Vergi gelirleri artışı bütçeyi kurtarıyor

Yılın ilk dokuz ayında b&uuml;t&ccedil;e gelişmeleri ilk tahminlerin &ccedil;ok &uuml;zerinde &ccedil;ok iyi gidiyor. B&uuml;t&ccedil;enin iyi gitmesi, harcamalardaki disiplinden &ccedil;ok, b&uuml;t&ccedil;e gelirlerinin tahminlerin &ccedil;ok &uuml;zerinde ger&ccedil;ekleşmesinden kaynaklanıyor. Ekonomik b&uuml;y&uuml;menin ve ithalatın yılbaşındaki tahminlerin &ccedil;ok &uuml;zerinde ger&ccedil;ekleşiyor olması dolaylı vergi gelirlerinin de tahminlerin &uuml;zerinde artmasına neden oldu. Vergi alacaklarının yeniden yapılandırılması kapsamında ilk dokuz ayda 11.4 milyar lira ek gelir elde edilmesi toplam b&uuml;t&ccedil;e gelirlerini daha da artırdı.İlk dokuz ayda b&uuml;t&ccedil;e dengede denebilir. Faiz dışı fazla da 35 milyar liraya dayandı. Vergi gelirleri faiz dışı harcamaların 2.3 milyar lira daha &uuml;zerinde. Bu rakam ge&ccedil;en yılın aynı d&ouml;neminde -16 milyar lira, bir &ouml;nceki yıl -26 milyar liraydı. Bu anlamda b&uuml;t&ccedil;enin yapısı doğru y&ouml;nde gelişiyor. İLK DOKUZ AYFaiz dışı harcamalar enflasyonun &uuml;zerinde artıyor. Faiz dışı harcamalardaki artış &ouml;zellikle personele y&ouml;nelik harcamaların artmasıyla olduk&ccedil;a hızlı. Toplam b&uuml;t&ccedil;e harcamaları yılın ilk dokuz ayında ge&ccedil;en yılın aynı d&ouml;nemine g&ouml;re y&uuml;zde 5.8 artarken, faiz dışı harcamalardaki artış y&uuml;zde 9.8 olarak ger&ccedil;ekleşti. Faiz giderlerinde k&uuml;&ccedil;&uuml;msenmeyecek bir tasarruf s&ouml;z konusu. Personel harcamalarındaki artış y&uuml;zde 17 yi aştı.Toplam genel b&uuml;t&ccedil;e gelirleri y&uuml;zde 1 7.9 artarken, vergi gelirlerindeki artış y&uuml;zde 22.5 oldu. Vergi gelirlerindeki yıllık k&uuml;m&uuml;latif artış yılın ikinci yarısında vergi alacaklarında yapılandırılmasından gelen taksitlerle hızlandı.Yılın ilk dokuz ayında sosyal g&uuml;venlik kuruluşlarına verilen yardımlarda da ge&ccedil;en yıla g&ouml;re az da olsa bir tasarruf s&ouml;z konusu. Ge&ccedil;en yıl ilk dokuz ayda bu kuruluşlara 43.8 milyar lira verilirken bu yıl 40.8 milyar lira verildi. Diğer faiz dışı harcamaların hızla artmasıyla sosyal g&uuml;venlik kuruluşlarına verilen parasal yardımın faiz dışı harcamalar i&ccedil;indeki payı y&uuml;zde 21.9 a geriledi. Bu oran ge&ccedil;en yıl aynı d&ouml;nemde y&uuml;zde 25.6 olmuştu. Aynı şekilde, vergi gelirlerinin hızla artmasıyla sosyal g&uuml;venlik kuruluşlarına verilen parasal yardımın vergi gelirlerine oranı bu yılın ilk dokuz ayında y&uuml;zde 21.7 oldu. Bu oran ge&ccedil;en yılın aynı d&ouml;neminde y&uuml;zde 28.3 olmuştu. Oran olarak bu gelişme de sevindirici. GELECEK YILGe&ccedil;mişte de olduğu gibi, &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde de b&uuml;t&ccedil;e dengesindeki iyileşmenin temeli dolaylı vergi gelirlerindeki artışa dayandırılıyor. Son yapılan dolaylı vergi artışları yalnızca bu yılın değil, asıl gelecek yılın b&uuml;t&ccedil;esine olumlu yansıyacak. D&uuml;n a&ccedil;ıklanan 2012 yılı b&uuml;t&ccedil;e tasarısına g&ouml;re, hedeflenen enflasyonun &uuml;zerinde faiz dışı harcama &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;rken, &ccedil;oğunlukla dolaylı vergi gelirleri artışları sayesinde b&uuml;t&ccedil;enin 21 milyar lira a&ccedil;ık vermesi &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Harcamalarda kısıntıya gidilebilse, bu şartlarda denk b&uuml;t&ccedil;e yapmak &ccedil;ok zor olmayacak.Gelecek yıl i&ccedil;in b&uuml;t&ccedil;eden sosyal g&uuml;venlik kuruluşlarına 69 milyar lira transfer edilmesi &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Bu rakam sosyal g&uuml;venlik kuruluşlarına verilen devlet primlerini de kapsıyorsa, artış &ccedil;ok fazla olmayabilir. Aksi takdirde, gelecek yıl yukarıda verilen oranların d&uuml;şmeye devam etmesi s&ouml;z konusu olmayabilecek.Gelecek yılki b&uuml;t&ccedil;e hedefinin tutturulması &ccedil;ok zor değil. Risk ekonomik b&uuml;y&uuml;mede ve giderek artan dolaylı vergilerde ka&ccedil;ağın artmasında. Gelecek yıl b&uuml;y&uuml;me &ouml;ng&ouml;r&uuml;lenin altında kalması durumunda, başta ithalatta ve dahilde alınan katma değer vergisi tahsilatındaki d&uuml;ş&uuml;şlerle toplam vergi gelirlerindeki hedefe ulaşmak zorlaşabilir.