Yapısal sorunlara geçici çözümler bulmak

Kamu mali disiplininin sayısal değil kavramsal olduğuna inanırım. Disiplin sayısal yaklaşımla ele alınırsa g&uuml;n&uuml; kurtarmaya y&ouml;nelik hareketler genel kabul g&ouml;r&uuml;r. Halbuki ekonomik istikrarı s&uuml;rd&uuml;rebilmek i&ccedil;in uzun vadeli bakış a&ccedil;ılarına ihtiya&ccedil; var.&Ouml;rneğin b&uuml;t&ccedil;enin gelir tarafındaki bir defalık; &ouml;zelleştirme, bedelli askerlik gibi kalemlere dayanarak harcamaları y&uuml;kseltmek g&uuml;n&uuml;m&uuml;zde sıkıntı yaratmayabilir. Ama ileride b&ouml;ylesi gelirlerin yerine başkasını bulamayınca, a&ccedil;ık b&uuml;y&uuml;yecektir.İLA&Ccedil; FİYATI &Uuml;ZERİNDEN B&Uuml;T&Ccedil;E POLİTİKASI BELİRLEMEK13 Mart 2013 tarihli yazımı s&ouml;yle bitirmiştim. İla&ccedil; konusu şimdilik pazarlıklarla &ccedil;&ouml;z&uuml;l&uuml;yormuş gibi g&ouml;r&uuml;nebilir. Ama daha fazla prim ve vergi toplamadan bol keseden sağlık harcaması yapmanın bir sınırı olduğunu unutmamakta yarar var. Kanımca kamu, yakın gelecekte sağlık harcamaları i&ccedil;in yeni &ouml;nlemler g&uuml;ndeme getirmek zorunda kalacak. Konuyu Edirne de yaşanan Dilek &Ouml;z&ccedil;elik olayına getirmek istiyorum. &Ouml;ncelikle Sevgili Dilek e acil şifalar diliyorum. Ardından T&uuml;rkiye nin, sağlık sisteminde yaşananları daha yakından g&ouml;rmesine yaptığı katkılar i&ccedil;in kendisine teşekk&uuml;r ediyorum. Eminim onun b&ouml;yle bir niyeti yoktu. Sadece verdiği m&uuml;cadelede kendisine yardımcı olacak birisini arıyordu. Ama bir&ccedil;ok insan, onun duyarlılığı ve cesareti sayesinde sorunların farkına vardı.Yukarıda değindiğim yazımda da belirttiğim gibi, sağlık &ouml;nemli konu. ila&ccedil; onun vazge&ccedil;ilmez par&ccedil;ası. Ne ila&ccedil; şirketleri hastaların yaşam m&uuml;cadelesini s&ouml;m&uuml;rerek fahiş fiyata ila&ccedil; satabilmeli ne de devlet ben bu fiyattan ila&ccedil; almam diye diretmeli. Eğer sosyal devlette b&ouml;ylesi olayları tekrar yaşamak istemiyorsak; tedaviye ve ilaca baştan sıkı kurallar koymak lazım. Daha a&ccedil;ık&ccedil;ası, ekonomik şartları uygun kişilerden daha fazla katkı payı alabilmenin koşulları yaratılmalı. Pop&uuml;list, oy kaynağı olarakg&ouml;r&uuml;p ucuz veya bedava sağlık hizmeti olamayacağı ger&ccedil;eğini, toplum olarak bir an &ouml;nce anlamamız gerek.BOTAŞ IN VERGİ &Ouml;DEME PERFORMANSIYapısal sorunlara ge&ccedil;ici &ccedil;&ouml;z&uuml;mler bulmanın k&uuml;&ccedil;&uuml;k bir &ouml;rneğini de BOTAŞ i&ccedil;in verebiliriz. Ge&ccedil;en ay b&uuml;t&ccedil;e gelirlerinden yola &ccedil;ıkarak bir tahmin yapmış ve mart ayı ithalatının 22 milyar dolardan az olmayacağını &ouml;ng&ouml;rm&uuml;şt&uuml;m. Dış ticaret rakamları a&ccedil;ıklanınca tahminimde epeyi yanıldığım ortaya &ccedil;ıktı. Eğer &ouml;nceden ihtiyatlı yaklaşmamış olsaydım yanılgımı a&ccedil;ıklamakta zorlanacaktım. Yaptığım araştırmalarım beni BOTAŞ a g&ouml;t&uuml;rd&uuml;. Adı ge&ccedil;en KİT in daha &ouml;nce &ouml;deyemediği doğalgaz ithalatından doğan KDV bor&ccedil;larını, ocak ayından itibaren &ouml;demeye başladığını &ouml;ğrendim. Bunun nasıl sağlandığını doğal olarak detayıyla bilemiyorum. Ancak duyumlarım iki konuyu &ouml;ne &ccedil;ıkarıyor. İlki &ouml;nceden kalan al ya da &ouml;de bor&ccedil;larının azaldığı. Bu olduk&ccedil;a sevindirici bir gelişme.Ben biraz ikinci konu &uuml;zerinde duracağım. BOTAŞ ge&ccedil;en yılın eyl&uuml;l-aralık d&ouml;neminde YİD doğalgaz &ccedil;evrim santrallarına sattığı doğalgazın fiyatına y&uuml;zde 40 civarında zam yapmış. Ocak başından itibaren bu uygulamasını geri almış. Bu zam YİD şirketlerini etkilemiyor. Zammı &uuml;rettikleri elektrik fiyatına otomatik olarak yansıtıyorlar. Elektrik ticaretini d&uuml;zenleyen TETTAŞ tan tahsil ediyorlar. Şimdilik yukarıdaki işlemden &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k zararı olmasa da, TETTAŞ dağıtıcılara zammı yansıtmazsa gelir kaybını sineye &ccedil;ekiyor. Veya diğer kamu kurumlarına olan bor&ccedil;ları artıyor. Ne kadarı BOTAŞ ın belli değil ama ge&ccedil;en yıl KİT lerin i&ccedil; bor&ccedil;ları, y&uuml;zde 23 artarak 41.4 milyar liraya &ccedil;ıkmış. Bunun 18.5 milyar lirası, başta enerji sekt&ouml;r&uuml;ndekiler olmak &uuml;zere, KİT lerin birbirlerine olan bor&ccedil;ları.Kısa vadeli &ccedil;&ouml;z&uuml;mler b&uuml;t&ccedil;eye yarıyor ama diğer kamunun dengelerini bozabiliyor.