Advertisement
EKONOMİK VERİLER VE GÜNDEM ABONE OL

Ekim'de tüketici fiyatları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 61,36 artış kaydetti.

Aylık artış ise yüzde 3,43 oldu.

Bloomberg HT anketine katılan ekonomistler aylık enflasyonun yüzde 4 olarak gerçekleşmesini öngörürken, yıllık enflasyon beklentisi de yüzde 62,2 olarak kaydedilmişti.

Çekirdek göstergelerdeki yıllık enflasyon artışı devam ederken, Ekim ayındaki gerçekleşmenin beklentilerin altında kaldığı görüldü. Buna göre Ekim'de yıllık çekirdek enflasyon yüzde 69,76 oldu. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi ise yıllık çekirdek enflasyonun yüzde 70,90'a çıkacağı yönündeydi.

En yüksek yıllık enflasyon lokanta ve otellerde

Harcama gruplarına bakıldığında bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup yüzde 94,12 ile lokanta ve oteller oldu. Bu grubu yüzde 81,30 ile sağlık, yüzde 80,83 ile eğitim izledi.

En düşük yıllık enflasyon ise yüzde 25,98 konut, yüzde 39,15 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 46,70 ile haberleşmede yaşandı.

Aylık olarak bakıldığında en yüksek enflasyon yüzde 13,73 ile giyim ve ayakkabıda görüldü. Ulaştırma grubunda ise tüketici fiyatları aylık yüzde 0,18 geriledi.

Endekste kapsanan 143 temel başlıktan 2023 yılı Ekim ayı itibarıyla, 15 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 6 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 122 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.

Üretici enflasyonunda belirgin yavaşlama

Tüketici fiyatlarında Ekim ayında yavaşlama görünürken, üretici fiyatlarındaki yavaşlamanın ise daha belirgin olduğu görüldü.

TÜİK verilerine göre Ekim'de yıllık üretici enflasyonu yüzde 39,39 seviyesine geriledi. Aylık üretici enflasyonu ise yüzde 1,94 oldu.

Veriler yıllık tüketici enflasyonu ile üretici enflasyonu arasındaki farkın 22 puana yükseldiğini gösterdi.

TCMB Başkanı Erkan, öncü göstergelerin Ekim'de yavaşlamaya işaret ettiğini söylemişti

Yılın son enflasyon raporunu sunan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan da “Ekim ayı öncü göstergeleri aylık enflasyondaki gerilemenin devamına işaret etmektedir” açıklamasını yapmıştı.

Erkan Kasım, Ocak ve Mayıs aylarında ise geçici etkiler nedeniyle aylık enflasyonda ivmelenme görülebileceğini öngördü.

TCMB yıl sonu enflasyon tahminini de yüzde 58’den yüzde 65’e yükseltirken, Erkan enflasyonda zirve seviyenin yüzde 70-yüzde 75 arasında Mayıs ayında görülmesinin beklendiğini ifade etti.

Öncü göstergeler gevşemeye işaret etmişti

Enflasyon açısından öncü göstergeler olarak kabul edilen İTO ve Türk-İş verilerinde de Ekim ayında enflasyonda gevşeme eğilimlerinin kaydedildiği görülmüştü.

İTO verilerine göre perakende fiyatlarda Ekim ayında yıllık artış yüzde 72,73 oldu. Eylül ayında yıllık artış yüzde 73,18'e gerilemişti. Geçen yılın Ekim ayında yıllık artış yüzde 108,77 ile rekor seviyeye yükselmişti.

Ekim'de aylık artış ise yüzde 3,69 olarak kaydedildi. İTO verilerinde üretici fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise aylık bazda yüzde 3,53 oranında arttı. Bu endekste yıllık artış Ekim'de yüzde 64,04 olarak gerçekleşti.

Türk-İş verilerine göre Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış Ekim'de bir önceki aya göre yüzde 2,62 oldu. Son 12 ay itibariyle değişim oranı ise yüzde 84,29 oldu.

TÜİK'in enflasyon verilerini açıklamasıyla 2024 yılı yeniden değerleme oranı da belli oldu.

Emlak Vergisi, Çevre Temizlik Vergisi, MTV, çeşitli harçlar, araç muayene ücreti, Gelir Vergisi tarife dilimleri ve idari cezalar için 2024 yılı için uygulanacak yeniden değerleme oranı yüzde 58,46 olarak gerçekleşti.

Yeniden değerleme, ÜFE'de 12 aylık ortalamalara göre hesaplanıyor.

Vergi Usul Kanunu uyarınca Cumhurbaşkanının, vergi ve harçlarda yeniden değerleme oranını yüzde 50'ye kadar azaltma ve yüzde 50'ye kadar artırma yetkisi bulunuyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bu yetkisini geçen yıl geçen yıl Motorlu Taşıtlar Vergisi vergisinde kullanmıştı. 2023 yılında yüzde 122,9 olarak belirlenen Motorlu Taşıtlar Vergisi yeniden değerleme oranının 122,9 yerine yüzde 61,5 olarak uygulanmıştı.