‘Türkiye İnovasyonla Geleceğe Koşuyor’ toplantılarının son durağı İstanbul’da bence modadan havacılığa güneş damgasını vurdu. İlk olarak Hollanda’nın partner ülke olarak yer aldığı Türkiye İhraçatçılar Meclisi (TİM) tarafından düzenlenen Türkiye İnovasyon Haftaları’nın son durağında toplantılar öncesi Hollanda Konsolosluğu’nda verilen ‘Hollanda Demek, İnovasyon Demek’ sloganı ile düzenlenen davette Hollandalı tasarımcı Pauline van Dongen ile karşılaştım. İnovasyon haftasına konuşmacı olarak gelen Dongen güneş enerjisi depolayan kıyafetlerden oluşan koleksiyonu ile bir defile düzenledi.
Kabul etmemiz lazım ki artık cüzdanımızı unuttuğumuzda eve dönemezken telefonumuzu unuttuğumuzda eve döner olduk. Akıllı telefonlar hayatımıza girdiğinden beri hepimizin telefonumuzu şarj etmeye çalıştığı ve şarj aleti bulamayınca sinir olduğu anlar oluyor. İşte Dongen’ın güneş panelleri ile birleştirdiği koleksiyonunda giyilebilir teknoloji sayesinde bir daha şarj aleti aramamıza gerek kalmıyor. Dongen’ın güneşli bir günde 1 saat giyildiğinde cep telefonu şarjını yüzde 50 oranında doldurabilen tasarımları benim gibi şarjınız bittiğinde sinir olanlardansanız tam size göre. Sonra tam hafta bitti derken bir davet de Brisa’dan aldım.
2015 yılında dünyanın çevresini kendi icadı olan güneş enerjili uçağı ‘Solar Impulse’ ile dolaşmayı başaran ilk insan olmayı hedefleyen Bertrand Piccard’ı İnovasyon Haftası’na Brisa konuşmacı olarak getirmiş. Bertrand Piccard, 2003 yılı Kasım ayında, Lozan Federal Politeknik Enstitüsü ile ‘Solar Impulse’ adını verdiği uzun menzilli güneş enerjili bir uçak üretme projesini hayata geçirmiş.
2007 yılında yapımına başladığı Solar Impulse ile ilk test uçuşunu Andre Borschberg eşliğinde 2008 yılında gerçekleştirip, 2009’da 6 ülkeden 50 uzman ve 100 danışmandan oluşan bir ekiple o uçağı yapmış. Brisa Genel Müdürü Hakan Bayman’dan duyduğuma göre Piccard’ın Solar Impulse ile yapmayı planladığı dünya turunun sponsorlarından biri olmak üzere görüşüyorlarmış.
İşte, 2015 yılında dünyanın çevresini Solar Impulse adlı güneş enerjili uçakla dolaşmayı başaran ilk insan olmayı hedefleyen doktor, psikiyatr, kâşif Piccard’ın bu yolculuk için söyledikleri...
Yolculuk ne kadar sürecek?
Dünya turumuzu 5 ayda 25 günlük uçuşla tamamlamayı planlıyoruz. Rotamız Abu Dabi’den 1 Mayıs’ta başlayarak, Hindistan, Çin, Amerika, Avrupa olup tekrar Abu Dabi’de bitecek. En uzun uçuş okyanusu geçerken, onu da 5 gece 5 gün havada oto hipnoz tekniği ile 3.8 metrekarelik yerde gerçekleştireceğiz. Her uçuş sonunda Andre Borschberg ile değişerek dünya turunu tamamlamayı planlıyoruz.
Güneş enerjili uçak gece nasıl uçabiliyor?
Gün içerisinde güneş enerjisi ile uçarken kullandığımız kanatların altında yer alan bataryalarda gece kullanmak üzere enerji depolanıyor.
Uçakta ne ısıtıcı ne de tuvalet var nasıl yolculuğu tamamlayacaksınız?
Koltuğun altında tuvalet var. Oturduğumuz koltuk oto hipnoz tekniği ile 20 dakika uyurken yatak olabiliyor. Uçakta ısıtma sistemi yok, havalanırken 2 saat boyunca ve gece ısı eksi 20 dereceye düşecek ona göre kıyafetlerimiz var. Gündüz sıcaklık gayet normal öğlen 20 derece olacak. Günde bir kere sıcak yemek yiyebileceğiz. Onun dışında tabletle besleneceğiz.
Kullandığınız batarya sistemi nedir?
Uçağımız Boeing 747 jumbo jetten büyük. Kanatların altında 650 kg ağırlığında lityum polimer bataryalar var. Uçağın toplam ağırlığı enerjiyi verimli kullanması için çok hafif sadece 3200 kg.
Solar İmpulse’ta kullanılan back up teknolojisi var mı?Uçak düşüşe geçerse hangi teknolojiyi kullanacaksınız?
Şaka yapmıyorum, acil durum için sadece paraşüt mevcut.
GÜNEŞ PANELLERİ UCUZLUYOR ENERJİNİN % 20’SİNİ KARŞILAR
PV güneş panellerinin geleceği nedir, enerji haritasında nerede olacak?
Güneş panelleri ucuzluyor ve yenilenebilir enerjinin yüzde 20’si güneşten gelecek. Güneş, hidro, rüzgâr, biyomass ve jeotermalden oluşan yenilenebilir enerji kaynakları nerede olduğunuza göre dünyada ortalama yüzde 20 paya sahip olacaklar. Bugün oradan uzağız biliyorum ama bizim bu uçuşla insanlara göstermek istediğimiz enerji verimliliğini artırıp enerjiden tasarruf ederek para kazanmaya başlayabilecekleri. Bu teknolojiyi arabadan aydınlatma sistemlerinde pek çok alanda kullanabilirsiniz. Uçmayı seçtik çünkü insanoğlunu uçmak hep cezp etmiştir. Böylece güneş enerjisi ile dünyayı değiştirebileceğimizi enerji tüketiminde oyunun değiştirici olduğunu kanıtlamak istedik.
AB 2020’ye kadar yenilenebilir enerjinin toplam payının yüzde 20’ye çıkmasını öngörüyor. Verilen teşvikler ve ekonomik durumla bu mümkün mü?
Evet, çok iddialı gözüküyor ama daha iyisi bile mümkün. AB parasal genişlemeye gidiyor. Enerji verimliliğine yatırım yaparsanız yüzde 18 - 20 arası yatırımınıza geri dönüş kazanıyorsunuz. Yani enerjide tasarruf ederek para kazanıyorsunuz. Bu da tam bir oyun değiştirici. Çin bunun farkında çünkü nefes alamıyor ve büyüyor. O yüzden güneş ve yenilenebilir enerjide lider olacak. Avrupa ve diğer ülkeler elini çabuk tutmalı çabuk olan kazanacak.