Boğazlar'daki tanker trafiğinin perde arkası
-
Petrol taşıyan gemilerin Türk Boğazları'ndan geçişine izin verilmemesiyle başlayan süreç dikkatleri Türkiye'ye çevirdi. Bloomberg HT, sorunun nasıl başladığı, Türkiye'nin taleplerini, gündeme gelen soruları, sorunun nasıl çözümlenebileceğine dair senaryoları ve benzer sorunların gelecekte yaşanıp yaşanmayacağını mercek altına aldı.
FULYA ÖKTEM
Küresel kamuoyu sigorta güvencesi olmayan petrol tankerlerinin Türk boğazlarından geçişine izin verilmemesini konuşuyor. Gemilerin sayısı her geçen gün artarken sorunun çözümüne ilişkin yapılması gerekenler kesin ve kalıcı bir şekilde henüz net olarak ortaya konulabilmiş değil. Konunun pek çok tarafı ve katmanı bulunuyor.
Türkiye ne istedi, taraflar ne yanıt verdi?
Denizcilik Genel Müdürlüğü 16 Kasım’da yaptığı açıklamayla, 1 Aralık’tan itibaren boğazlardan geçecek tehlikeli yük taşıyan gemilere, 300 groston ve üzeri gemilere ve yedek çeken gemilere P&I sigortalarını (Koruma ve Tazmin Sigortası) teyit etme şartı getirdiğini duyurdu. Söz konusu şartın, boğazlardan ham petrol yüklü olarak geçecek gemilerin P&I sigortalarının Avrupa Birliği yaptırımları öne sürülerek geçersiz sayılması ve bir kaza durumunda zararın tazmin edilmemesi tehlikesi nedeniyle getirildiği çeşitli vesilelerle vurgulandı.
Küresel deniz ticaretinin yüzde 90’ına teminat sağlayan Uluslararası P&I Kulüpleri Grubu (IGP&I), 5 Aralık’ta yaptığı açıklamada sorunun AB, İngiltere ve ABD'nin Rus petrolüne getirdiği yasaklardan kaynaklandığını belirtti. Grup, Türkiye’nin teyit mektubu şartının ‘yaptırım ihlali dahil olmak üzere her koşulda sigorta teminatının geçerli olduğunu doğrulamak” anlamına geldiğini savunarak; AB, İngiltere ve ABD yaptırımlarını ihlal edebilecek böyle bir mektubu vermeyeceklerini bildirdi.