Mali uçurum endişeleri ve Fed’in Twist Operasyonu'nun 31 Aralık’ta sona ermesiyle piyasada dikkatler Avrupa ve Asya’dan Washington’a çevrildi. Bu akşam Fed toplantısı kararı açıklanacak. Gerek 1.30’lu seviyelere dönüş yapan Euro/Dolar , gerekse küresel hisse senedi piyasaları ve beraberindeki gelişen ülke kurları, Fed parasal genişleme programını fiyatlıyor. Hemen hemen hiçbir piyasa oyuncusu, görünürde "iyi" ancak alt kalemlere bakıldığında çokta ümit vermeyen Kasım ayı istihdam rakamlarıyla Fed’in piyasaları ters köşeye yatıracağını düşünmüyor. Nitekim hem Fed Başkanı Bernanke, hem de Janet Yellen, istihdam piyasasının ılımlı ancak yeterli olmadığını vurgulamaktan çekinmediler. Fed’in EVANS kuralına göre de, işsizlik % 6,5 ‘a düşene kadar, enflasyonda % 2,5’a dokunana kadar Fed’in bu ve benzeri programları uygulamaya devam edeceği belirtiliyor. Fed’in açıklanması beklenen programının denkleminde birçok bilinmeyen bulunuyor: Twist Operasyonu'nun yerini nasıl bir varlık alım programı alacak? Program sınırsız mı? Yoksa belirli bir tarih için mi açıklanacak? ABD tahvillerini mi? yoksa QE3 gibi sadece mortgage tahvillerini mi içerecek?

45 milyar dolar nasıl kullanılacak?

Şu an hali hazırda Fed’in 85 milyar dolarlık varlık alımı, diğer bir deyişle bilanço büyümesi var. Bunun 40 milyar doları mortgage (emlak) tahvili alımı yani diğer adıyla QE3, 45 milyar doları ise Twist Operasyonu. Ay sonu itibariyle bitecek Twist Operasyonu'yla birlikte bu 45 milyar doların ne şekilde kullanılacağı merak konusu. San Francisco Fed Başkanı Williams’ın gönlü bu 45 milyar doların ABD tahvili alımında kullanılmasından yana.

Peki, 45 milyar doların altında bir program gelirse?

Haziran ayında başlamış olan, kısa vadeli bonoları sat uzun vadeli tahvilleri al anlamına gelen Twist Operasyonu Programı, parasal genişleme olmadan uzun vadeli faizlerin üzerinde baskıyı artırarak kredi maliyetleri ve finansal koşulları kolaylaştırmaya yönelik bir programdı. Fed daha önceden Twist Operasyonu Programı’nın biteceğini açıklamıştı. Nitekim daha da fazla satacak kısa vadeli bono kalmadı. Bu noktada bir diğer konu ise, eğer Fed 45 milyar dolarlık aylık tahvil alımı aşağısında bir rakam açıklayacak olursa, bu durum kısa vadeli bono piyasasında Fed’in bilanço büyütmekten vazgeçtiği izlenimi yaratacağı ve dolayısıyla ABD faiz eğrisini yukarı yönlü harekete sebep verilebileceği konuşuluyor. Ancak piyasa oyuncuları, Fed’in böyle bir harekete izin vermeyerek, minimum 45 milyar seviyesinde bir program açıklayacağından emin gözüküyor.

Aralık mı? Mart mı?

Rakamsal hedeflerin tanınması konusu ise Fed’in bir başka ana gündem maddesi. Bu konunun kafa karışıklığına sebep vermemesi için Aralık mı? Yoksa Mart ayı toplantıları mı? konusu soru işareti yaratıyor. İş Yatırım Global Stratejisti Şant Manukyan ise konuyla ilgili, "Bu dönem içinde (bir de Ocak toplantısı var arada) FED’in karar vermesi gereken iki ana konu olacak. Biri bitmek üzere olan Twist’in yerine ne yapılacağı, diğeri ise tartışıldığını bildiğimiz sayısal hedef konusunda ne yapılacağı. Yaygın kanı Fed’in Twist'in yerine varlık alımına girişmesi yönünde. Bilanço yapısı nedeni ile bu adım rezerv yaratacak nitelikte olacaktır. FED’in elinde ciddi bir bono stoku olması hatta 2012 (hatta 2013) ihraçlarının önemli kısmını alıyor olması gibi problemler de söz konusu. GSE, MBS, hazine tahvili alım için uygun varlıklar. Daha az netlik taşıyan konu ise rakamsal hedeflerin tanınması. Bu konunun kafa karışıklığı yaratmaması veya en az miktarda yaratması için Bernanke’nin bir basın toplantılı FOMC toplantısı tercih edeceğini düşünüyorum. Bu nedenle Aralık ve Mart aday toplantılar. FED üyeleri strateji zamanlaması açısından ağırlıklı olarak ekonomik değişkenleri takvim tarihlerine tercih ediyor. Sayısal hedef uygulamasına geçip geçmeden önce bazı noktaların açığa kavuşması gerek. Tutanakları okuduğumda ben FED’in sayısal hedef uygulamasına kesinlikle geçeceğini düşünüyorum ancak, konunun tam olarak detaylandırılması bitmedi ise açıklama Çarşamba günü yapılmayacaktır. Yapıldığı takdirde çok hareketli bir FED sonrası yaşayacağımız kesin. Standart bir basın toplantısı olacak ise elbette FED tahminleri gündeme gelecek. Önceki tahminlere oranla işsizlik daha iyi bir durumda, bu nedenle 2013 ve sonrası için FED beklentilerini düşürebilir. Enflasyonda değişiklik için bir neden yok. Büyümede yatırımların seyri, ISM, vergi artışı gibi konular nedeni ile kısa vadeli beklentilerin düşürülmesini bekleyebiliriz" yorumunda bulundu.

BloombergHT Araştırma Bölümü

Ayşe İyigündoğdu

aiyigundogdu@ bloomberg.net