Devlet nasıl zengin yaratır?

Başlıktaki soruya, ge&ccedil;miş haberleri bir araya getirip cevap aradım. Kamuda deneyimi olanlara sordum. 1980 li yıllardan sonraki d&ouml;nem i&ccedil;in bulabildiğim cevapları aşağıda sıraladım. Aman dikkat, liste sadece işlem başlıklarını i&ccedil;eriyor. Bir başlık altındaki t&uuml;m işlemlerin aynı sonucu doğuracağı anlamı &ccedil;ıkarılmamalı. Ancak kamu yetkisini k&ouml;t&uuml;ye kullanmanın sonucunda yanlı işlem yaratmak m&uuml;mk&uuml;nd&uuml;r.Eğer ger&ccedil;ekten &ccedil;ağdaş bir demokrasi isteniyorsa, Anayasa nın aşağıdaki y&ouml;ntemlerin k&ouml;t&uuml;ye kullanımını engelleyecek kurum ve mekanizmalarla donatılması lazım. Yine de niyet k&ouml;t&uuml; olduktan sonra bunun bile yeterli olmayacağını, yasaların istenmeyen olayları yok edemeyeceğini ama en aza indireceğini deneyimlerle biliyoruz.I - Kamunun mal ve hizmet alım ve satımında işlemleri y&ouml;nlendirme, ihaleleri yandaşlara dağıtma.2- Kamunun devrettiği her t&uuml;rl&uuml; imtiyazlar.3- Dış kaynaklı, yabancılarla birlikte yapılan b&uuml;y&uuml;k altyapı inşaatlarında yerli ortağı belirleme.4- Altyapı yatırımlarına y&ouml;nelik kararlar (otoyolun belli bir b&ouml;lgeden ge&ccedil;mesi gibi).5- Kamulaştırma.6- Milli emlak ve orman idaresi y&ouml;netiminde bulunan kamu m&uuml;lk&uuml;n&uuml;n satış, devir, kiralama ve ecrimisil işlemleri.7- Belediyelerin imar izin ve değişiklikleri.8- Belediyelerin verdiği &ccedil;eşitli izinler.9- Belediyelerin iftar yemeklerinin maddi k&uuml;lfetini, belediyeye iş yapan y&uuml;klenicilere y&uuml;kleme.10- Sit alanı kararlarında değişiklikler.II - Vergi oranlarını değiştirme, vergi incelemelerini engelleme.12- Vergi iadeleri.13- Vergi ve diğer mali aflar.14- &Ouml;zelleştirme kapsamında şeffaf olmayan satış ve devir.15- Personel alımlarında kadroları para karşılığında dağıtma.16- Kamu sınav sorularını pazarlama. 1 7- Eş, dost, akraba, parti taraftarlarınıliyakata ve yeteneğe bakılmaksızın kamu kurum, kuruluş ve bankalarına yerleştirme.18- R&uuml;şvet alma potansiyeli olan g&ouml;revlerde liyakata bakılmaksızın g&ouml;revlendirme.19- G&uuml;mr&uuml;k vergisi oranlarını etkileyen her t&uuml;rl&uuml; g&uuml;mr&uuml;k işlemleri (değişik pozisyona sokma vs.).20- Dış ticarette ithal izinleri ve vergi oranlarını değiştirme.21- Dahilde işleme rejiminde taahh&uuml;tleri gevşetmekle, sorun olanlar i&ccedil;in af getirme.22- Uyuşturucu ve ka&ccedil;ak&ccedil;ılığa g&ouml;z yumma, bazı &uuml;r&uuml;nleri y&uuml;ksek vergilendirerek ka&ccedil;ak&ccedil;ıya imk&acirc;n sağlama (sigara i&ccedil;ki gibi).23- Devletin stoklanabilecek mal ve &uuml;r&uuml;nlerin fiyatını belirlemesi (ge&ccedil;mişte &ccedil;ok sık rastlanan bir &ouml;rnekti).24- &Ouml;nemli işlem ve kararlardan &ouml;nce i&ccedil;eriden bilgi sızdırılarak zengin edilmek istenilenlerin uygun pozisyon almasının sağlanması (devletin akt&ouml;r olduğu her alanda).25- D&ouml;viz fiyatlarını etkileyecek işlem ve kararların şeffaf bir şekilde alınmaması.26- Borsayı etkileyecek kasıtlı beyan ve kararlar.27- Sağlık alanında &ccedil;alışma izni verme ya da vermeme, hastaları bazı hastanelere y&ouml;nlendirme.28- Bazı ila&ccedil; izinleri işlemleri.29- Kamu bankalarınca zararı Hazine ce &uuml;stlenilen d&uuml;ş&uuml;k faizli kredileri hak etmeyenlere verme.30- Kamu bankalarından bilin&ccedil;li olarak geri d&ouml;nmeyecek krediler verme.31- Kamu bankası kredilerini bonifikasyona tabi tutma (kredinin bor&ccedil;lu lehine yeniden yapılandırılması, anapara ve veya faizden vazge&ccedil;ilmesi).32- EXİMBANK &uuml;zerinden &ccedil;ok d&uuml;ş&uuml;k faizle kredi vererek ve kredilerin ama&ccedil;ları dışında kullanılmasına, diğer bankalarda mevduat olarak yatırılmasına g&ouml;z yumma.33- Bankacılık lisansı verme veya vermeme (kıtlık rantı yaratmak suretiyle).34- Yabancı banka şubelerine &uuml;lkede kurulmuş banka stat&uuml;s&uuml; verip, sermayedarları satabilecek hisse sahibi yapma.35- Yatırım bankalarına mevduat toplama lisansı verme.36- Mevduat sigorta sistemini amacı dışında kullanma (ticari mevduat sahiplerinin kurtarılması vb.).37- Hesapsız kitapsız bor&ccedil;lananları yasal d&uuml;zenlemelerle y&uuml;k&uuml;ml&uuml;l&uuml;klerinden kurtarma.Listenin eksikleri, başka y&ouml;ntemler mutlaka vardır. Yapacağınız ekleri, eleştirileri ve vereceğiniz &ouml;rnekleri bekliyorum.