Sözle müdahale

Merkez bankaları d&ouml;vize sadece alarak ya da satarak m&uuml;dahale etmezler. Likidite, faiz ve diğer ara&ccedil;larını da kullanarak d&ouml;viz fiyatı belirlemeye &ccedil;alışırlar. Bunlardan birisi de s&ouml;zle m&uuml;dahaledir.Merkez Bankası Başkanı Erdem Baş&ccedil;ı cuma g&uuml;n&uuml; Bursa da yaptığı konuşmada s&ouml;zle m&uuml;dahale aracını kullandı. Hem de son derece sert bir bi&ccedil;imde.Baş&ccedil;ı piyasalara ve kamuoyuna, eskiden kullanıldığı şekliyle D&ouml;viz alanın eli yanar mesajını verdi. Kim TL ye para yatırırsa, kazanacak şeklinde olduk&ccedil;a iddialı ve d&ouml;vize olan talebi azaltması beklenilen beyanlarda bulundu.Bu s&ouml;ylemlerin altında T&uuml;rk Lirası nın bu yıl diğer yabancı paralara karşı değerleneceği varsayımı yatıyor. Avrupa iyileşme sinyalleri g&ouml;sterir ve uluslararası likidite artmaya devam ederse, yabancıların bug&uuml;ne kadar nakit tuttukları paraları yatırımlara y&ouml;neltecekleri, Baş&ccedil;ı nın yaptığı s&ouml;zl&uuml; m&uuml;dahalenin odak noktasını oluşturuyor. Bundan nasibini alacak olan TL de değer kazanacak.Ben de b&ouml;yle d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. Ancak uluslararası finans konjonkt&uuml;r&uuml;n&uuml;n ne getireceği hen&uuml;z belli değil. Hen&uuml;z &ccedil;ok belirsizlik var.&Ouml;te yandan s&uuml;regiden cari a&ccedil;ık ve enflasyon sorunlarımızın alacağı durum da tam şekillenmiş değil. BAŞKANIN RİSKİAğustos 2011 tarihinden ge&ccedil;en hafta sonuna kadar 15 milyar dolar d&ouml;viz satmış bir merkez bankası başkanının, bu s&uuml;reci durdurmak i&ccedil;in yaptığı s&ouml;zl&uuml; m&uuml;dahale &ouml;nemli riskleri i&ccedil;eriyor.Birincisi, varsayımlar ger&ccedil;ekleşmezse hem kendinin hem de Merkez Bankası nın kredibilitesi &ouml;nemli kayba uğrayacak.İkincisi, bizim milletimizin d&uuml;ş&uuml;nce sisteminde ş&uuml;phe unsurunun &ouml;nemli bir yer tuttuğunu unutmamak gerekir. Somut bir sonu&ccedil; g&ouml;rmeden davranış bi&ccedil;imini değiştirmez. Enflasyonun hedefine vardığını ve doların fiyatının belirli bir d&uuml;zeye indiğini g&ouml;rmeden hareket etmez.&Uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml;s&uuml;, T&uuml;rkiye ye ilişkin soru işaretleri giderek artan yabancı yatırımcıların, &ouml;zellikle faizler konusunda belirsizliğin yoğun olduğu bir ortamda bize fon sağlamaları konusunda harekete ge&ccedil;meleri zaman alabilir.D&ouml;rd&uuml;nc&uuml;s&uuml;, hen&uuml;z karşılaşmadığımız dışarıdan kaynaklanabilecek g&uuml;&ccedil;l&uuml; bir spek&uuml;latif saldırı durumunda TL yi savunmak g&uuml;&ccedil;leşebilir.Sayın Baş&ccedil;ı nın yaptığı s&ouml;zle m&uuml;dahalenin sonu&ccedil;larını bekleyip, durumu o zaman daha iyi yorumlayabileceğiz.Umarım haklı &ccedil;ıkar. Ama olur da &ccedil;ıkmazsa siyaset&ccedil;inin sorumluluğu atacağı adres zaten şimdiden belli demektir. *** D&ouml;viz rezervlerini harcamanın dayanılmaz ağırlığı Merkez bankaları finansal t&uuml;rb&uuml;lansların etkilerini azaltmak i&ccedil;in d&ouml;viz rezervi biriktirirler. Bu da doğaldır ve doğrudur.Kriz &ccedil;ıktığında bu d&ouml;vizleri kullanarak ekonominin uğrayabileceği zararları hafifletirler.Ancak ne yazık ki bu bizde farklı algılanır. D&ouml;viz rezervleri milli servet gibi g&ouml;r&uuml;l&uuml;r. Satıldığında herkes bir anda aslan kesilir.2001 krizi sırasında satılan 5.5 milyar dolar tutarındaki d&ouml;viz rezervi i&ccedil;in Merkez Bankası kapılarını a&ccedil;ıp, d&ouml;vizlerimizi peşkeş &ccedil;ekti diye eleştirenler, ağustos ayından bu yana satılan 15 milyar dolar i&ccedil;in seslerini &ccedil;ıkarmıyorlar. Y&uuml;zleri bile pembeleşmiyor.Sadece Satılan d&ouml;vizler T&uuml;rkiye de kaldı gibi ger&ccedil;ekleri yansıtmayan siyasi s&ouml;ylemler ortalıkta dolaşıyor.