Ayakkabı sektöründe neler oluyor?

Son d&ouml;nemde ayakkabı sekt&ouml;r&uuml;nde finansal sıkıntıya giren şirket sayısı giderek artıyor. Hoti&ccedil;, Beta, Eser, Yeşil Kundura gibi ayakkabı firmalarının konkordato davaları s&uuml;rerken, son olarak 150 ye yakın mağazası bulunan Kemal Tanca da konkordatoya başvurduğunu duyurdu. İflas davası s&uuml;ren İnci Deri ise ge&ccedil;tiğimiz ay t&uuml;m mağazalarını kapatmıştı. 16 bin imalat&ccedil;ı, 7-8 bin perakendeci, yıllık 9 milyar dolar iş hacminin olduğu, 320 bin kişinin &ccedil;alıştığı ayakkabı sekt&ouml;r&uuml; olduk&ccedil;a zor g&uuml;nlerden ge&ccedil;iyor. &Ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde alacak tahsilatında yaşanan sorunların &uuml;reticiler tarafında &ouml;nemli problemlere yol a&ccedil;masından endişe ediliyor. Kısa s&uuml;rede hızlı b&uuml;y&uuml;yen markaların i&ccedil;ine girdiği finansman darboğazından kurtulamaması ve birka&ccedil; markanın da inşaat gibi farklı alanlara y&ouml;nelerek b&uuml;y&uuml;mek istemesi ortak sorun gibi g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor. Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan &Ouml;ncel, ayakkabı sekt&ouml;r&uuml;nde &ouml;zellikle hammadde maliyetlerindeki &ouml;nemli artışlar ve hızlı b&uuml;y&uuml;menin getirdiği sancılar nedeniyle yaşanan sorunları şu s&ouml;zlerle &ouml;zetliyor: Korkarım sekt&ouml;r&uuml;n imalat ayağını olumsuz etkileyecek. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; perakende sekt&ouml;r&uuml; &ouml;demelerini &uuml;reticilere yapmadığı takdirde &uuml;reticilerde &ccedil;ok ciddi sorunlar meydana geliyor. AVM LERDEKİ VERİMSİZ MAĞAZALARINI KAPATAMIYORLAR Ağırlıklı olarak AVM lerde faaliyet g&ouml;steren markaların konkordatoya gittiğini g&ouml;rmekteyiz. AVM ile marka yetkilileri arasında uzun 5-10 yıllık s&ouml;zleşme imzalanıyor ve s&uuml;resinden &ouml;nce sıkıntıdaki firmanın &ccedil;ıkış yapamamasının darboğazı daha da artırdığını s&ouml;yl&uuml;yor &Ouml;ncel: Bu durum a&ccedil;ık mağazaları da &ccedil;ok olumsuz etkiliyor. Sıkıntısı olan perakendecinin mağazasını kapatma kolaylığının sağlanması gerekiyor. Bu sağlandığı takdirde maliyetlerin hızla aşağı &ccedil;ekip konkordato s&uuml;recine dahi girmeden faaliyetine devam etme imkanı bulabiliyor. Pek &ccedil;ok yatırımcı da erken tahliye konusuna sıcak bakmadığından dolayı konkordatoyu tetikleyen bir durum olarak karşımıza &ccedil;ıkıyor.Ge&ccedil;en yıl alınan TL ye ge&ccedil;işe beraber T&Uuml;FE ortalaması şeklinde kira artışları karara bağlandı. Bu perakendecinin &ccedil;ok olumlu karşıladığı bir durum oldu. &Ouml;n&uuml;m&uuml;z&uuml; g&ouml;rebilir, b&uuml;t&ccedil;e yapabilir hale geldik. Gayrimenkul tarafında &ccedil;ok ciddi bir arz fazlası var. Kira artışlarının enflasyon kadar arttırılması pek ger&ccedil;ek&ccedil;i durmuyor. Arz fazlası şu an fiyatların enflasyon kadar artmaması gerektiğini s&ouml;yl&uuml;yor. Kamu otoritesinden ricamız zarar etmekte olan mağazalarını kapamak isteyen esnafın erken tahliye edilmesinin &ouml;n&uuml;n&uuml;n a&ccedil;ılması gerekiyor. Yoksa bu durum &ccedil;ok daha başka konkordatoların da yolunu a&ccedil;abilir. Bu firmalar son 3 ay hep aynı s&uuml;reci yaşadılar. Ortak şikayeti verimsiz mağazalarını kapatamamalarıydı. EN KISA ZAMANDA DEPREMİ G&Ouml;RECEĞİZ T&uuml;rkiye Ayakkabı Sanayacileri Derneği (TASD) Y&ouml;netim Kurulu Başkanı Sabur Endican ise konkordatoya giren 7-8 firmanın sekt&ouml;rdeki b&uuml;y&uuml;kl&uuml;ğ&uuml;n&uuml;n y&uuml;zde 5 i ge&ccedil;meyecek paya sahip olduğunu s&ouml;yl&uuml;yor. İ&ccedil; pazardaki b&uuml;y&uuml;kl&uuml;ğ&uuml; ise &ccedil;ok daha y&uuml;ksek. Yıllık 550 milyon &ccedil;ift &uuml;retim kapasitesi olan sekt&ouml;rde kapasite 450 milyona d&uuml;şm&uuml;ş durumda. 350 milyon &ccedil;ift ayakkabı ihra&ccedil; edilirken 120 milyon &ccedil;ift ayakkabı ithal ediliyor. İhracatta hedef artıran sekt&ouml;r&uuml;n ge&ccedil;en yılki 888 milyon dolarlık ihracatını bu yıl sonu 1 milyar dolara taşıyacağını kaydediyor TASD Başkanı. Arka arkaya gelen konkordatoların neden kaynaklandığını soruyoruz kendisine. Cevabı ise Bilin&ccedil;siz b&uuml;y&uuml;me oluyor. T&uuml;rkiye de 411 AVM bulunuyor. Rakiplerinin &ouml;n&uuml;ne ge&ccedil;mek i&ccedil;in AVM lerde hızla mağazalaşma &ccedil;abaları bu markalara ağır darbe vurmuş. Sekt&ouml;rde 16 bin imalat&ccedil;ı bulunduğundan bahsetmiştik. Zincirleme etki yaratıp daha k&ouml;t&uuml; bir darboğaza yol a&ccedil;ıp a&ccedil;mayacağını soruduğumuzda ise Şu an net olarak belli değil ama en kısa zamanda depremi g&ouml;receğiz yanıtını alıyoruz. Peki bu noktadan sonra ne yapılabilir? Endican&rsquo;a g&ouml;re, konkordato s&uuml;recinde olması nedeniyle alacağını tahsil edemeyen imalat&ccedil;ı ve perakendecilerin de darboğaza girmemesi i&ccedil;in atılacak adımlar neler? - Şirket konkordato ilan ettikten sonra &ccedil;ekleri imalat&ccedil;ının &ouml;demesi isteniyor. Bor&ccedil;ların sorumluluğu imalat&ccedil;ıların &uuml;zerine kaldı. Konkordato mağdurlarının da &ccedil;ekleri dondurulsun. Keşidecisi konkordato ialn eden şirketlerin &ccedil;ekleri işleme alınmasın, yasal takip s&uuml;re&ccedil;lerine dahil edilmesin. - Konkordato mağdurlarından SGK primi ve vergisi alınmasın, d&uuml;ş&uuml;k faizli kredi verilsin. - AVM ler belli b&uuml;y&uuml;kl&uuml;kteki markaları b&uuml;nyelerine alıyor. Bu markalar var olmak i&ccedil;in &ccedil;oğalmak zorunda kalıyor. AVM den &ccedil;ıkış zor. Yeni markaların alınmaması markalaşmayı engelliyor.