Dünyanın yeni bir düzene ihtiyacı var

Bütün büyük krizlerden sonra dünya ekonomik düzeni değişiyor. Uzmanı olmasak da, siyasi değişimler ile ekonominin doğrudan bağlantısının mutlak etkisi olduğunun farkındayız. Çok eskilere gitmeye gerek yok. 1929 Büyük Buhranı’nın sonucu II. Dünya Savaşı oldu. Ardından 1945 yılından sonra dünyada Bretton Woods esasları geçerli hale geldi. Döviz kurları altına bağlandı. IMF, Dünya Bankası ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) gibi uluslararası kuruluşlar önemli rol oynamaya başladılar. Bretton Woods parasal sistemi 1970’li yılların başındaki petrol kriziyle çöktü. Altına dayalı kur sistemi terk edildi. Uluslararası mal ticaretindeki engellerin kaldırılması için sürdürülen müzakerelere, sermaye hareketleri de eklendi. 90’lı yıllarda uluslararası finansal hareketlere yönelik kurallar DTÖ anlaşmasının parçası oldu. Kambiyo rejimleri liberalleşti. Önceki dönemde üretim yapanlar önde iken, mali sermaye dünyada yayılmaya başladı. Gelişmiş ülkelerdeki bankaların bilançoları hızla büyüdü. Artık ekonomik yapı, finansal sisteme dar geliyor. Eğer ABD ve AB’deki bankalar yüzde 25 küçülecekse, bu yaklaşık 14- 15 trilyon dolar zarar demektir. Hadi rakam abartıldı diyelim (Aksini iddia edenler de var). Neresinden bakarsanız bakın, yarısı kadar olsa bile, böylesi büyük zararı birinin omzuna yükleyebilmek çok zor.