"Şekerin maliyeti 3-5 saatlik yolculuk sonunda yüzde 30 artıyor"

Bug&uuml;n bir &ccedil;ift&ccedil;imizden &ouml;nemli bir mesaj aldım. Eskişehir&rsquo;in Alpu il&ccedil;esinde tarımla uğraşan &Ouml;zer &Ccedil;olpan dan bahsediyorum. Alpu Ovası&rsquo;nda 7 farklı k&ouml;yde yaklaşık 13 bin d&ouml;n&uuml;m arazide sulu ve kuru tarım yapan &Ouml;zer &Ccedil;olpan ve ailesi, piyasa şartlarını da g&ouml;zeterek sezonuna g&ouml;re arpa, buğday, mısır, ay&ccedil;i&ccedil;eği, şeker mısırı, nohut, kuşyemi, bal kabağı, kavun, karpuz, lavanta gibi pek &ccedil;ok &uuml;r&uuml;n yetiştiriyor. &Ouml;zer &Ccedil;olpan, g&ouml;nderdiği mesajda s&ouml;k&uuml;m sezonu başlayan şeker pancarıyla ilgili &ouml;nemli bilgiler paylaşıyor. Şekerin artan maliyetlerinde g&ouml;zden ka&ccedil;an noktaları ve &ccedil;ift&ccedil;inin &uuml;retimden neden koptuğunu &ouml;zetleyen mesajını sizlerle paylaşıyorum: İrfan Bey merhaba, Bug&uuml;n sizi acı bir ger&ccedil;ek hakkında bilgilendirmek isterim. Şu anda &ccedil;ok hızlı bir şekilde pancar s&ouml;k&uuml;m sezonu başlamış durumda. Ancak garip bir şekilde Konya&rsquo;da &uuml;retilen pancar Eskişehir Şeker Fabrikasına geliyor. Eskişehir&rsquo;de &uuml;retilen pancar da Susurluk Şeker Fabrikasına gidiyor. Ama işin acı tarafı burada ortaya &ccedil;ıkıyor: NAKLİYE&hellip; Bug&uuml;n 1.855 TL olan bir ton pancar fiyatı 600-700 TL arasında değişen nakliye fiyatıyla bir anda 2.400-2.500 TL gibi bir fiyata fabrika kapısından i&ccedil;eriye giriyor. &Uuml;retici Şubat-Mart aylarından başlayan &uuml;retim s&uuml;recinde &uuml;rettiği malın y&uuml;zde 30 gibi bir rakama yaklaşan nakliye fiyatları karşısında sadece acı acı g&uuml;l&uuml;ms&uuml;yor. Burada hesapsızlık mı yoksa başka hesaplar mı var bilmiyorum ama bu işin sonucunda kaybeden &ouml;ncelikle &uuml;retici daha sonrada t&uuml;ketici maalesef. Bu noktada bir kere daha vurgulamak istediğim nokta iş sadece &uuml;retim planlamasıyla bitmiyor. &Uuml;retici Susurluk&rsquo;ta pancar ekmiyorsa bunun bir sebebi var. Ya da &Uuml;retici Konya&rsquo;da pancar ekiyorsa bunun da bir sebebi var. Aslında ger&ccedil;ek, bizlerin sahip olmadığımız en &ouml;nemli kaynakları (Akaryakıt ve zaman) hoyrat&ccedil;a harcamamızdan başka bir şey değil. Yine g&ouml;zden ka&ccedil;ırdığımız bir diğer nokta ise &uuml;reticilerimizin &uuml;rettikleri pancarın parasını son pancar fabrikaya teslim edildikten 60 g&uuml;n sonra almaları. Ama burada dikkatlerden ka&ccedil;an nokta Eyl&uuml;l ya da Ekim ayında pancarını teslim eden &uuml;retici ile Aralık sonunda teslim eden &uuml;reticilerin paralarını Şubat sonu, Mart başı gibi almaları. Buradaki ortalama s&uuml;reye 3 ay dersek &uuml;reticilerimiz maalesef &uuml;lkemizde bulunan enflasyonun y&uuml;k&uuml;n&uuml; yine omuzlarına alarak &uuml;retime devam etmeye &ccedil;alışıyor. Burada yaklaşık y&uuml;zde 15-20 arası paranın değer kaybı s&ouml;z konusu. Sonu&ccedil;ta &uuml;reticilerimizin bu parayı &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki sezonun &uuml;retimi i&ccedil;in ihtiya&ccedil; duyacağı g&uuml;bre-tohum-ila&ccedil;-akaryakıt temini i&ccedil;in kullanacağını g&ouml;z ardı etmemeliyiz. Sizin de yazılarınızda belirtiğiniz gibi &uuml;reticinin enflasyonu y&uuml;kseliyor ama elimizden bir şey gelmiyor. Maliyetler d&uuml;şmeden enflasyonu d&uuml;ş&uuml;rmemiz maalesef m&uuml;mk&uuml;n değil. Biz &uuml;retimi arttırarak &uuml;reticinin ucuza &uuml;r&uuml;n t&uuml;ketmesini sağlamak isterken, yapılan yanlış planlama ve politikalar sonucunda b&uuml;t&uuml;n &uuml;mitleri bir başka bahara bırakmayı alışkanlık haline getiriyoruz. &Ouml;ncelikle girdiler konusunda &uuml;reticilerimizi korumalıyız ki &uuml;retimin enflasyonu d&uuml;şs&uuml;n. İleride tarımsal &uuml;retim planlaması &uuml;zerine &ccedil;ok konuşacağız ama tarımsal &uuml;retim planlamasının temelinin &uuml;reticilerin &uuml;rettikleri her &uuml;r&uuml;nde birim alanda belli bir bant aralığında para kazanmasını odağına oturtmamız gerektiğini asla unutmamalıyız. Buğday, mısır, ay&ccedil;i&ccedil;eği, pancar fiyatları belirlenirken d&uuml;nya fiyatları baz alınarak fiyatlar belirleniyor elbette. Ancak yukarıda belirttiğim nakliye fakt&ouml;r&uuml; gibi fakt&ouml;rler maalesef biz &uuml;retici ve t&uuml;keticilerin karşısındaki en b&uuml;y&uuml;k problem. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; tarlada yaklaşık 8-10 ay gibi bir s&uuml;rede &uuml;retilen bir &uuml;r&uuml;n&uuml;n maliyeti 3-5 saatlik bir yolculuk sonucunda y&uuml;zde 30 artıyor. Burada bir yanlış var ve hepimizin iyiliği i&ccedil;in bu yanlışın en kısa zaman da d&uuml;zeltilmesi gerekiyor. İyi g&uuml;nler, iyi &ccedil;alışmalar&hellip; &Ouml;zer &Ccedil;olpan ın mesajı bu şekilde... Bu arada şu notu da d&uuml;şelim... &Ouml;nceki yıllarda &Ouml;zer &Ccedil;olpan ın yetiştirdiği tarımsal &uuml;r&uuml;nler arasında şeker pancarı da varmış. Ama artık yok... Gerek&ccedil;esini ise ş&ouml;yle &ouml;zetliyor &Ouml;zer &Ccedil;olpan: Ben pancar ekmeyi bıraktım İrfan Bey&hellip; &Ccedil;&uuml;nk&uuml; bu maliyetlerle kurtarmıyor. 16 polar pancar fiyatı 1.855 TL. Her polar 115 TL... Verim &ccedil;ok aldığınızda polar d&uuml;ş&uuml;yor. Ayrıca her kamyonda y&uuml;zde 4-8 arası fire kesintisi yapıyor fabrika. Bunları topladığınızda fiyat ton başına 1.500 TL&rsquo;nin altına d&uuml;ş&uuml;yor. Ayrıca pancar &ccedil;ok su istiyor ve bizim b&ouml;lgemizde artık su sıkıntısı ciddi olarak başladı. Ayrıca bu enflasyonist d&ouml;nemde paranın ge&ccedil; &ouml;denmesi de cabası&hellip; &Ccedil;ift&ccedil;imizin mesajı bu şekilde... Sizlerle de paylaşıp, kayıtlara ge&ccedil;sin istedim... İrfan Donat Bloomberg HT Tarım Edit&ouml;r&uuml; idonat@bloomberght.com

"Şekerin maliyeti 3-5 saatlik yolculuk sonunda yüzde 30 artıyor"

Diğer Yazılar