Kovid-19 aşı patentinin kaldırılması salgının seyrini değiştirebilir mi?
-
Dünya Sağlık Örgütü Sözcüsü Tarik Jasarevic, Kovid-19 aşılarında patent haklarının geçici olarak kaldırılması hakkında Bloomberg HT'ye verdiği demeçte, aşı üretim kapasitesi için keşfedilmemiş bir potansiyel olduğunu, ancak birçok tesisin Kovid-19 aşı üretiminde ihtiyaç duyulan bilgiye sahip olmadıkları için kullanılamadığını belirtti. Jasarevic, patentin kaldırılması durumunda Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) üyesi devletlerin koronavirüs aşısına ait teknik bilgileri DSÖ'nün "Covid-19 Teknoloji Erişim Havuzu (C-TAP)" aracılığıyla paylaşmasının aşı üretim sürecini hızlandıracağını açıkladı
ZEYNEP BAYAR
ABD’de Biden yönetiminin Kovid-19 aşılarına ilişkin olarak, patent haklarının geçici olarak kaldırılması çağrısında bulunması dünya genelinde patent tartışmasının fitilini ateşledi.
ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai’nin 5 Mayıs’ta, pandeminin sona erdirilmesi amacıyla Dünya Ticaret Örgütü'nde (DTÖ) istisnai bir düzenleme için girişimlerde bulunacaklarını açıklamasının ardından, aşı şirketlerinin hisseleri dünya borsalarında düşüşe geçmişti.
DTÖ üyeleri, “Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Anlaşması’nın (TRIPS)” belli hükümlerinin rafa kaldırılmasını talep eden öneriyi görüşmüş fakat bir sonraki toplantının 8-9 Haziran tarihlerinde gerçekleştirilmesine karar vermişti. DTÖ Genel Direktörü Ngozi Okonjo-Iweala görüşme hakkında yaptığı açıklamada, Kovid-19 aşıları için pragmatik bir yol bulunması gerektiğini ve bu konuda ülkeleri birlikte harekete etmeye davet etti.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhonam Ghebreyesus, patent haklarının geçici olarak kaldırılmasını desteklediğini açıklarken, Almanya ve Fransa gibi bazı ülkeler patentin kaldırılmasının aşı üretimini hızlandırmayacağını, hatta ülkelerin aşı üretiminde kullanılan ham maddeleri temin etmek için yarışa gireceğini savunmuştu.