Geçtiğimiz hafta TÜSİAD tarihinde bir ilk olarak Muharrem Yılmaz’ın başkanlıktan istifa ettiği gün, TÜSİAD e-ticaret konusunda ilk kapsamlı raporu hazırlayarak aslında bir ilke daha imza attı.
Her ne kadar Muharrem Yılmaz’ın başkanlıktan istifasının gölgesinde kalsa da Markafoni Kurucu Ortağı Sina Afra tarafından TÜSİAD için yazılmış bu rapor Türkiye’nin 2023 yılında e-ticarette ilk 10 ülkeden biri olması için yapılması gerekenlere çok güzel ışık tutmuş. Rapora göre Türkiye 76 milyon nüfusu ve 36 milyon internet kullanıcısıyla hızlı bir yükseliş sergiledi.
Türkiye, 36 milyon internet kullanıcısı ve % 49’luk penetrasyon oranıyla BRIC ve diğer gelişmekte olan internet ekonomilerinin önünde, ancak kullanıcı sayısının nüfusa oranı ve yarattığı ticaret hacmi açısından Avrupa ve diğer gelişmiş pazarların gerisinde yer alıyor. Her ne kadar son 5 yılda her yılda ortalama yüzde 35 büyüme ile e-ticarette patlama yaşanıyor gibi görünse de sektör aslında adım atmaya çalışıyor. Örneğin BKM verilerine göre 2012’de e-ticarette 15.3 milyar TL ciro yapılmış. Ancak bu rakam Türkiye’deki toplam perakende satışlarının % 1.7’si seviyesinde ve İngiltere, Almanya, Fransa, Hollanda gibi gelişmiş pazarların çok gerisinde ve ileriye dönük Türkiye e-ticaret pazarının yüksek potansiyelini gösteriyor.
Ancak Sina Afra’ya göre bu hızda gidersek 2023’te yüzde 70 penetrasyon oranı, 57.4 milyon internet kullanıcısıyla ancak Almanya’nın şu anki pozisyonuna gelebilirmişiz. Raporda ilk 10 ülkeden biri olmak istiyorsak, güven, dijital okuryazarlık, altyapı, mevzuat, kamuda muhataplık ve finansmanın geliştirilmesi gibi yapılması gerekenler 6 başlık altında sıralanmış.
TEKNOLOJİ BorsaSI YATIRIMI HIZLANDIRIR
Bireylerin internete erişimini ve internet kullanımını artırmak aslında, internet ekonomisinin ve dolayısıyla e-ticaretin gelişmesi için ana fikir olsa da bence ekosistemin gelişmesi ve daha çok e-ticaret sitelerinin ayakta kalabilmesi ve kurumsal tarafta KOBİ’lerin e-ticarete katılımını artırmak için finansmana ulaşım çok önemli.
Markafoni’nin % 70’ini, 2011 yılında, 129 ülkede faaliyet gösteren dünya multimedya devi Naspers’a bağlı MIH-Allegro’ya satmayı başarmış olan Markafoni’nin kurucu ortağı Sina Afra’ya göre genç teknoloji şirketlerini içeren bir borsa olması, finansman açısından işleri kolaylaştırır.
Teknoloji Borsası, çıkışın yolunu açarak yabancı yatırımcının daha kolay Türk şirketlerine yatırım yapmasını sağlar. Her ne kadar Hazine tarafından kurulan Bireysel Katılım Sermayesi ve Fonların Fonu finansmana erişim açısından olumlu adımlar olsa da Türkiye’de e-ticaret yatırımları için Sina Afra’nın dediği gibi orta alan boş. Afra, zamanında Markafoni’yi borsaya açmayı düşündüklerini ama bunun teknoloji şirketleri için bu ortamda kolay olmadığını söylüyor. 2 milyon doları aşan bir sermaye ihtiyacını Türkiye’den bir şirketin temin etmesi çok zor. 5 milyon ve üstü ise tamamen yabancı yatırımcı. Ancak onlar da çıkışta zorlanıyorlar.
Türkiye’de şu anda e-ticarette en büyük yatırımı almış 2 örnek, gittigidiyor.com ve Markafoni örnekleri. Bunun çoğalması ve yabancı yatırımcının daha kolay gelmesi için genç Türk teknoloji şirketlerini içeren bir borsa, çıkışı kolaylaştıracağı için yabancı yatırımcının gelmesini hızlandırır.
