Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Türkiye Yönetici Direktörü Jean-Patrick Marquet, Türk tarımına yaptıkları desteğin 1 milyar euroyu geçtiğini belirterek, "Bunun yaklaşık yarısı doğrudan yatırım, diğer yarısı da dokuz Türk bankası vasıtasıyla gerçekleştirildi." dedi.
Marquet, İstanbul'da gerçekleştirilen konferansta, Türk tarım endüstrisinin daha açık, verimli ve rekabete açık olmasını sağlamaya yönelik politikaların geliştirilmesine destek olmak için Türkiye’deki resmi kurumlarla iş birliği içinde çalıştıklarını söyledi.
EBRD'nin Türkiye'de önemli bir aşama kaydettiğini aktaran Marquet, "EBRD'nin tarımsal işletmelere doğrudan ya da Türk bankaları aracılığıyla sağladığı finansmandan Türkiye'nin kırsal alanlarında bulunan on binlerce tarım işletmesi faydalandı." ifadesini kullandı.
Marquet, sağlanan bu finansman sayesinde ilave istihdam sağlandığını, rekabetin arttığını ve ekonomik büyümenin desteklendiğini kaydederek, "EBRD, başarılı ekonomilerin rekabete açık, çevreye duyarlı, iyi idare edilen, kapsayıcı, dayanıklı ve tüm kesimlerin birbirine entegre edilmiş şekilde olması gerektiğine inanıyor. Türkiye, zirai anlamda dünyanın en büyük yedinci ülkesi ve her yıl 17 milyar dolarlık ihracatı var. Bu kayda değer ve yüksek bir rakam, ayrıca dünya ekonomisinde büyük etkiye yol açtığını söyleyebiliriz." şeklinde konuştu.
Türk tarımına yaptıkları desteğin 1 milyar euroyu geçtiğinin altını çizen Marquet, "Bunun yaklaşık yarısı doğrudan yatırım, diğer yarısı da dokuz Türk bankası vasıtasıyla gerçekleştirildi. EBRD'den fon aldıktan sonra tarım sektöründe faaliyet gösteren kuruluşlara kredi veriliyor. Bu şekilde, 32 bin işletme Türk bankalarından kredi aldı." bilgisini verdi.
- "Tarım sektörünün finansa ulaşmasına önem verilmeli"
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Tarım Sigortaları ve Doğal Afetler Daire Başkanı Bekir Engürülü ise Türkiye'nin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'sının (GSYH) yaklaşık yüzde 7'sini tarım sektöründen sağladığını belirterek, tarım sektörünün gelişmesine ve finansa ulaşmasına önem verilmesi gerektiğini vurguladı.
Engürülü, Türkiye'de çiftçinin muhafazakar ve borcuna sadık olmasının yanı sıra kredisini kullanmak için öncelikle hedef koyduğuna işaret ederek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Çiftçimizin borçlanması iyi bir şey mi?' diye düşünenler olabilir. Burada önemli olan geri dönüş oranlarıdır. Kamu bankaları içerisinde takipteki alacakların toplam içindeki oranı yüzde 2. Yani yüzde 98'i geri dönüşü yapılan kredilerdir. Bu da tarımsal kredinin çiftçimiz tarafından mantıklı, iyi, doğru kullanıldığını ve neticesinde borcun ödendiğini gösteriyor. Çiftçinin krediye ulaşmasının artırılması, tarımsal üretimin de önemli projelerin başarısı için değerlendirilmesi gerekiyor."
- EBRD, birçok farklı sektöre 9 milyar euro destek sağladı
Verilen bilgiye göre, EBRD, bugüne kadar yaklaşık 30 şirkete 500 milyon euroyu aşan doğrudan finansman desteği sağladı. Doğrudan kredilendirmeye ek olarak, EBRD dokuz Türk bankasıyla iş birliği yaparak, bu bankaların ülkenin her yanına dağılmış şube ve hizmet ağları aracılığıyla tarımsal işletmelere 600 milyon euroyu aşan finansman desteği ulaştırdı.
Bu iş birlikleri, EBRD'nin özellikle tarımın yoğun olduğu Güneydoğu Anadolu Bölgesi başta olmak üzere, Türkiye’nin dört bir yanındaki küçük, orta ve büyük işletmelere erişmesine yardımcı oldu. Böylece ticari bankaları; tarımsal kredilere öncelik vermesi ve tarımsal işletmelerin ihtiyaçlarına yönelik yeni yollar üretmesi için cesaretlendirdi.
EBRD ve partner bankalar, ABD hükümeti ve Avrupa Birliği'nin hibe fonları sayesinde tarım kredilerinin değerlendirilmesinde kullanmak amacıyla Müşteri Değerlendirme Programı (CAP) adında yenilikçi bir sistem geliştirdi. Bu sistem, çiftçiler tarafından ticari olarak üretilen tüm tarımsal ve hayvansal ürünleri kapsıyor.
Sistem, bankalara daha iyi risk değerlendirmesi yapmaları, kredi başvurularını daha hızlı incelemeleri ve küçük işletmelere sağladıkları finansmanı arttırmaları için yardımcı oluyor. Küresel mali krizin hemen ardından hayata geçirilen CAP, Türkiye'de genellikle riskli olarak kabul edilen tarım sektörünün bu krizden en az seviyede etkilenmesi açısından önemli rol oynadı.
Şimdiye kadar başarısı kanıtlanan CAP, bundan sonra Tarım Kredileri Değerlendirme Sistemi (TARDES) adıyla Kredi Kayıt Bürosu (KKB) tarafından devralındı ve KKB aracılığıyla ülkedeki tüm bankaların kullanımına açılacak.
EBRD, Türkiye'ye yatırım yapmaya 2009 yılında başladı. Banka, şu an İstanbul, Ankara ve Gaziantep’teki ofisleri aracılığıyla Türkiye’de faaliyet gösteriyor. Yalnızca 2016 yılında sağlanan 1,9 milyar euroluk yatırım desteği ile Türkiye, EBRD'nin en çok finansman sağladığı ülkelerden biri.
Bugüne dek, EBRD Türkiye'de birçok farklı sektördeki 220'den fazla projeye 9 milyar euro destek sağladı ve yine bu yatırımlar için farklı finansman kaynaklarından yaklaşık 20 milyar euro ilave kaynağı harekete geçirdi. Bankanın Türkiye'de desteklediği yatırımların yüzde 98'i özel sektöre ait.
AA