Riskleri yüksek bir yoldayız

Gelişmekte olan &uuml;lkeler i&ccedil;inde ekonomik b&uuml;y&uuml;mesi en y&uuml;ksek ve enflasyonu en d&uuml;ş&uuml;k &uuml;lkelerden biriyiz. Aynı zamanda, cari işlemler a&ccedil;ığı g&ouml;reli olarak en y&uuml;ksek &uuml;lkelerden de birisiyiz. Risklerin y&uuml;ksek olması da buradan kaynaklanıyor.Yurti&ccedil;inden ya da yurtdışından kaynaklanan nedenlerle, dış finansman muslukları kesildiğinde, d&ouml;viz kurları fırlamaz mı? D&ouml;viz kurlarının fırlaması enflasyonu patlatmaz mı? Bı&ccedil;ak gibi kesilebilecek i&ccedil; talep ve &uuml;retim i&ccedil;in gerekli ara mallarını ithal edemeyen T&uuml;rkiye ekonomisi hızla k&uuml;&ccedil;&uuml;lme s&uuml;recine girmez mi?Milli gelirimizin y&uuml;zde 6.6 sına dayanıp daha da artma eğiliminde olan bir cari işlemler a&ccedil;ığı ile dış finansman olanakları tıkandığında, bunların hepsi olabilir. Olmaması i&ccedil;in i&ccedil; talep b&uuml;y&uuml;mesinin &ouml;n&uuml;ne ge&ccedil;mek zorundayız. Yani, dış finansman olanakları tıkanmadan, dış finansman ihtiyacının azaltılmasına &ccedil;alışılmalıdır. Bu a&ccedil;ıdan, dış finansmanın vadesi o denli &ouml;nemli değil. KREDİ NOTU ARTABİLİRİ&ccedil; talep kontrol&uuml; yalnızca parasal &ouml;nlemlerle olamaz. Yalnızca TL kredilerinin maliyetini y&uuml;kselterek de i&ccedil; talebi dizginleyecek bir parasal sıkılaştırma s&ouml;z konusu olamaz. Parasal sıkılaştırma hem TL hem de d&ouml;viz &uuml;zerinde olmalıdır. Parasal &ouml;nlemlerin de &ouml;tesinde, maliye politikaları i&ccedil; talebi kısıcı y&ouml;nde devreye girmelidir.Ge&ccedil;en yıl beklenenin &uuml;zerinde sağlanan ekonomik b&uuml;y&uuml;me ile artan vergi gelirlerinin bir b&ouml;l&uuml;m&uuml; harcamalara gitti. B&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığı bir &ouml;nceki yıla g&ouml;re d&uuml;şt&uuml;, ama daha da d&uuml;şebilirdi. B&uuml;y&uuml;me d&ouml;nemlerinde artan vergi gelirleri yoluyla b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ıklarının azalması ya da b&uuml;t&ccedil;e fazlası verilmesi bir anlamda otomatik olarak i&ccedil; talep artışını dizginleyen bir unsur olur. 2010 yılında bu mekanizmanın tam olarak &ccedil;alışmasına izin verilmedi.En azından yılın ilk &uuml;&ccedil; ayı itibarıyla benzer bir gelişme bu yıl da s&ouml;z konusu. Yıl ortasında yapılacak se&ccedil;imler nedeniyle i&ccedil; talep b&uuml;y&uuml;mesini dizginleyebilecek parasal olmayan &ouml;nlemler hen&uuml;z konuşulmuyor. Ama, bu &ouml;nlemler se&ccedil;imlerden sonra mutlaka g&uuml;ndeme gelecektir. Aksi takdirde, T&uuml;rkiye ekonomisi &ccedil;ok ciddi boyutta ve artan risklerle karşı karşıya kalacaktır.Alınacak &ouml;nlemlerin T&uuml;rkiye ekonomisine yumuşak iniş sağlayıp sağlamayacağı belli değil. Yumuşak iniş, ekonominin y&uuml;zde 3-4 yıllık b&uuml;y&uuml;me s&uuml;recine girip cari işlemler a&ccedil;ığının milli gelire oranının artmadığı, hatta azaldığı, enflasyonun da y&uuml;zde 5 lerde ger&ccedil;ekleştiği bir denge olarak kabul edilebilir. Yumuşak inişi başardığımızda, T&uuml;rkiye ekonomisinin kredi notu da artar, hem de birka&ccedil; basamak. İNİŞ &Ccedil;OK SERT DE OLABİLİRKredi notu arttığında, uluslararası finans piyasalarında beklenmedik bir gelişme olmadığı takdirde, T&uuml;rkiye ekonomisine yeni bir dalga uluslararası sermaye akımı olacak. Belki, uluslararası piyasalar şimdi T&uuml;rkiye ekonomisini not artırımı olmuş gibi fiyatlasa da, kredi notu yatırım yapılabilir d&uuml;zeye geldiğinde, daha &ouml;nce T&uuml;rkiye ye yatırım yapamayan yeni yatırımcılar devreye girecek. Yeniden, yabancı sermaye girişleri ve onun yarattığı sorunlarla boğuşmak durumunda kalabileceğiz.Yumuşak inişi başaramayabiliriz de. Ekonomik b&uuml;y&uuml;menin y&uuml;ksekliğinden, işsizlik oranının d&uuml;şmesinden ve enflasyonun makul d&uuml;zeylerde seyretmesinden memnun olması gereken siyasi otorite gerekli &ouml;nlemleri yeterli d&uuml;zeyde almayabilir. Belki, parasal &ouml;nlemlerin dışında buna gerek de g&ouml;rmeyebilir. O takdirde, alınan parasal &ouml;nlemlerin daha da sertleşmesi dahi inişi arzulananın &ouml;tesinde sertleştirebilir.