Kıdem borçlusu işveren yerine fon olacak

D&uuml;nk&uuml; yazımızda, mevcut kıdem tazminatı uygulamasının kaldırılıp yerine getirilmesi d&uuml;ş&uuml;n&uuml;len kıdem tazminatı fonunun iş&ccedil;iler i&ccedil;in olumlu olumsuz y&ouml;nlerinden bahsettik. Bug&uuml;n de işverenler i&ccedil;in olumlu olumsuz y&ouml;nlerini ele alıyoruz İşverenler aslında kıdem tazminatının tamamen kaldırılmasını talep ediyorlar bunu &ouml;rg&uuml;tleriyle de y&uuml;ksek sesle dile getirip, uluslararası sermayenin g&uuml;&ccedil;l&uuml; &ouml;rg&uuml;tleriyle (OECD, IMF, D&uuml;nya Bankası gibi) &uuml;lkemize baskı da yaptırıyorlar. &Ouml;rg&uuml;ts&uuml;z olan iş&ccedil;iler ise buna karşın y&uuml;ksek ses &ccedil;ıkaramıyorlar. İş&ccedil;i ile işveren arasında sorun olan kıdem tazminatı meselesine devlet ise m&uuml;dahil olup, kıdem tazminatını kaldıralım diyerek işvereni memnun eder g&ouml;r&uuml;n&uuml;rken, yerine kıdem tazminatı fonu getirelim diye iş&ccedil;ilere de şirin g&ouml;r&uuml;nmek istiyor ama asıl amacı iş&ccedil;i-işveren arasında bor&ccedil; alacak ilişkisi yaratan devasa kıdem tazminatını fon kurarak kendi cebinde toplamaktır. Kıdem iş&ccedil;inin ertelenmiş alacağıdırKıdem tazminatına y&uuml;klenen anlamlardan birisi de &Uuml;cretin sonraya bırakılmış hali olmasıdır. &Ouml;yleyse, şirketlere y&uuml;k olarak g&ouml;sterilen kıdem tazminatları ger&ccedil;ek anlamda, işverenin sonraya bıraktığı &uuml;crettir ve iş&ccedil;iden işverenine bor&ccedil;tur. Bu nedenle y&uuml;k ise tıpkı bankadan alınan kredi gibidir. İşverenler bankalarda kredi aldıklarında ve kredi bor&ccedil;ları da arttığında, bor&ccedil;larımız &ccedil;ok arttı, kredi baskısı yaşıyoruz, bankaları kapatın diyemiyorlarsa, benzer şekilde kıdem tazminatları birikti bunu kaldırın dememeleri gerekir. İşveren i&ccedil;in olumsuz y&ouml;nleri 1- İŞ&Ccedil;İYİ İŞYERİNDE TUTAMAZLAR Kıdem tazminatının fonksiyonlarından, &ouml;zelliklerinden birisi de, iş&ccedil;inin işyerine ve işverene bağlılığının &ouml;d&uuml;l&uuml;d&uuml;r. Yani iş&ccedil;i işyerine ve işverene ne kadar uzun s&uuml;re bağlı kalırsa o kadar &ccedil;ok kıdem tazminatı alacaktır. İşte, kıdem tazminatı bug&uuml;nk&uuml; &ouml;zelliklerini kaybederse yani kıdem tazminatı kaldırılıp yerine kıdem tazminatı fonu kurulduktan sonra artık iş&ccedil;inin işyerine ve işverene bağlılığı &ouml;zelliği sona erecektir. Bu durumda da iş&ccedil;ilerin işyerleri arasında gidip gelmesi yani İŞ&Ccedil;İ DEVRİ hızlanacaktır. O kadar hızlanacaktır bazen bir iş&ccedil;i bir g&uuml;nde 3 veya 4 defa işyeri değiştirecektir. 2- KIDEMİNİ D&Uuml;Ş&Uuml;NEN İŞ&Ccedil;İ İŞİNİ BIRAKMAZ Bir işyerinde aylık 1000 lira ile 5 yıldan beri &ccedil;alışan bir iş&ccedil;iye karşı fabrikadan 100-200 lira daha fazla &uuml;cret verildiğinde iş&ccedil;i 5 yıllık kıdemini yakmamak adına gitmemektedir. Ancak, 100 lira fazla &uuml;cret veren işyerine gittiği takdirde kıdeminin yanmayacağını bilen iş&ccedil;i &ccedil;ok sık işyeri değiştirecektir. Bu durumda işverenler nitelikli iş&ccedil;ilerini &ccedil;ok daha rahat kaybedeceklerdir. Kaybeden de daha &ccedil;ok k&uuml;&ccedil;&uuml;k ve orta &ouml;l&ccedil;ekli şirketler olacaktır. 3- İŞVERENLERİN SERMAYELERİ DE FONA AKTARILACAKTIR Kıdem Tazminatı Fonu nu &ccedil;ok iş&ccedil;i &ccedil;alıştıran işverenler ile bu işverenlerin iş&ccedil;ileri istemiyor ama az iş&ccedil;i &ccedil;alıştıran işverenler ile bunların iş&ccedil;ileri istiyor. Yani b&uuml;y&uuml;k işverenler fonu istemiyor ama k&uuml;&ccedil;&uuml;k işverenler istiyor.Tıpkı, 506 Sayılı Kanun un Ge&ccedil;ici 20 nci Maddesi gereğince bazı &ouml;zel banka ve borsaların &ccedil;alışanları i&ccedil;in SSK ya prim &ouml;demek yerine, kendilerinin emeklilik sandıkları kurması gibi &ccedil;ok iş&ccedil;i &ccedil;alıştıran işverenler, kurulacak Kıdem Tazminatı Fonu na prim &ouml;demek yerine bu primleri kendileri kullanmak, gerektiğinde kendi sandıklarından ve fonlarından kredi kullanabilmek istiyorlar. K&uuml;&ccedil;&uuml;k işverenler ise kıdem tazminatı y&uuml;k&uuml; arttık&ccedil;a &ouml;deme sıkıntısına d&uuml;şmemek i&ccedil;in fona taraftarlar.Ayrıca fon kurulursa halen SSK ve İşsizlik Sigortasına &ouml;denen primlerden başka bir de her ay y&uuml;zde 4 veya 6 oranında kıdem tazminatı fonuna &ouml;deme yapacaklar. Yani devlete &ouml;dedikleri rakam artacak, devletin kasasına giren rakam da y&uuml;kselecek.Şu anda işyerinde &ccedil;alışan iş&ccedil;ileri i&ccedil;in kıdem tazminatı karşılığı ayıran ve ayırdığı bu fonu da sermayesiymiş gibi kullanabilen işveren kıdem tazminatı fonunun kurulmasından sonra her ay belli oranda primi, devlete &ouml;deyeceği i&ccedil;in kendi kullandığı fonu, devlete kullan diye verecektir. Mesela, 100 iş&ccedil;isi olan bir fabrika aylık 200 bin lira br&uuml;t &uuml;crete g&ouml;re 8 bin ile 12 bin lirayı her ay fona g&ouml;nderecektir ama fon olmasaydı bu ayırdığı parayı kendisi kullanabilmektedir. 4- FONU İŞVEREN DEĞİL DEVLET KULLANACAK İşverenlere, mevcut vergi ve prim &ouml;demeleri dışında yeni bir &ouml;deme daha getirecek ve halen kendilerince kullanılan (&ouml;zel) fonun devlet tarafından kullanılması sonucunu doğuracaktır. Kıdem Tazminatı Fonu &ccedil;ok iş&ccedil;i &ccedil;alıştıran işverenler ile az iş&ccedil;i &ccedil;alıştıranlar işverenlerin taraf olduğu ve devletinde yeni bir kaynak g&ouml;z&uuml;yle bakarak talepk&acirc;r olduğu bir DEV FON u ortaya &ccedil;ıkaracaktır. Kıdem tazminatı fonunu da devlet 10 yıl boyunca tepe tepekullanacaktır. İşveren i&ccedil;in olumlu y&ouml;nleri 1- BOR&Ccedil;LU İŞVEREN OLMAYACAK Kıdem tazminatı fonunun uygulamaya girmesi halinde, iş&ccedil;ileri i&ccedil;in işveren fona her ay SGK ya bildirdiği kazan&ccedil; toplamının y&uuml;zde 4 veya 8 i oranında (tasarı daha net değil) prim &ouml;deyecek ama iş&ccedil;ilerine kıdem tazminatı &ouml;demesi yapmayacak. Kıdem tazminatının bor&ccedil;lusu fon olacak. Bu sebeple işyerleri kıdem tazminatı y&uuml;k&uuml; altında kalmayacak. 2- &Ccedil;IKAN/&Ccedil;IKARILANA KIDEM &Ouml;DEMEYECEK Mevcut uygulamada, işten kıdem tazminatı alacak şekilde &ccedil;ıkan veya işten &ccedil;ıkarılana kıdem tazminatı &ouml;demek zorunda olan işveren fonun devreye girmesi halinde işten &ccedil;ıkan veya &ccedil;ıkarılana kıdem tazminatı &ouml;demek zorunda kalmayacak. Bu durumda işten &ccedil;ıkarma konusunda teredd&uuml;t etmeyecek. Ayrıca, askere gidene, evlenene, emekli olana da kıdem &ouml;demek zorunluluğu olmayacak. 3- MAHKEMELERDEN KURTULACAKLAR Halen iş mahkemelerinin en b&uuml;y&uuml;k konularından birisi iş&ccedil;ilerin, işverenlerinden alamadıkları kıdem tazminatı davalarıdır. Kıdem tazminatı fonu gelirse iş&ccedil;ilerin, işten &ccedil;ıkma/&ccedil;ıkarılma durumlarında kıdem tazminatı bor&ccedil;lusu işveren olmayacağı i&ccedil;in işveren bu t&uuml;r davalara muhatap olmayacaktır. Yani, dava ile vakit kaybetmeyecek, avukatlık ve dava masrafları ile de karşılaşmayacaktır. 4- DAHA &Ccedil;OK İŞ&Ccedil;İ &Ccedil;ALIŞTIRABİLECEKLER Kıdem tazminatının kaldırılmasını b&uuml;y&uuml;k işveren &ouml;rg&uuml;tleri talep ederlerken, kıdem tazminatı y&uuml;k&uuml;nden korkan işverenler iş&ccedil;i işe alma konusunda bu sebeple de teredd&uuml;t yaşıyorlar. Kıdem tazminatının kaldırılıp yerine fon uygulaması gelmesi halinde bu t&uuml;r teredd&uuml;tler de ortadan kalkacaktır.