Rusya'dan yaptırım yılında offshore hesaplara devasa akış
-
Bloomberg verilerine göre Rusya geçtiğimiz yıl emtia ihracatından elde ettiği rakamın üçte birine karşılık gelen 80 milyar dolarlık varlığı yurt dışında tutuyor. Devlet tarafından kontrol edildiği tahmin edilen varlıklar gölge rezervler olarak tanımlanıyor.
Rusya, ABD ve müttefiklerinin Ukrayna’nın işgali nedeniyle yaptırımları sıkılaştırma çabalarına karşılık geçtiğimiz yıl emtia ihracatından kazanılan 227 milyar dolarlık beklenmedik kazancın yaklaşık üçte birini biriktirerek yurt dışındaki hesaplarına tutuyor.
Bloomberg Economics’in değerlendirmesine göre yaklaşık 80 milyar dolar tutarında nakit, gayrimenkul ve yatırım yurt dışındaki iştiraklere dağıtılmış durumda. Bu varlıkların, Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’ya düzenlediği saldırıdan bu yana mali durumunu sürdürmesine yardımcı olan rekor cari fazlanın bir yan ürünü olarak gölge rezervler olarak görev yaptığı değerlendiriliyor.
İngiltere merkezli Uluslararası Stratejik Araştırma Enstitüsü Ekonomisti Maria Shagina konuyla ilgili, “Avrupa’nın Rusya’nın enerji sektörünü hedeflemede gecikmesi nedeniyle Rusya tarihinin en büyük cari fazlalarından birini biriktirebildi. Bu Rusya’nın Mart 2022’de Merkez Bankası varlıklarının dondurulmasının etkisini fiilen ortadan kaldırdı” değerlendirmesinde bulundu.
Yurt dışında artmaya devam eden herhangi bir yeni kazanç, özellikle bu fonlar devlet tarafından kontrol ediliyorsa, Rusya’nın düşmanları için cazip bir hedef haline gelebilir. Devlet Rusya’nın en büyük ihracatçılarının birçoğunun hissedarı olması geçen yılki beklenmedik kazançlara katkıda bulunmuş olsa da bu durum paranın nereye gittiği ve kimin kontrol ettiği sorusunu büyük bir gizem haline getiriyor.
Rusya geçtiğimiz yıl GSYİH’sının yaklaşık yüzde 5’ine eşdeğer uluslararası varlık elde etti. Bu rakam petrol fiyatlarının yüksek olduğu ve Merkez Bankası’nın sınırlı döviz müdahalelerinin olduğu 2009-2013 ortalamasına yakın.
Rusya ithalatı artırmaya yönelik düzenlemeleri gevşetti
Rusya Ekonomisti Aleksander Isakov söz konusu varlıklarla ilgili, “Uluslararası varlıkların biriktirilmesi kasıtlı olmaktan çok zorlandı. Yaptırımlar Rusları ithalata kısmaya iterken, emtia fiyatları ihracatı artırdı. Rus hükümeti ise şirketleri yabancı varlık oluşturmaya motive etmek yerine içerdeki enflasyonu istikrara kavuşturmak için ihtiyaç duyduğu ithalatı artırmaya yardımcı olmak için düzenlemeleri gevşetti” ifadelerini kullandı.
