Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem başçı, faizler konusunda harekete geçmeden önce, muhtemelen yeni hükümetin kurulmasını beklemek zorunda kalacak.
Başçı'nın yedi üyeli Para Politikası Kurulu (PPK), Bloomberg'in anketine katılan 12 ekonomistin tümünün tahminlerine göre, bugünkü toplantıda üç temel faiz oranında da değişikliğe gitmeyecek. Banka, seçimler sonrası hükümetin kurulmasına yönelik belisziliğin arttığı bir ortamda, enflasyon beklentilerinin beş ayın en yüksek seviyesine çıkması ve liranın ayın başında rekor seviyelere düşmesine karşın bekle-gör modunda kalacak.
Ak Parti'nin 12 yıl sonra ilk kez tek başına iktidara gelmesi için yeterli oyu alamadığı 7 Haziran seçimleri, Deutsche Banks AG'den Kubilay Öztürk'e göre, politika yapıcıların koalisyon görüşmelerinin sürmesinden dolayı tarafsız kalmak istemeleri ile birlikte, Merkez Bankası'nın manevra alanını sınırlıyor. Ancak Başçı, eğer yeniden seçime gidilirse ve lira tekrar güçlü bir şekilde düşmeye başlarsa harekete geçmek zorunda kalabilir.
İstanbul'da Türkiye Ekonomi Bankası baş ekonomisti Selim Çakır, "Kur üzerinde baskı sürüyor, enflasyon beklentileri kötüleşti, gerçek enflasyon rakamları hayalkırıklığı yaratıyor ve tüm bunların üzerinde, süregelen bir siyasi belirsizlik var," dedi ve "Eğer koalisyon görüşmeleri kesilmez ve kur kontrolden çıkmazsa, Merkez Bankası harekete geçmeden önce hükümetin kurulmasını bekleyecek" değerlendirmesinde bulundu.
Ekonomi politikasının yönü, Ak Parti'nin seçimlerden sonra parlamentoda çoğunluğu sağlayamaması ve üç muhalefet partisinin mevcut hükümetle çalışmak istememesi ile birlikte sorgulanıyor. Ülke şimdi ya azınlık hükümeti ve bir koalisyon ya da yeni seçimler ile karşı karşıya.
Enflasyon Beklentileri
Merkez Bankası'nın Cuma günü açıkladığı beklenti anketine göre, yıl sonu için enflasyon beklentileri yüzde 7.77 ile bu yılın en yüksek seviyesine çıktı. Tüketici enflasyonu Mayıs ayında yüzde 8.1'e hızlandı ve Aralık ayından bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Gıda ve enerji fiyatlarının içerilmediği çekirdek enflasyon ise aynı dönemde yüzde 7.48'e yükseldi ve son 10 ayda ilk kez yukarı yönde hareket etti.
Türk Lirası dolar karşısında bu yıl yüzde 13 değer kaybetti ve 8 Haziran'da 2.8096 ile tüm zamanların en düşük seviyesini gördü. kuru dün yüzde 1.1 düşerek akşam saatlerinde 2.6650 seviyesine geldi ve bu sabah 2.6750 civarında seyrediyordu.
İstanbul'da aralarında İnan Demir'in de bulunduğu Finansbank analistleri, "Çekirdek enflasyon göstergelerin halihazırda bozulmaya başlamaları dikkate alındığında, tüm kilit faizlerde aleni bir artış daha uygun olabilir," dedi "Bununla beraber, geçmiş performansa bakıldığında, Merkez Bankası'nın bekleme isteğinde olduğunu düşünüyoruz" şeklinde görüş bildirdi.
Siyasi Baskı
Merkez Bankası Şubat ayından bu yana temel faizleri sabit tutarken, para piyasası operasyonları yoluyla, banka fonlamasının ağırlıklı ortalama maliyetini yükselterek para politikasını sıkılaştırdı. Bu oran son üç ayda 100 baz puandan falza yükselerek, Cuma günü itibariyle yüzde 8.67'ye çıktı ve bu yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
Koalisyona gidilmesi durumunda, hükümet ortağı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın politika yapıcıların faizi yeterince hızlı indirmemelerinden dolayı sadakatini sorguladığı dönemde zirve yapan hükümet tarafından gelen eleştirilerin azalmasına neden olabilir.
Siyasi baskının devam ettiğinin bir işareti olarak, yeni hükümet kurulana kadar Ekonomi Bakanlığı görevine devam eden Ak Parti üyesi Nihat Zeybekci, dün basın mensuplarına yaptığı açıklamada, yeni hükümet kuruldupğunda borçlanma maliyetlerinin düşürülmesinin daha kolay olacağını söyledi.
Deutsche Bank'tan Öztürk, 19 Haziran'daki araştırma notunda, faizelrde yeni hükümet kurulmadan önce değişikliğe gidilmesinin Merkez bankası üzerindeki siyasi baskıyı güçlendirebileceğini kaydetti ve bu durumun, ayrıca, koalisyon seçeneklerini ve erken seçim olasılıklarını da değitireceğini ifade etti.
Bloomberg News