Genişletici politikalarda sona gelindi mi?

2008 yılının ikinci yarısından itibaren k&uuml;resel krize politika tepkisi, bir&ccedil;ok gelişmiş &uuml;lkede para ve maliye politikalarını genişletici y&ouml;nde kullanmak oldu. Bu alanda Amerika ve İngiltere başı &ccedil;ekti. Euro B&ouml;lgesi zaten bor&ccedil; krizine girdiğinden, maliye politikalarını sıkılaştırıcı y&ouml;nde kullanırken, para politikasında kontroll&uuml; bir gevşemeye gitti. &Ccedil;in &ouml;l&ccedil;&uuml;l&uuml; bir bi&ccedil;imde hem para hem de maliye politikasını gevşetti. Japonya ekonomi politikalarında başlarda &ouml;l&ccedil;&uuml;l&uuml; bir gevşemeye giderken, se&ccedil;imlerden sonra gaza bastı.Euro B&ouml;lgesi ve İngiltere nin uygulamadaki politikalarda bir değişikliğe gitme olanağı şimdilik yok gibi g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. Japonya deflasyon tehdidini savuşturup ekonomik b&uuml;y&uuml;mesi belli bir ivme kazanana kadar gaza basmaya devam edecek izlenimi veriyor. Amerika ve &Ccedil;in de ise genişletici politikaların sonu gelmiş gibi g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. Genişletici politikalara son vermek ekonomi politikalarının sıkılaştırıcı y&ouml;nde kullanılacağı anlamına gelmiyor. Daha doğru bir betimleme, yılın ikinci yarısıyla birlikte bu&uuml;lkelerde ekonomi politikalarının n&ouml;tr olacağı.İŞG&Uuml;C&Uuml; PİYASASINDA D&Uuml;ZELMEAmerikan Merkez Bankası (FED) hem istihdamdaki gelişmeleri hem de fiyat istikrarını g&ouml;zl&uuml;yor. Fiyat istikrarını tehdit eden bir ortam yok. Ama, Amerika da istihdamdaki gelişmeler bir&ccedil;ok a&ccedil;ıdan &ccedil;ok parlak değil. İşsizlik oranı d&uuml;ş&uuml;yor. İşsizlik oranındaki d&uuml;ş&uuml;ş istihdamın hızla artmasından değil, işg&uuml;c&uuml; piyasasının daralmasından kaynaklanıyor. İşg&uuml;c&uuml; piyasasının daralmasının arkasında uzuns&uuml;redir iş bulamayanların işg&uuml;c&uuml; piyasasını terk etmesi var. İşsizlik s&uuml;resi uzadık&ccedil;a iş bulabilme şansı azalıyor.Amerikan ekonomisinde istihdamdaki gelişmelerin &ouml;nemli &ouml;nc&uuml; g&ouml;stergelerinden biri konut piyasasındaki dengeler. Krizden bu yana Amerikan ekonomisinin yumuşak karnı konut piyasasının &ccedil;&ouml;k&uuml;nt&uuml;den kurtulmakta zorlanmasıydı. Son aylarda bu alanda olumlu gelişmeler yaşanıyor. Konut fiyatlarında kararlı bir artış g&ouml;zleniyor. Yeni ve ikinci el konut satışlarında dikkat &ccedil;ekici artışlar s&ouml;z konusu. Mevsimsel etkiler de g&ouml;z &ouml;n&uuml;ne alındığında, istihdam artışında bir hızlanma s&ouml;z konusu olabilecek. İşsizlik oranında g&ouml;zlenen d&uuml;ş&uuml;ş eğiliminin devam etmesi s&ouml;z konusu.Normal şartlarda b&ouml;yle bir dengede ekonominin ısınması s&ouml;z konusu olup fiyat istikrarının tehdit altında olabileceği sonucuna varılabilirdi. FED in tepkisi para politikasını sıkılaştırma y&ouml;n&uuml;nde olabilirdi. İşg&uuml;c&uuml; piyasası kısa d&ouml;nemde ne kadar ısınırsa ısınsın, emtia fiyatlarının d&uuml;şme eğilimine girmesiyle FED in fiyat istikrarına y&ouml;nelik bir kaygısı yok. Dolayısıyla, Amerika da para politikasını sıkılaştırmaya da gerek yok. Ama, genişlemeci politikaların bırakılmasının da zamanı geldi gibi g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. Aksi takdirde, d&uuml;zelen işg&uuml;c&uuml; piyasasıyla FED in &uuml;&ccedil;e katlanmış bilan&ccedil;osuyla para politikasında esnekliğini koruması zorlaşabilecek.MALİYE POLİTİKASININ ETKİSİFiyat istikrarı i&ccedil;inde y&uuml;zde 3 e varan bir ekonomik b&uuml;y&uuml;me maliye politikalarında da Amerika ya belli bir esneklik kazandırabilecek. Artan kamu bor&ccedil;luluğu ve b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ıklarını kontrol altına alma konusunda yaşanan siyasi anlaşmazlıklar, ekonomik beklentileri olumsuza &ccedil;eviren etkenlerdendi. B&uuml;y&uuml;menin hızlanması politikacıların b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ıkları yoluyla ekonomiyi uyarma arzusunu t&ouml;rp&uuml;leyebilir. Kongre de uzlaşma daha kolaylaşabilir. B&ouml;yle bir ortam yaratılabilirse, d&uuml;zelen beklentilerle ekonomik b&uuml;y&uuml;menin hızlanmasının &ouml;n&uuml;ndeki engellerden biri de kaldırılmış olur.Yılın başından bu yana Amerikan ekonomisinin d&uuml;zelmesinin &ouml;n&uuml;ndeki en b&uuml;y&uuml;k engel, maliye politikalarında yaşanan anlaşmazlıklardı. Bug&uuml;n bu engel h&acirc;l&acirc; etkin bir bi&ccedil;imde &ccedil;alışıyor. Maliye politikalarından bağımsız ekonominin ivme kazanması, maliye politikaları konusunda yaşanan anlaşmazlıkların t&ouml;rp&uuml;lenmesi yoluyla, FED in de işini kolaylaştıran bir olgu. Para politikasının n&ouml;tr duruşa ge&ccedil;mesi i&ccedil;in bir başka fırsat.