TÜSİAD: Döviz borçları için çözüm üretilmeli

T&uuml;rk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (T&Uuml;SİAD) Başkanı Simone Kaslowski, &ldquo;Bir ekonominin kalkınması ancak ve ancak reformlarla ger&ccedil;ekleşebilir. Hepimiz kısa vadeli politikaların s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir b&uuml;y&uuml;me sağlamadığını, kuru artırmanın rekabet g&uuml;c&uuml;n&uuml; artırmadığını g&ouml;rd&uuml;k. Artık ekonomide sadece iki konu olmalı, istikrar ve verimlilik&rdquo; dedi. Vodafone T&uuml;rkiye&rsquo;nin ana sponsorluğunda, Capital ve Ekonomist dergilerinin &ouml;nc&uuml;l&uuml;ğ&uuml;nde d&uuml;zenlenen CEO Club Buluşmaları kapsamında B&uuml;y&uuml;me ve İstihdam Zirvesi 2019 ger&ccedil;ekleştirildi. Zirvenin a&ccedil;ılışında konuşan Kaslowski, bir se&ccedil;im d&ouml;neminin daha geride bırakıldığını belirterek, T&uuml;rkiye&rsquo;nin son 4 yılda olduk&ccedil;a yoğun bir siyasi g&uuml;ndemle karşı karşıya kaldığını, bu s&uuml;re&ccedil;te ekonomik sorunlara hep kısa vadeli &ccedil;&ouml;z&uuml;mler &uuml;retilmeye &ccedil;alışıldığını savundu. Bug&uuml;n artık daha uzun vadeye odaklanıp, T&uuml;rkiye&rsquo;nin geleceği ve ekonominin rekabet g&uuml;c&uuml;n&uuml;n nasıl artırılacağının tartışılması gerektiğini dile getiren Kaslowski, kısa vadeli &ccedil;&ouml;z&uuml;mlerin her zaman bir maliyeti bulunduğunu, onun da finansal istikrardaki yıpranma olduğunu belirtti. Kaslowski, s&ouml;zlerini ş&ouml;yle s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;: &ldquo;Bol ve ucuz para ister dışarıdan sermaye akımları ile gelsin ister i&ccedil;eride yaratılsın her zaman iki temel soruna yol a&ccedil;ar, y&uuml;ksek bor&ccedil; ve enflasyon. Kısa vadede b&uuml;y&uuml;me ve istihdamı artıran genişlemeci politikalar, borcun ve enflasyonun da artmasına neden olur. Bu nedenle y&uuml;ksek b&uuml;y&uuml;me değil, s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir y&uuml;ksek b&uuml;y&uuml;me, s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir finansman ve d&uuml;ş&uuml;k enflasyon ana politika hedefi olmalıdır. Asıl tartışma da budur. Hem finansal istikrarı hem de y&uuml;ksek b&uuml;y&uuml;meyi bir arada nasıl sağlayabiliriz? &Ccedil;&uuml;nk&uuml; istikrardan taviz vererek b&uuml;y&uuml;mek işsizlik ve kalkınma sorunlarımız a&ccedil;ısından ge&ccedil;ici bir &ccedil;&ouml;z&uuml;md&uuml;r. Bug&uuml;nk&uuml; toplantımızın başlığı malum b&uuml;y&uuml;me ve istihdam. Biz bu başlığı finansal istikrar, b&uuml;y&uuml;me ve istihdam olarak d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; biri olmadan diğeri kalıcı olmuyor. T&uuml;rkiye nasıl b&uuml;y&uuml;me ve istihdam yaratır sorusuna cevap verebilmek i&ccedil;in &ouml;nce finansal istikrarı nasıl sağlayacağımıza karar vermemiz gerekiyor.&rdquo; Kaslowski, finansal istikrarın sağlanması i&ccedil;in &ouml;nceliğin enflasyon oranının en kısa s&uuml;rede d&uuml;ş&uuml;k tek haneli seviyelere getirilmesi olması gerektiğini vurgulayarak, &ldquo;Hepimiz g&ouml;rd&uuml;k ki enflasyon hedeflemesinden vazge&ccedil;ildiğinde &ccedil;ok kısa bir s&uuml;re i&ccedil;inde yeniden &ccedil;ift haneleri g&ouml;r&uuml;yoruz. Tasarruf sahipleri birikimlerini enflasyondan koruyabilmek i&ccedil;in d&ouml;vize ya da altına y&ouml;neliyor. Bu nedenle, iş d&uuml;nyası daha d&uuml;ş&uuml;k faizli olduğu i&ccedil;in d&ouml;vizle bor&ccedil;lanmayı tercih ediyor.&rdquo; diye konuştu. Kaslowski, y&uuml;ksek enflasyonun T&uuml;rk insanını kendi para biriminden uzaklaştırdığını anlatarak, &ldquo;Kendi para birimimizde uzun vadeli d&uuml;ş&uuml;k faizli finansmana erişim kısıtlanıyor. Y&uuml;ksek enflasyon yalnızca hayat pahalılığına ve gelir eşitsizliğine değil, ekonomide dolarizasyona yol a&ccedil;ıyor. Bug&uuml;n d&ouml;viz cinsinden bor&ccedil;lanmanın nasıl b&uuml;y&uuml;k bir sorun olduğunu hep beraber g&ouml;r&uuml;yoruz. Bu sorunu &ccedil;&ouml;zmenin yolu serbest piyasa ilkelerine bağlı kalarak enflasyonu d&uuml;ş&uuml;rmektir.&rdquo; dedi. - &ldquo;Yurt dışı ile daha fazla ticaret yapmak, yatırım &ccedil;ekmek istiyoruz&rdquo; Kaslowski, T&uuml;rkiye&rsquo;nin a&ccedil;ık bir ekonomi olduğuna işaret ederek, &ldquo;Yurt dışı ile daha fazla ticaret yapmak, oradan daha fazla yatırım &ccedil;ekmek istiyoruz. Teknoloji odaklı s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir b&uuml;y&uuml;me istiyoruz. D&uuml;ş&uuml;k enflasyon ve iyi reg&uuml;lasyon ile dolarizasyon sorunumuzu &ccedil;&ouml;zebiliriz. O y&uuml;zden ekonomimizi tekrar sağlıklı ve s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir y&uuml;ksek b&uuml;y&uuml;me patikasına d&ouml;nd&uuml;recek programın en &ouml;nemli &ouml;nceliği enflasyonla m&uuml;cadele olmalıdır.&rdquo; şeklinde konuştu. Enflasyonla m&uuml;cadelede de kalıcı bir zaferin temel hedef olduğunu belirten Kaslowski, iş d&uuml;nyasının ağustos ayında yaşanılan şok sonrası enflasyonla m&uuml;cadele kampanyasına &ccedil;eşitli indirimler ile destek olduğunu anımsattı. Kaslowski, herkesin elini taşın altına koyduğunu ifade ederek, &ldquo;Kur ve faizdeki bozulmanın, girdi maliyetlerindeki artışların şirket bilan&ccedil;olarına, istihdam yaratma ve yatırım yapma kapasitelerine &ccedil;ok ciddi negatif etkileri olmasına rağmen iş d&uuml;nyası desteğine devam etti. Ama artık kalıcı &ccedil;&ouml;z&uuml;mler &uuml;retmek zamanı.&rdquo; dedi. Enflasyon hedeflemesinin temelde Merkez Bankası&rsquo;nın g&ouml;revi olmakla beraber ekonomi y&ouml;netiminin aldığı t&uuml;m kararların da enflasyon hedefiyle mutlaka uyumlu olması gerektiğini aktaran Kaslowski, s&ouml;zlerini ş&ouml;yle s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;: &ldquo;Mali disiplinin başarılı bir şekilde devamının yanında, b&uuml;t&ccedil;e dışı harcamalar, Kredi Garanti Fonu gibi ara&ccedil;lar kullanılırken de finansal istikrarı &ouml;ncelik olarak benimsemeliyiz. Finansal istikrarı sağlamak i&ccedil;in mevcut birikmiş d&ouml;viz cinsinden bor&ccedil;lar i&ccedil;in de bazı &ccedil;&ouml;z&uuml;mler &uuml;retmemiz gerekiyor. Malum bunların bir kısmı a&ccedil;ık d&ouml;viz pozisyonlardan dolayı sorunlu krediye d&ouml;nme potansiyeli taşıyor. Bunların tespit edilip banka bilan&ccedil;olarından &ccedil;ıkarılması i&ccedil;in gerekli mekanizmaların oluşturulması gerektiğine inanıyoruz. Bankacılık sekt&ouml;r&uuml;nde hala kredilerin mevduata oranı y&uuml;zde 120&rsquo;ye yakın, T&uuml;rk lirası cinsinden oranlar daha da y&uuml;ksek. Dolayısı ile ekonomimizi finanse edebilmek i&ccedil;in yabancı kaynaklara erişmek zorundayız. Bankacılık sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n elindeki kaynakları en verimli alanlara aktarabilmesi, taze kredilerle ekonominin sağlıklı b&uuml;y&uuml;mesini sağlayabilmesi i&ccedil;in sorunlu kredilerle ilgili somut adımların aciliyet kazandığına inanıyoruz. &Ouml;nemli olan ge&ccedil;mişteki tercihlere takılmadan, en kısa s&uuml;rede, bug&uuml;n doğru olanı yapmaktır. Finansal istikrarı sağlayacak g&uuml;venilir, b&uuml;t&uuml;nc&uuml;l bir programı ortaya koyabilirsek, en kırılgan &uuml;lkeler listesinden &ccedil;ıkacağımız gibi, s&uuml;rekli kurlara bakmak zorunda da kalmayacağız. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; kalıcı d&uuml;ş&uuml;k enflasyon ve bor&ccedil;ları azaltıcı bir program varsa, kurla ilgili de bir sorun kalmayacaktır. Yatırımcı g&uuml;venini artık somut icraatla sağlamak i&ccedil;in &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nem &ccedil;ok &ouml;nem kazandı.&rdquo; - &ldquo;Reform ihtiyacı hi&ccedil;bir zaman bitmez&rdquo; Kaslowski, T&Uuml;SİAD&rsquo;ın kurulduğu g&uuml;nden bu yana reform diyen bir kurum olduğunu hatırlatarak, reform ihtiyacının hi&ccedil;bir zaman bitmediğini, T&uuml;rkiye&rsquo;nin ekonomik, sosyal ve siyasal pek &ccedil;ok reforma ihtiyacı olduğunu s&ouml;yledi. Bunların en &ouml;nde gelenlerinin demokrasi ve hukuk olduğunu vurgulayan Kaslowski, &ldquo;Hukukun &uuml;st&uuml;nl&uuml;ğ&uuml; kurallı ve g&uuml;ven veren bir ekonominin &ouml;n koşuludur. Temel hak ve &ouml;zg&uuml;rl&uuml;klerin g&uuml;vence altında olmadığı bir sistemde yatırım, istihdam, girişimcilik ve inovasyondan bahsetmek m&uuml;mk&uuml;n değil. Mevcut k&uuml;resel dengelerde, ancak bir hukuk devleti ve &ouml;zg&uuml;rl&uuml;kler toplumu olan bir T&uuml;rkiye uluslararası rekabet g&uuml;c&uuml; sahibi olur, yatırım &ccedil;eker ve istikrarla b&uuml;y&uuml;r.&rdquo; diye konuştu. Kaslowski, hukuk devletini g&uuml;&ccedil;lendirmek demenin T&uuml;rkiye&rsquo;yi ve ekonomiyi g&uuml;&ccedil;lendirmek demek olduğunu anlatarak, &ldquo;Devletin kendini hukukun kurallarıyla bağladığı bir sistem ekonomide de &ccedil;ok ihtiya&ccedil; duyduğumuz g&uuml;veni verebilir. Ekonomik anlamda yapacağımız t&uuml;m reform ve istikrar programlarının başarısı bu toplumsal g&uuml;venin sağlanmasıyla doğru orantılıdır. D&uuml;nyanın en &ouml;nde gelen ekonomileri, kurumları yanında, dinamik reform yapma kapasiteleri ile bug&uuml;nlere geldiler.&rdquo; diye konuştu. - Ekonomide ihtiya&ccedil; duyulan reform &ouml;nerileri Kaslowski, ekonomide ihtiya&ccedil; duyulan reformlara ilişkin şunları kaydetti: &ldquo;İlki finansal istikrar i&ccedil;in ihtiyacımız olan reformlar, kurumların g&uuml;&ccedil;lendirilmesi, sermaye piyasalarının derinleşmesi ve sigortacılık sekt&ouml;rlerinin geliştirilmesi, finansal kapsayıcılığın artırılması, kayıt dışı ekonomi ile &ccedil;ok daha sıkı m&uuml;cadele, kamu maliyesinde şeffaflığın artırılması, kamu ihale sisteminin daha şeffaf ve etkin hale getirilmesi. İkincisi verimliliği ve rekabet g&uuml;c&uuml;n&uuml; artıracak reformlar, eğitim reformu, vergi reformu, işg&uuml;c&uuml; piyasası reformu, enerji sekt&ouml;r&uuml;nde arz g&uuml;venliği ve s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilirlik, tarım ve gıda reformu, sanayide y&uuml;ksek katma değerli &uuml;retimi i&ccedil;in reform, teknoloji ve inovasyonun geliştirilmesi ve haksız rekabetten korunması ve saydığım t&uuml;m alanlar i&ccedil;in de ge&ccedil;erli olmak &uuml;zere ekonomide dijital d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml; sağlayacak reformlar. &Uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml;s&uuml; kapsayıcı b&uuml;y&uuml;me i&ccedil;in gereken reformlar, toplumsal cinsiyet eşitliği, b&ouml;lgesel kalkınma ve b&ouml;lgelerarası gelişmişlik farklarının azaltılması.&rdquo; Bu saydığı reformların alt başlıklarının daha da uzun olduğunu aktaran Kaslowski, &ldquo;T&uuml;m bu reformlara ilişkin T&Uuml;SİAD&rsquo;ın &ccedil;alışmaları raporları ve kamuda ilgili mevzuata ilişkin g&ouml;r&uuml;ş ve &ouml;nerileri kapsamlı bir şekilde elimizde var. T&Uuml;SİAD&rsquo;ın 9 yuvarlak masası altında 38 &Ccedil;alışma Grubu&rsquo;nda &uuml;yelerimizin temsil ettiği 4 bini aşkın firmanın &uuml;st d&uuml;zey y&ouml;neticileri ve uzmanları, alanlarının en iyisi olan akademisyen ve uzmanlarla beraber &ccedil;alışarak bu g&ouml;r&uuml;ş ve raporları oluşturuyorlar. Sayın Cumhurbaşkanımız ve ilgili bakanlıklarımızla ekonomimizin ihtiya&ccedil; duyduğu reformlarla ilgili olarak s&uuml;rekli bir iletişim i&ccedil;erisindeyiz.&rdquo; diye konuştu. Kaslowski, gelecek d&ouml;nemde bu başlıklar &uuml;zerinde daha yoğun &ccedil;alışma fırsatı yakalayabilmeyi &uuml;mit ettiğini ifade ederek, s&ouml;zlerini ş&ouml;yle s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;: &ldquo;&Ccedil;&uuml;nk&uuml; bir ekonominin kalkınması ancak ve ancak reformlarla ger&ccedil;ekleşebilir. Hepimiz kısa vadeli politikaların s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir b&uuml;y&uuml;me sağlamadığını, kuru artırmanın rekabet g&uuml;c&uuml;n&uuml; artırmadığını g&ouml;rd&uuml;k. Artık ekonomide sadece iki konu olmalı, istikrar ve verimlilik. Bu yol daha zor bir yol ama başka yol artık istesek de kalmadı. T&uuml;m d&uuml;nyada ekonomiler yavaşladık&ccedil;a daha fazla reforma y&ouml;neliyorlar. Teknolojik gelişmeler karşısında en b&uuml;y&uuml;k ekonomiler bile bocalıyor ve i&ccedil;eride kendi teknolojilerini nasıl daha fazla geliştireceklerini nasıl daha verimli olabileceklerini tartışıyorlar. K&uuml;resel d&uuml;zeyde pop&uuml;lizmin y&uuml;kselmesi, korumacı eğilimlerin ve s&ouml;ylemlerin artması aslında teknolojik değişimin getirdiği yeni rekabet koşullarının bir dayatmasıdır. Korumacı politikalar hep g&uuml;mr&uuml;k tarifeleri &uuml;zerinden bug&uuml;n tartışılsa da asıl mesele &uuml;lkelerin teknolojilerini ve verilerini korumak istemesidir. Bug&uuml;n Amerika &Ccedil;in arasındaki ticaret m&uuml;zakerelerinde tarifeler asıl tartışma konusu değil, yalnızca birer ara&ccedil;tır. Asıl tartışma fikri m&uuml;lkiyet hakları &uuml;zerinde yaşanmaktadır.&rdquo; - &ldquo;Avrasya merkezi olarak t&uuml;m d&uuml;nyaya a&ccedil;ık bir T&uuml;rkiye 21. y&uuml;zyılda y&uuml;kselen bir &uuml;lke olacaktır&rdquo; Kaslowski, Avrupa, Japonya ve Amerika gibi devler k&uuml;resel rakiplerine karşı teknolojik olarak geride kalmamak i&ccedil;in atılım i&ccedil;indeyken, kur ve faiz tartışmasının T&uuml;rkiye&rsquo;yi d&uuml;nyanın ger&ccedil;ek g&uuml;ndeminden uzaklaştıracağını belirterek, acilen eğitim reformu başta olmak &uuml;zere, dijital d&ouml;n&uuml;ş&uuml;me ayak uyduracak, inovasyonu artıracak bir yapısal d&ouml;n&uuml;ş&uuml;me ihtiyacın olduğunu s&ouml;yledi. Bu d&ouml;n&uuml;ş&uuml;mle beraber k&uuml;resel ekonomik sisteme nasıl entegre olacağının da planlanması gerektiğini ifade eden Kaslowski, &ldquo;D&uuml;nya ekonomisi giderek dijitalleşirken, hizmet sekt&ouml;rlerinin ticaretteki ağırlığı giderek artarken T&uuml;rkiye&rsquo;nin en &ouml;nemli ticari bağı sadece sanayi &uuml;r&uuml;nlerini kapsayan bir G&uuml;mr&uuml;k Birliği anlaşmasıdır. Tam &uuml;yelik s&uuml;recimiz yerine bir model arayışı hatasına kesinlikle d&uuml;şmeksizin, G&uuml;mr&uuml;k Birliği anlaşmasının acilen g&uuml;ncellenmesi, T&uuml;rkiye&rsquo;nin dijital tek pazarın bir par&ccedil;ası olmasını sağlamak T&uuml;rkiye&rsquo;nin milli menfaatleri a&ccedil;ısından &ouml;ncelikli hedefimiz olmalıdır.&rdquo; diye konuştu. Kaslowski, Batı ve AB ile olan ilişkilerin bu &ccedil;alkantılı d&ouml;nemde hala g&uuml;ndelik gelişmelere g&ouml;re iniş &ccedil;ıkışlı seyrettiğini ifade ederek, şunları kaydetti: &ldquo;Bu ilişkilerin ortak &ccedil;ıkar ve değerler anlayışıyla y&uuml;r&uuml;t&uuml;lmesi &uuml;lkemizin geleceği a&ccedil;ısından gereklidir. T&uuml;rkiye&rsquo;nin AB pazarına erişimi ve Batı ile olan g&uuml;&ccedil;l&uuml; ilişkileri diğer t&uuml;m b&ouml;lgelerle olan ilişkilerinin de en &ouml;nemli belirleyicisi olmaya devam etmektedir. &Ccedil;in&rsquo;in başlattığı Kuşak ve Yol projesinin, &uuml;lkemizin de i&ccedil;inde olduğu enerji hatlarının ve Orta Doğu&rsquo;nun Avrupa&rsquo;ya a&ccedil;ılan kapısı konumundaki T&uuml;rkiye&rsquo;nin &ccedil;ıkarlarının sadece Batı veya sadece Doğu eksenli olması m&uuml;mk&uuml;n değildir. Avrupa ekonomisi ile b&uuml;t&uuml;nleşirken aynı zamanda bir Avrasya merkezi olarak t&uuml;m d&uuml;nyaya a&ccedil;ık bir T&uuml;rkiye&rsquo;nin 21. y&uuml;zyılda y&uuml;kselen bir &uuml;lke olacağına olan inancımız tamdır.&rdquo;

TÜSİAD: Döviz borçları için çözüm üretilmeli

TÜSİAD Başkanı Simone Kaslowski finansal istikrarı sağlamak için mevcut birikmiş döviz cinsinden borçlar için çözüm üretilmesi gerektiğini söyledi

Öne Çıkanlar