoyu, 7,6 nın &ccedil;ok altına d&uuml;şerlerse o zaman biz bunlara banka bazında ilave zorunlu karşılık uygulayalım diye bir a&ccedil;ıklama yapmıştık. Zaten bunu ge&ccedil;en sene Aralık ayında yapmıştık, onu bu sene yine Aralık ayında b&uuml;y&uuml;k ihtimalle duyuracağız. Bankalar Birliği ile de konuyu g&ouml;r&uuml;şt&uuml;k, burada hi&ccedil; bir banka zarar g&ouml;rmeyecek. 2013 yılı izleme d&ouml;nemi olacak. 2013 yılında bilan&ccedil;olar &uuml;zerinden bu rasyoyu izleyeceğiz, eğer herhangi bir banka &ccedil;ok d&uuml;ş&uuml;r&uuml;rse bu rasyoyu, o zaman 2014 yılından itibaren bir miktar o bankadan ilave zorunlu karşılık isteyeceğiz. Bir yandan bunu BDDK ile de g&ouml;r&uuml;şt&uuml;k. BDDK da bu konuyla ilgili d&uuml;zenlemeleri hazırlayacak. Ondan sonra yavaş yavaş y&uuml;r&uuml;rl&uuml;ğe girecek. BDDK, o d&uuml;zenlemeleri y&uuml;r&uuml;rl&uuml;ğe koymadan &ouml;nce de Merkez Bankası, sistemin mevcut iyi durumunu koruyacak. - Kredi b&uuml;y&uuml;me hızındaki y&uuml;ksek oranlar artık olmayacak -Merkez Bankası Başkanı Erdem Baş&ccedil;ı, 2013 yılında kredi b&uuml;y&uuml;me hızının nasıl olacağını tahmin ettiğinin sorulması &uuml;zerine de kredilerde baz b&uuml;y&uuml;d&uuml;ğ&uuml; i&ccedil;in bundan sonra, eskisi gibi y&uuml;zde 25, 35 gibi b&uuml;y&uuml;melerin unutulması gerektiğini, bunların &ccedil;ok y&uuml;ksek b&uuml;y&uuml;me oranları olduğunu ifade etti. Bu b&uuml;y&uuml;me hızlarının artık olmayacağını aktaran Baş&ccedil;ı, soruyu ş&ouml;yle yanıtladı: Bizim şu anda kredilerin Gayri Safi Hasıla ya oranı y&uuml;zde 55 i zaten buldu. Bundan sonra ş&ouml;yle kabaca bir aritmetik hesap yapabiliriz. Mesela her yıl 2 puan artsa bu, y&uuml;zde 55 olan kredi derinliği rasyosu y&uuml;zde 57 ye, 59 a, 61 e &ccedil;ıksa, her yıl bu tempoda artacak olsa, y&uuml;zde ka&ccedil;lık bir kredi artışı gerekir diye baktığımızda bunun y&uuml;zde 13 ler, 14 ler, 15 lerde, oralarda dolanması gerekiyor. 15 leri ge&ccedil;erse o zaman bu artış hızı biraz daha riskli sınırlara gelmiş oluyor. Onun i&ccedil;in bundan sonra m&uuml;mk&uuml;n olduğu kadar bankacılık sekt&ouml;r&uuml;nde, enflasyon raporlarında tahminimizi s&ouml;yleriz, enflasyon a&ccedil;ısından kredi b&uuml;y&uuml;mesinin ş&ouml;yle olması gerekiyor diye s&ouml;yleriz ama 15 i ge&ccedil;eceğini bundan sonra pek sanmıyorum, ge&ccedil;mesinin doğru olmadığını da d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. Zaten mevduat artış hızımız da bizim bu g&uuml;nlerde y&uuml;zde 10 lar seviyesine geldi. Dolayısıyla y&uuml;zde 10 lar seviyesindeki mevduat artışına karşı bu t&uuml;r bir b&uuml;y&uuml;me hızı makul g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. T&uuml;rkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Erdem Baş&ccedil;ı, Bir yıl ve daha uzun vadeli mevduatı başka bir kanaldan daha teşvik etmek istiyoruz, o s&uuml;rpriz olsun dedi. AA Finans Masası na konuk olan Baş&ccedil;ı, soruları yanıtladı. Tasarruf sahipleri olarak, paramızı nereye yatırabiliriz sorusu &uuml;zerine Baş&ccedil;ı, yeni yatırım ara&ccedil;larının gelişmesinin faydalı olduğunu, &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde iki unsura &ouml;nem verdiklerini ifade etti. Bunlardan bir tanesinin Bireysel Emeklilik Reformu olduğunu belirten Baş&ccedil;ı, burada &ccedil;ok ciddi bir devlet desteği olduğunu, her 100 liraya karşı 25 lira devletin katkı yapacağını bildirdi. Baş&ccedil;ı, bu sistemin sabırlı olmayı &ouml;ğrettiğini, &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde y&uuml;ksek getirili bir ara&ccedil; olacağını kaydetti. Erdem Baş&ccedil;ı, onun dışında mevduatın vadesinin uzaması i&ccedil;in bir &ccedil;alışma olduğunu belirterek, yakında o konuda bir a&ccedil;ıklamanın olabileceğini kaydetti. Daha uzun vadeli mevduatın d&uuml;ş&uuml;k stopajla teşvik edilmesi ve Merkez Bankası nın kendi zorunlu karşılıklarında bir yıldan uzun vadelide y&uuml;zde 5 zorunlu karşılık alması gibi teşviklerin s&ouml;z konusu olduğunu ifade eden Baş&ccedil;ı, Bir de ilave bir &ccedil;alışma y&uuml;r&uuml;t&uuml;yoruz. Bir yıl ve daha uzun vadeli mevduatı başka bir kanaldan daha teşvik etmek istiyoruz. O s&uuml;rpriz olsun diye konuştu.Baş&ccedil;ı, vatandaşın parasını vadesinden &ouml;nce &ccedil;ekmeleri halinde ciddi bir kayba uğradığını, getirisinin tamamını kaybettiğini belirterek, Biz şimdi vatandaşın, getirisinin tamamını kaybetmese de, kısman kaybetsin diye bir &ccedil;alışma yapıyoruz dedi. Bu ortamda uzun vadeli yatırımların getirisinin daha y&uuml;ksek olacağını s&ouml;yledi.Baş&ccedil;ı, politika faizi nispeten daha d&uuml;ş&uuml;k, zorunlu karşılıklar kısa vadede daha y&uuml;ksek olduğu i&ccedil;in, kısa vadeli getirilerin son derece d&uuml;ş&uuml;k olacağını, uzun vadeli getirilerin daha y&uuml;ksek olacağını, dolayısıyla vatandaşların da uzun vadeli yatırımlara kayacağını s&ouml;yledi. -Yastık altındaki altın miktarı-Erdem Baş&ccedil;ı, yastık altındaki altın miktarıyla ilgili bir soru &uuml;zerine, T&uuml;rkiye de vatandaşların elinde ne kadar altın olduğu konusunu araştırdıklarını belirtti. D&uuml;nya Altın Konseyi nin 5 bin ton civarında, yaklaşık 300 milyar dolar değerinde altının T&uuml;rkiye deki vatandaşların elinde bulunduğu y&ouml;n&uuml;nde bir tespitinin olduğunu dile getiren Baş&ccedil;ı, bu rakamın kendilerine biraz y&uuml;ksek geldiğini ifade etti. Baş&ccedil;ı, Merkez Bankası olarak yaptıkları &ccedil;alışmada, genelde T&uuml;rkiye nin altın ithalatının ihracatının &uuml;zerinde olduğunu, T&uuml;rkiye nin net altın ithalatını yıllar itibariyle topladıklarını, yaklaşık 2 bin 200 ton civarında, 117 milyar dolar değerinde hane halkında altın olduğu y&ouml;n&uuml;nde bir sonuca ulaştıklarını belirtti.T&uuml;rkiye deki yastık altındaki toplam altın miktarının daha y&uuml;ksek olabileceğini, başka kanaldan da altın girişi olabileceğini, 1980 &ouml;ncesindeki altın girişlerini de hesaba katmadıklarını anlatan Baş&ccedil;ı, Rakam b&uuml;y&uuml;k ihtimalle D&uuml;nya Altın Konseyi nin rakamıyla, bizim arkadaşların yayınladıkları rakam arasında bir yerdedir dedi. Baş&ccedil;ı, bankaların zorunlu karşılıklarda T&uuml;rk Lirası yerine altın da getirebildiklerine dikkati &ccedil;ekerek, bu kanaldan dolayı altın rezervlerinde bir artışın s&ouml;z konusu olduğunu bildirdi.- &Ouml;n planda olan politika belirsizliği -Erdem Baş&ccedil;ı, Avro B&ouml;lgesi ndeki ekonomik kriz konusunu da değerlendirerek, 2011 yılının Temmuz ayından beri oradaki gelişmeleri g&uuml;n g&uuml;n izlediklerini ifade etti. Avro B&ouml;lgesi nde, ekonominin toparlanması i&ccedil;in atılması gereken adımların atıldığını ancak, yavaş atıldığını belirten Baş&ccedil;ı, bazı ekonomik konular arasında ge&ccedil; atılmış adımların maliyetinin y&uuml;ksek ve faydasının az olduğunu dile getirdi. Baş&ccedil;ı, bazı &uuml;lkelerde bu konularda ge&ccedil; kalındığını, işsizlik oranlarının hem İspanya, hem de Yunanistan da kabul edilemez seviyelere geldiğini vurguladı. Hen&uuml;z Yunanistan daki kamu borcunun s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilirliği konusunun belirlenemediğini ifade eden Baş&ccedil;ı, atılması gereken adımların olduğunu, bu adımların atılmasının zamanlama a&ccedil;ısından biraz uzun s&uuml;rd&uuml;ğ&uuml;n&uuml; bildirdi. Baş&ccedil;ı, Avro B&ouml;lgesi ndeki toparlanma ile ilgili tahminlere katıldıklarını belirterek, Bu yıl Avro B&ouml;lgesi nde hafif eksi bir b&uuml;y&uuml;me ama gelecek yıl hafif artı bir b&uuml;y&uuml;me şeklinde bir tahmin var. Biz de o tahmine katılıyoruz, ama tabi riskler var diye konuştu. Geride bırakılması gereken bir ka&ccedil; tartışmanın olduğunu belirten Baş&ccedil;ı, ş&ouml;yle konuştu: Bunlardan bir tanesi de Yunanistan ın geleceği. Artık onun konuşulmaması lazım. O artık, A dır, B dir, C dir. Bir ka&ccedil; tane alternatif var. Onlardan hangisiyse bir an &ouml;nce karar verilip, yapılması ve bunun artık devreden &ccedil;ıkarılması gerekiyor. Bu şekilde uzaması başka sorunlara yol a&ccedil;abiliyor. İspanya nın geleceği ne olacak? Bir programa başvuracak mı? Onun bir an &ouml;nce karara bağlanması gerekiyor. Baş&ccedil;ı, şu an daha &ouml;n plandaki belirsizliğin, politika belirsizliği olduğunu anımsatarak, bu belirsizlikler biraz geri planda kalırsa toparlanmanın s&ouml;z konusu olabileceğini, belirsizlik s&uuml;rerse Avro B&ouml;lgesi i&ccedil;in eksi b&uuml;y&uuml;mede kalma riskinin bulunduğunu s&ouml;yledi. Avro B&ouml;lgesi nde bankacılık sekt&ouml;r&uuml;nde ortak bir d&uuml;zenleyici kurul kurulması y&ouml;n&uuml;ndeki g&ouml;r&uuml;şlerin hatırlatılması &uuml;zerine Baş&ccedil;ı, bu konuda bir mutabakat sağlandığını kaydetti. Baş&ccedil;ı, mali birlik konusunun daha zor ve daha uzun yıllar alacak bir konu olduğunu, ama bankacılık birliği konusunun bir iki yıl i&ccedil;erisinde &ccedil;&ouml;z&uuml;lebileceğini belirterek, onun teknik detaylarının &ccedil;alışıldığını ve bir plan ortaya koyduğunu kaydetti. Orada g&ouml;zetim ve denetim elemanlarının doğrudan Avrupa Merkez Bankası na raporlama yapacağını, Avrupa Merkez Bankası nın her bir bankanın durumunu birinci elden doğrudan g&ouml;rebileceğini belirtti. Merkez Bankası Başkanı Erdem Baş&ccedil;ı, T&uuml;rkiye nin, enflasyonu &ccedil;ift haneli ve dalgalı seviyelerden tek haneli ve daha az dalgalı seviyelere indirerek b&uuml;y&uuml;k bir başarı sağladığını belirterek, Fiyat istikrarı demek, tek hane demek değildir. Y&uuml;zde 5 ve daha az oynak bir enflasyon... Oraya doğru yavaş yavaş ilerlememiz lazım dedi. Anadolu Ajansı (AA) Finans Masası na konuk olan Baş&ccedil;ı, Avrupa daki krizin ger&ccedil;ek anlamda &ccedil;&ouml;z&uuml;l&uuml;p &ccedil;&ouml;z&uuml;lemeyeceğine ilişkin soru &uuml;zerine, &uuml;lkeler arasındaki bor&ccedil;lanma faizleri farklarının yıkıcı etkiler yapabildiğini ve s&ouml;z konusu farkların mutlaka kontrol altına alınması gerektiğini s&ouml;yledi.AA Genel M&uuml;d&uuml;r&uuml; ve Y&ouml;netim Kurulu Başkanı Kemal &Ouml;zt&uuml;rk &uuml;n Avrupa &uuml;lkelerinin krizle boğuştuğu bir ortamda, T&uuml;rkiye nin ekonomik anlamda rahat bir durumda olmasının gurur verici olduğunu ifade ederek, bu durumun temel sebeplerini sorması &uuml;zerine Erdem Baş&ccedil;ı, finansal krizleri &ouml;nlemenin maliyetinin, bu krizleri yaşamanın maliyetinden &ccedil;ok daha d&uuml;ş&uuml;k olduğunu ifade etti. Baş&ccedil;ı, vaktiyle &ouml;nleyici ve ufak maliyetli tedbirler alınmasının, gelecek d&ouml;nemlerde &ccedil;ok daha b&uuml;y&uuml;k maliyetleri engellediğine dikkati &ccedil;ekti.Merkez Bankası nın başarılı yanları kadar, tartışılan y&ouml;nlerinin de olduğu hatırlatılarak, bu konudaki değerlendirmelerinin sorulması &uuml;zerine Baş&ccedil;ı, kanunların Merkez Bankası na fiyat istikrarını sağlama g&ouml;revi verdiğini s&ouml;yledi.T&uuml;rkiye nin enflasyonu &ccedil;ift haneli ve dalgalı seviyelerden tek haneli ve daha az dalgalı seviyelere indirerek b&uuml;y&uuml;k başarı sağladığını belirten Baş&ccedil;ı, Fiyat istikrarı demek, tek hane demek değildir. Y&uuml;zde 5 ve daha az oynak bir enflasyon... Oraya doğru yavaş yavaş ilerlememiz lazım. Bizim &ouml;l&ccedil;&uuml;m&uuml;z aslında bu. Onun dışında da ilave olarak finansal istikrara katkı yapma g&ouml;revini kanun bize vermiş. Onun dışındaki yorumlar &ccedil;ok da &ouml;nemli değil dedi.Gaz-fren tartışmalarına ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Baş&ccedil;ı, o konuda da bir sorun olmadığını s&ouml;yledi.2011 yılının Aralık ayı, bu yılın Ocak ayı ile Nisan, Mayıs ve Haziran aylarının başlarında ek parasal sıkılaştırma yapıldığını anımsatan Baş&ccedil;ı, fonlama miktarını artırarak gecelik faizlerin y&uuml;zde 5 lere kadar d&uuml;şmesini sağladıklarını kaydetti. - Bazen k&uuml;&ccedil;&uuml;k uyarılar yapmak gerekir -Kemal &Ouml;zt&uuml;rk &uuml;n, yatırımcılara tavsiyelerinin olup olmadığına ilişkin sorusu &uuml;zerine Baş&ccedil;ı, yatırımcıların d&uuml;nyayı yakından takip ettiklerini ve ne yapmaları gerektiğini kendilerinden daha iyi bildiklerini s&ouml;yledi. Aşırı iyimserlik ortamının etkisiyle oluşan risklerin y&ouml;netiminde zaman zaman dikkatsiz davranılabildiğine dikkati &ccedil;eken Baş&ccedil;ı, s&ouml;zlerini ş&ouml;yle s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;: Haddinden fazla bor&ccedil;lanma gibi bazı davranışlar olur. Bu, toplu halde olur. B&uuml;t&uuml;n &uuml;lke hep birlikte aşırı iyimserlik dalgasına kapılır ve o y&ouml;ne savrulur. Daha ziyade o noktalarda devreye girip, Bu, biraz fazlaya ka&ccedil;tı. Bu bor&ccedil;lanma miktarları, fazlaya ka&ccedil;tı. Bunu makul seviyelere &ccedil;ekelim diye ş&ouml;yle ufak uyarı g&ouml;revi yapmak gerekir. Bazı d&ouml;nemlerde de hi&ccedil; gerek yokken aşırı bir &ccedil;ekimserlik olur. O zaman da bize d&uuml;şen O kadar da &ccedil;ok endişe etmeyin. Normal işlerinize devam edin demektir. Şu anda ne A noktasındayız, ne B noktasındayız. Avrupa da yaşanan krizin AB projesini nasıl etkilediğine ilişkin soru &uuml;zerine Baş&ccedil;ı, krizin bu anlamda hem olumlu hem de olumsuz etkileri olduğunu s&ouml;yledi.Projeye g&ouml;n&uuml;l verenlerin, AB projesinde eksikler olduğu ve bu eksiklerin giderilmesi, daha iyi bir yapının oluşturulması gerektiği y&ouml;n&uuml;nde bir g&ouml;r&uuml;şe sahip bulunduğunu belirten Baş&ccedil;ı, buna karşılık olarak projenin dışında kalmak isteyen &uuml;lkelerin varlığına işaret etti. Baş&ccedil;ı, Şu anda Avro B&ouml;lgesi ne dahil olmayıp da AB ye dahil olan &uuml;lkelerle konuşun, ş&ouml;yle bir yapıyı tercih edeceklerdir; İkili bir yapı olsun. Biz Avro B&ouml;lgesi ne girmeyelim ama Avro B&ouml;lgesi nin kendi y&ouml;netişim yapısı, kendi i&ccedil;erisinde oluşsun. Bunu giderek daha &ccedil;ok sayıda &uuml;lke seslendiriyor. Belki bu y&ouml;nde gelişmeler olursa bu, bizim a&ccedil;ımızdan da avantaj olabilir. T&uuml;rkiye nin AB ye &uuml;yeliği daha kolay olur diye konuştu.

Başçı: Ölçülü faiz indirimi düşünülebilir

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı; Türk Lirası'nın aşırı değerli olma noktasına geldiğini belirterek "TL böyle güçlü kalmaya devam ederse bir tane daha ölçülü faiz indirimi düşünülebilir" açıklamasında bulundu

Öne Çıkanlar