İstanbul'da geçen ay perakende fiyatlar yüzde 0,66, toptan fiyatlar ise yüzde 0,26 azalma kaydetti.
İstanbul Ticaret Odasınca (İTO) İstanbul için hazırlanan 1995 bazlı Ücretliler Geçinme Endeksine göre, Haziran ayında perakende fiyatlar yüzde 0,66 azalırken, Toptan Eşya Fiyatları Endeksine göre toptan fiyatlar da yüzde 0,26 geriledi.
İTO tarafından hazırlanan Fiyat Endekslerinin 2011 yılı Haziran ayının bir önceki yılın aynı ayı ile mukayesesinde perakende fiyatlar yüzde 6,43, toptan fiyatlar ise yüzde 13,29 artış kaydetti.
Söz konusu endekslerde 24 aylık serilerden oluşan yıllık ortalama artış hesabına göre, 2011 yılı Haziran ayında 1995 bazlı Ücretliler Geçinme Endeksi yıllık ortalama yüzde 7,09, Toptan Eşya Fiyatları Endeksi ise yıllık ortalama yüzde 12,05 arttı.
İstanbul'da perakende fiyatlarda 2011 Haziran ayı itıbarıyla 12 aylık ortalama artış oranı yüzde 7,09 olarak gerçekleşti.
Perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan ve 2011 Mayıs ayında yüzde 0,58 oranında artış gösteren 1995 bazlı İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, Haziran ayında yüzde 0,66 oranında azaldı.
Mevsimsel özellikle bağlı olarak yaş, kuru sebze ve meyve grubundaki bazı ürünlerde arz fazlalığına dayalı fiyat azalışlarının yanı sıra ev eşyası harcamaları grubunda yer alan ürünlerdeki kampanyalar nedeniyle fiyatların düşmesi, Haziran ayı enflasyonunda belirleyici etkenler oldu. Giyimde yüzde 2,48, kültür, eğitim ve eğlencede yüzde 1,15, sağlık ve kişisel bakımda yüzde 0,34, konutta yüzde 0,07, ulaştırma ve haberleşme harcamalarında yüzde 0,05 oranında artış kaydedilirken, gıda harcamalarında yüzde 2,10, ev eşyası harcamalarında ise yüzde 0,94 oranında azalış izlendi.
2010 yılı Haziran ayında yüzde 11,21 olan yıllık perakende fiyat artış oranı, 2011 yılının aynı ayında bir önceki yıla göre yüzde 6,43 oldu. Yıllık ortalama artış oranı ise 2010 Aralık ayından itibaren girdiği azalış eğilimini devam ettirerek, 2011 Haziran ayında yüzde 7,09 olarak gerçekleşti.
-TOPTAN FİYATLAR-
Toptan fiyat hareketlerini yansıtan ve 2011 Mayıs ayında yüzde 0,80 oranında azalan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi geçen ay da yüzde 0,26 oranında azalış gösterdi.
Gıda Maddeleri grubunda yer alan bazı maddelerde yeni mahsulün piyasaya sürülmesiyle oluşan arz fazlalığı, madenler grubundaki bazı ürünlerin dünya Borsalarına bağlı aşağı yönlü fiyat hareketleri ile yakacak ve enerji maddelerindeki fiyat ayarlamaları bu ayki toptan eşya fiyatları genel seviyesi üzerinde etkili oldu.
Haziran ayında, yakacak ve enerji maddelerinde yüzde 1,42, inşaat malzemelerinde yüzde 0,56, işlenmemiş maddelerde yüzde 0,23 oranında artış kaydedilirken, gıda maddelerinde yüzde 1,00,kimyevi maddelerde yüzde 0,59, madenlerde ise yüzde yüzde 0,53 oranında azalış izlendi.
2010 yılı Haziran ayında yüzde 9,44 olan yıllık toptan fiyat artış oranı, bu yılın aynı ayında bir önceki yıla göre artarak yüzde 13,29'a, yıllık ortalama değişim oranı ise 2010 yılında başladığı yükselme eğilimine devam ederek yüzde 12,05'e ulaştı.
-DEĞERLENDİRME-
İTO'nun değerlendirmesinde, 2011 yılının ilk yarısında başta ABD olmak üzere gelişmiş ülkelerde, emek ve gayrimenkul piyasalarında yaşanan sorunların tam olarak çözülememesi ve Euro Bölgesinde özellikle Yunanistan ekonomisinde mevcut sorunların devam etmesine rağmen küresel büyüme yılın ikinci çeyreğinde beklentilere yakın düzeyde gerçekleştiği belirtildi.
Türkiye ile gelişmekte olan ülkelerin krizden iç talep kaynaklı büyüme ile çıkmasının bu ülkelere yönelik sermaye akımlarını artırdığı hatırlatılan değerlendirmede şunlar kaydedildi:
''Ancak, 2011 yılının ilk yarısında Türkiye'ye yönelik artan kısa ve orta vadeli sermaye girişleri ile hızlanan kredi genişlemesi ve artan cari açık gibi unsurlar finansal istikrara ilişkin riskleri artırmıştır. Bunun yanı sıra petrol ve emtia ürünlerindeki fiyat hareketlerinin ön görülenin üzerinde gerçekleşmesi, buğday ve tekstil ithalatında gümrük vergisi oranlarına yapılan ayarlamalar maliyet baskısını artırırken, enflasyonda artış beklentisine neden olabileceği görüşü hakim olmaktadır.''