Çin emlak piyasasında neler oluyor?
-
Çin'de son dönemde birçok yapısal sorun kendini hissettirirken manşetlerde emlak sektörü var. Piyasanın serbestleşmesiyle yaşanan hızlı büyüme sonrası özellikle finansman tarafındaki sorunlar sektörün sadece ülke gündeminde değil küresel piyasaların gündeminde de ön sıralara çıkmasına neden oluyor. Peki gündemdeki Çin emlak piyasasında neler yaşanıyor?
SADİ KAYMAZ/BLOOMBERG HT ASYA TEMSİLCİSİ
Çin’in on yıllardır biriktirdiği yapısal sorunlar son dönemde birer birer su yüzüne çıkıyor. Aşırı yatırıma dayalı büyüme modeli birim verimliliği durmaksızın düşürüyor. Yerel yönetimler sırtlamakta güçlük çektikleri borç yükü altında bulunuyor. İç tüketimin bastırılması şirketler kesiminin büyüme, harcama iştahını kesti.
Hanehalkı 30 trilyon doları aşan tasarrufu bulunmasına rağmen güven bunalımına düştü. Borç yükünün gayri safi yurtiçi hasılanın üç katına yaklaşıyor olması ultra gevşek para politikasının önünü tıkamış durumda.
Yapısal sorunların kendisini son derece şiddetle gösterdiği alan ise emlak sektörü. 1990’larda konut piyasasının serbestleştirilmeye başlamasıyla birlikte 20 yıl keskin biçimde yükselen fiyatlar dolayısıyla aşırı hız yapan konut yapı şirketleri birer birer duvara tosluyor veya kaza riskiyle karşı karşıya.
Aşırı borç yükü ya da Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) tarifiyle 'pervasız genişleme' Evergrande’ı komaya soktu. Proje sayısı bakımından ülkenin en büyük şirketi konumunda bulunan Country Garden, bugün son anda yaptığı kupon ödemesi sayesinde temerrüdün kıyısından döndü.