El-Erian: İstihdam verisi Fed'i nasıl etkiler?
Ünlü fon yöneticisi El-Erian, Ağustos ayına ilişkin gelebilecek güçlü bir istihdam verisinin, faiz artırımı kararında etkili olabileceğini yazdı
Çoğu zaman tek bir verinin politika kararında belirleyici olabileceğini düşünmek abes olabilir. Ne de olsa kurul üyeleri, bölgesel başkanlar gibi önemli Fed yetkilileri, geniş bir veri yerlpazesini ve çok boyutlu modelleri dikkate almakla övünürler. Bununla birlikte Cuma günü yayınlanacak Ağustos ayına ilişkin tarım dışı istihdam raporu, bu durumun bir istisnası olmaya çok yakın olabilir.
Bazı ekonomik verilerin -özellikle istihdam piyasasıyla ilgili olanlar- piyasa beklentisinden iyi gelmesiyle birlikte Fed Başkanı Janet Yellen Cuma günü, “Fed fonlama oranlarındaki bir artış için durumun daha uygun olduğunu” doğru bir şekilde gözlemledi. Fakat faiz artırımı iki sebepten dolayı henüz kesin değil: Genel ekonomik tablo hala karışık ve uluslararası koşullar kırılgan ve belirsiz.
Bu bağlamda gelecek istihdam verisi Fed'in faiz artırımı kararında -Eylül ayında artırıma gitme veya Aralık ayını bekleme- önemli bir rol oynayabilir:
1. Ağustos ayına ilişkin istiham verisinin 180,000 veya üzerinde gelmesi, ücret artışının istikralı bir şekilde devam etmesi ve işsizlik yüzde 4.9'u aşmadan işgücüne katılım oranının değişmemesi ya da artması durumunda Fed 25 baz puan artırıma gidebilir.
2. İstiham artışının 120,000'in altında gelmesi, ücret artışının yerinde sayması ya da düşmesi durumunda ise Fed faiz artırımından kaçınabilir.
Bu iki olası senaryo dışında kalan sonuçlar ise Fed yetkilileri için işleri çok daha karçaşık hale getirecektir. Benim önerim ise, gelecekte karşılaşılabilecek finansal istikrarsızlık açısından, istihdam raporunun önemli derecede zayıf gelmediği sürece normalleşme yönünde küçük bir adım atılması yönünde. Bence karışık gelebilecek bir veri, yetkilileri tekrar hamle yapmamaya zorlayabilir.
Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC), Ağustos ayı istihdam raporu ardından yaklaşık üç hafta sonra toplanacak. Bunun sonucunda Fed'indeğerlendirmeye alacağı yurt içi ve yurt dışı ek veriler olacak. Bu durum dikkate alındığında Ağustos ayı istihdam verisi etkili bir rol oynayacak fakat belirleyici olmayacak.
Bu esnada piyasalar “çok düşük” seyreden 2016 faiz artırımı ihtimalini yukarı revize etmesi yönünde telkin edilebilir. Ve biz de geriye kalanlar olarak, 26 Ağustos'ta belirttiğim gibi politika tartışmasını merkez bankalarının ötesine, hükümet birimlerinin büyümeyi desteklemek ve finansal istikrarı sağlamak adına ne yapabileceğine ve ne yapması gerektiğine odaklanmalıyız.
Mohamed A. El-Erian