Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vahdettin Ertaş, sermaye piyasalarında bir değişim ve dönüşüm sürecinden geçildiğini belirterek, "2005'te yüzde 11,5 düzeyinde olan özel sektör menkul kıymetlerinin toplam menkul kıymet stoğu içindeki payı, bu yılın haziran ayı itibarıyla yüzde 25 seviyesine çıktı" dedi.

Ertaş, Türkiye ve Avrupa Birliği (AB) tarafından finanse edilip, SPK tarafından yürütülen "Sermaye Piyasası Kurulu'nun Güçlendirme Projesi" programında yaptığı konuşmada, dünyada uzun vadeli yatırımların finansmanını sağlamak üzere sermaye piyasalarının gelişimine büyük önem verildiğini söyledi.

Bu alanda AB'de de son yıllarda yoğun çalışmaların yapıldığını belirten Ertaş, "Bu girişimle geleneksel olarak bankacılık ağırlıklı finansman modelinin hakim olduğu AB genelinde hem fon ihtiyacı olan işletmelerin hem de yatırımcıların lokasyona bağlı kalmaksızın daha fazla seçeneğe sahip olması, sermaye için gerçek anlamda tek bir pazar oluşturulması ve sermaye piyasalarının daha rekabetçi, derin ve bütünleşmiş hale gelmesi hedefleniyor" diye konuştu.

Ertaş, dünya ekonomisine yön veren bölgelerde kamunun borçluluk düzeyindeki artışlara dikkati çekerek, bu durumun özel sektör yatırımlarının artırılmasına olan ihtiyacı şiddetlendirdiğini söyledi.

Türkiye'nin bu anlamda son 12 yılda birçok ülkeden olumlu ayrıştığını belirten Ertaş, "Son 12 yılda kamu borç stoğu, hemen hemen bütün ülkelerde artarken, ülkemizde yüzde 77'den yüzde 33'e düşürülmüş, güçlü finansal sistemiyle yıllık ortalama yüzde 5 büyüme oranı sağlanmıştır. Türkiye, bu sayede küresel finansal krizden en az etkilenen ülkelerden birisi olmayı başarmıştır" ifadelerini kullandı.

Ertaş, güçlü bir finansal sistemin vazgeçilmez ön koşulunun, yüksek standartlarda hukuki altyapının varlığı olduğuna işaret etti.

Türk ekonomisinde son 12 yılda yaşanan olumlu gelişmelerin güçlü bir sermaye piyasasını gerekli kıldığını vurgulayan Ertaş, bu amaçla 2012'de yeni bir kanunun yürürlüğe konduğunu, bunla da AB müktesebatına uyumun hedeflendiğini bildirdi.

Ertaş, çalışmaları kapsamında büyük ölçüde AB direktiflerine uyumlu yeni bir sermaye piyasası hukuki altyapısı oluşturulduğunu belirterek, "Son yıllarda Türkiye sermaye piyasalarında bir değişim ve dönüşüm süreci yaşanmaktadır. Bu dönemde kamu borçlanması giderek azaldı. 2005'te yüzde 11,5 düzeyinde olan özel sektör menkul kıymetlerinin toplam menkul kıymet stoğu içindeki payı da bu yılın haziran ayı itibarıyla yüzde 25 seviyesine çıktı" değerlendirmesinde bulundu.

Bu artışın özel sektörün giderek daha fazla sermaye piyasalarından fon sağladığını gösterdiğini belirten Ertaş, son dönemlerde firmalar tarafından tahvil, bono, sukuk gibi sermaye piyasası aracı ihraçlarındaki artışın da bu değişimde önemli etken olduğunu söyledi. 

"Hukuki altyapı değişim ve dönüşüm içerisinde"

SPK Başkanı Ertaş, sermaye piyasalarındaki değişimin bir başka göstergesinin de kurumsal yatırımcı sektöründe gözlenen artış olduğunu kaydetti.

Son yıllarda hükümetin attığı 2 temel adımın, sektörün gelişiminin önünü açtığını belirten Ertaş, şöyle devam etti:

"Bunlardan birincisi bireysel emeklilik sisteminde 2013 yılı başında getirilen yeni teşvik sistemidir. Ödenen primlerin vergi matrahından indirilmesi yöntemi yerine, yüzde 25 kamu katkısına geçilmesi, sektörün önünü açan önemli bir adım olmuştur. İkincisi de 2012 yılının son gününde yasalaşan yeni Sermaye Piyasası Kanunu ve bu kanuna dayanarak yürürlüğe koyduğumuz AB standartlarında portföy yönetim şirketlerinin önünü açan düzenlemelerimizdir.

Bu düzenlemeler ve sağlanan teşviklerle birlikte Bireysel Emeklilik Fonlarının büyüklüğü bu yılın kasım ayı sonu itibarıyla 47 milyar liraya, katılımcı sayısı da 5,9 milyon kişiye ulaştı. Benzer artış yatırım fonlarında da gerçekleşti; portföy büyüklüğü 40 milyar liraya, katılımcı sayısı da 3 milyona yükseldi. Bireysel portföylerle birlikte toplam yatırım tutarı 100 milyar lirayı aştı."

Ertaş, bu noktada hukuki altyapının, günün koşullarına uyum sağlaması amacıyla devamlı bir değişim ve gelişim içinde olduğuna işaret ederek, teknik yardım projesinin de bu ihtiyacı karşılamada katkı sağlayacağını söyledi. 

Ertaş'ın ardından, SPK Kurul Başkan Yardımcısı Ayşegül Ekşit ile SPK Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı ve Proje Koordinasyon Birimi Sorumlusu Gül Ertan da bu alandaki çalışmalar hakkında katılımcılara bilgi verdi.