Şimdi sıra "Afrika Aslanları"nda
-
Afrika'nın ekonomik potansiyeli yeniden konuşulmaya başlansa da, bu potansiyelden ETF'ler yoluyla yararlanmak için fazla seçenek yok
Afrika'nın çok ciddi bir ekonomik potansiyeli olsa da, ortalama yatırımcının bu potansiyelden faydalanma ihtimali fazla değil.
Afrika'daki hızlı ekonomik büyüme 'Asya kaplanları' kelimesinin yanında 'Afrika kaplanları' gibi isimlerin de telaffuz edilmesine yol açıyor. Ancak şimdilik bu yeni isimler bir 'ümidin' yansıması olmaktan ileri gidemiyor. 40 Afrika ülkesi liderinin bu hafta Amerikalı iş adamları ile Washington'da ABD-Afrikalı Liderler Zirvesi'nde bir araya gelmesi, Afrika'nın potansiyelinin yeniden gündeme gelmesini sağladı. Güney Afrika ve Nijerya'ya odaklanan tek ülke ETF'leri olsa da, dışarıdan gelen yatırımcıların Afrika'da varlık sağlayan ETF'lerin sayısı yalnızca 1. Durumu açıklığa kavuşturmak adına Brezilya için 14, Latin Amerika için ise sadece 6 ETF olduğunu hatırlatmak gerek.
The Market Vectors Africa ETF'si kıta genelindeki tek ETF. 126 milyon dolarlık varlığa sahip AFK, portföy yatırımlarını ülkelerin gayrisafi yurtiçi hasılalarına göre dağıtıyor. Bu da Güney Afrika'da yüzde 22, Nijerya'da yüzde 18, Mısır'da yüzde 17, Fas'ta yüzde 9, Kenya'da ise yüzde 2'ye tekabül ediyor.
Geriye kalan yüzde 30'luk yatırım Afrika dışında bulunan ülkelerdeki şirketlere gidiyor. Ancak bunun sonucunda, doğrudan yatırımın mümkün veya pratik olmadığı daha küçük Afrika ülkelerinden ciddi gelir elde ediliyor. Bu strateji sayesinde Zambia, Mozambik ve Tanzanya gibi ülkelere İngiltere, Kanada ve Avustralya'da bulunan enerji ve madencilik şirketleri aracılığıyla yatırım gidiyor. AFK yatırımcıdan yıllık yüzde 0.78'lik bir ücret kesiyor. Bu rakam ETF'ler için bir hayli yüksek.
Yatırımcılar gelişen piyasa ETF'lerinin komşu ülke ETF'lerinin veya yatırım fonlarının Afrika'ya yatırımı olduğunu varsayabilir. Ancak bu varsayım büyük ihtimalle sadece Güney Afrika için geçerli. Örneğin Vanguard Gelişen Piyasalar ETF'sinin, büyük bir kısmı Güney Afrika'dan olmak üzere yüzde 9.6'lık varlığı Afrika'da yer alıyor. Mısır için bu oran yüzde 0.13. Nijerya, Kenya ve Fas komşu ülke addedildikleri için gelişen piyasaların ETF'lerine dahil değiller. Ancak bu ülkeler iShares MSCI Frontier 100 ETF'ye (FM) dahil olarak yüzde 21'lik paya sahipler. FM 754 milyon dolarlık varlığa sahip.
Birkaç yatırım fon yalnızca Afrika'da yatırım yapıyor. En büyükleri 48 milyon dolarlık varlık ile Nile Pan Africa Fonu(NAFAX). Fonun portföyünde Mısır ve Fas yer almıyor. Fonda önden ödemeli yüzde 5.75'lik bir yük var. Ayrıca yüksek gider rasyosu olarak da yüzde 2.49 bulunuyor.
Bu fonu AFK ile karşılaştıracak olursak, NAFAX'a 10.000 dolar yatırdığınızda önden en fazla 575 dolar, yıllık ise 249 dolar ödemeniz gerekecektir. AFK'da ise yıllık 78 dolar ödeme yaparsınız. NAFAX geçen yıl yüzde 8 kazanç sağlarken, AFK'da yüzde 17'lik kar sağlandı. NAFAX 2012'de ise yüzde 40 yükselirken, AFK yüzde 22 kazandı.
Afrika'nın diğer yatırım fonu ise Commonwealth Africa Fonu (CAFRX). CAFRX yatırım için ETF'leri kullanıyor. Fonun en büyük iki varlığı Market Vectors Africa ETF'si ve iShares MSCI South Africa ETF'si. CAFRX ayrıca Global X Nigeria Endeksi ETF'sine de sahip. Yıllık yğzde 3.17 kesen Commonwealth Fonu, vasat bir seyir izliyor. Geçen yıl AFK yüzde 17 gelir sağlarken, CAFRX yalnızca yüzde 10'a ulaştı. CAFRX'in yalnızca 2.5 milyon dolarlık varlığa sahip olmasının başlıca sebepleri büyük ihtimalle fonun yüksek ücretleri ve vasat performansı.
ETF tarafında daha fazla yenilik veya yüksek gelirlerde kesinti olmadıkça, Afrika'nın büyüme potansiyelinden ETF ile yararlanmanın tek yolu Market Vectors Africa gibi gözüküyor. Ancak daha Securities and Exchange Komisyonu'ndan onay bekleyen birçok ETF var. Bunların arasında iShares EFM Africa Ex South Africa, SPDR S&P Emerging Africa, Sub-Saharan Africa ve Africa Consumer var.