Advertisement
HABERLER ABONE OL

Otomotiv Direktörleri Derneği (ODD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt Otomotiv Zirvesi’nde konuştu.

Bozkurt “Bir yandan dünya genelinde artan enflasyon, bir yandan enerji ile ilgili sıkıntılar, sanayi ile ilgili sıkıntılar, genel olarak pazarlardaki daralma endişeleri, 2023’e girerken cevap bulunması gereken birden fazla sorunun olduğunu gösteriyor” dedi.

Bozkurt “Üretimde henüz eski normaller dediğimiz seviyelere dönmüş durumda değiliz. Çip krizi devam ediyor. Lojistik sıkıntılar devam ediyor. Hammaddenin bulunurluğunda sıkıntılar var. Tüm bunlarla ilgili maliyetlerde ciddi artışlar söz konusu. En son bunun üstüne enerji sorunu ve enerji fiyatlarındaki artışlar geldi" dedi.

Satış rakamlarını krediye erişim ve fiyat seviyeleri etkiliyor

Bozkurt sözlerine şöyle devam etti:

Bugüne kadar satış rakamlarını bulunabilirlik belirledi. Birçok modelde 5-6 aya varan bekleme süreleri mevcuttu. Yılın son çeyreğine yaklaşırken, pazarı yine hangi markanın hangi modelinden ne kadar araç bulunabileceği şekillendirecek. Bunun yanında, iki tane temel sebepten ötürü, sıfır otomobile ulaşabilen potansiyel müşteri sayısında bir yavaşlama görülüyor. Yavaşlamanın temel sebebi bugünkü fiyat seviyelerinden sıfır otomobile ulaşabilen müşteri potansiyelinin giderek azalması. İkinci sebep ise, krediye ulaşmakta yaşanan sorunlar. Şu anda hem kredi faizleri hem de kredi red oranları çok yüksek. Geçtiğimiz yıl 770 binlerde olan pazarın bu yıl 750 binler civarında olmasını bekliyoruz.

Bozkurt 2023 yılına dair yaptığı değerlendirmede ise “Dünyadaki gelişmelere baktığımızda Rusya-Ukrayna savaşının devam ettiğini görüyoruz. Bir yandan enerji maliyetlerinin arttığını görüyoruz. Bunun mutlaka Döviz bazlı ürün fiyatlarına yansıyacağını görüyoruz. Bunlar tedirginlik veren gelişmeler. Euro-TL kuru Türkiye pazarını etkiliyor. Matrah düzenlemesi yapılıp yapılmayacağı çok önemli. Şu anda neredeyse bütün araçlar yüzde 80’in üzerinde vergilendiriliyor. Krediye ulaşımla ilgili farklı bir önlem alınıp alınmayacağı önemli. Öte yandan 2023’de seçim olacak. Seçimden önceki ve sonraki ekonomik ortam da pazar büyüklüğünde belirleyici olacaktır. Bütün resme baktığımızda, bu yılı aratmasın da ona da şükür diyeceğimiz bir şekilde sanki 2023’e girecekmişiz gibi gözüküyor" ifadelerini kullandı.

"İkinci el otomobilde yüksek fiyat ortamı bitiyor"

Bozkurt “Son iki yıldır sıfır araç arzındaki sıkıntılar nedeniyle ikinci araçlar çok fazla prim yaptı. Çünkü şu anda mobilite bir lüks değil bir ihtiyaç. İkinci el araç pazarında son bir-bir buçuk yıldır yaşanan alışılmışın dışındaki yüksek fiyat ortamının yavaş yavaş bittiğini gözlemliyoruz.” dedi.

Türkiye’de toplam otomotiv üretimi ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,3 oranında azalarak 92 bin 625 adede geriledi.

Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) verilerine göre, ağustos ayında otomotiv ihracatı yıllık yüzde 21,9 düşüşle 64 bin 515 adet oldu.

Ocak-Ağustos döneminde toplam otomotiv üretimi yıllık yüzde 2,3 artışla 833 bin 146’ya çıkarken, aynı dönemde otomotiv ihracatı yıllık yüzde 0,7 azalışla 591 bin 156’ya indi.

Ticari araç grubunda, 2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde üretim yüzde 11, ağır ticari araç grubunda yüzde 27 ve hafif ticari araç grubunda yüzde 10 oranında arttı.

2021 yılı Ocak-Ağustos dönemine göre ticari araç pazarı yüzde 2, hafif ticari araç pazarı yüzde 5 azalırken, ağır ticari araç pazarı yüzde 16 arttı. Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv ihracatı adet bazında yüzde 1 oranında , otomobil ihracatı ise yüzde 7 oranında azaldı.

Bu dönemde, toplam ihracat 591 bin 156 adet, otomobil ihracatı ise 339 bin 403 adet düzeyinde gerçekleşti. Ocak-Ağustos döneminde toplam pazar geçen yıla göre yüzde 8 daralarak 483 bin 285 adet düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde, otomobil pazarı da yüzde 9 daralarak 354 bin 543 adet oldu.

Otomotiv ihracatında yatay seyir

Ocak-Ağustos döneminde otomotiv ihracatı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre adet bazında yüzde 1 azalarak 591 bin 156 adet olarak gerçekleşti. Bu dönemde otomobil ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7 azalırken, ticari araç ihracatı ise yüzde 10 oranında arttı.

Traktör ihracatı ise 2021 yılına göre yüzde 15 artarak 11 bin 543 adet olarak gerçekleşti. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, toplam otomotiv sanayi ihracatı, 2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde yüzde 12 pay ile sektörel ihracat sıralamasında ikinci sırada yer aldı.

Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) verilerine göre, Ocak-Ağustos döneminde toplam otomotiv ihracatı, 2021 yılına göre yüzde 4 oranında artarak 19,9 milyar dolar oldu. Euro bazında ise yüzde 16 artarak 18,4 milyar euro olarak gerçekleşti. Bu dönemde, dolar bazında ana sanayi ihracatı yüzde 1 oranında, tedarik sanayi ihracatı da yüzde 7 oranında arttı.

Toplam pazar daraldı

Yılın ilk sekiz ayını kapsayan dönemde toplam pazar geçen yıla göre yüzde 8 daralarak 483 bin 285 adet düzeyinde gerçekleşti.

Bu dönemde, otomobil pazarı da yüzde 9 oranında daraldı ve 354 bin 543 adet oldu. Ticari araç pazarına bakıldığında ise, Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla toplam ticari araç pazarı yüzde 2, hafif ticari araç pazarı yüzde 5 daralırken, ağır ticari araç pazarı yüzde 16 büyüdü. 2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre ithal hafif ticari araç satışları yüzde 17 azalırken, yerli hafif ticari araç yüzde 5 oranında arttı.

Bu dönemde, otomobil satışlarındaki yerli araç payı yüzde 39, hafif ticari araç pazarında yerli araç payı yüzde 59 ve ağır ticari araç pazarında yerli payı yüzde 67 olarak gerçekleşti.

Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol Otomotiv Zirvesi-2022’nin konuğu oldu.

Birol “24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle birlikte dünya ilk global enerji krizine girmiş oldu. 70’li yıllarda petrol krizi yaşadık; fakat bu sefer yaşanan kriz petrol, doğalgaz, kömürü kapsıyor. Bundan bütün dünya etkileniyor. Bunu üç gruba ayırırsak bundan en fazla etkilenen ülkeler gelişmekte olan ülkeler olarak olarak göze çarpıyor ve bundan yıllar sürecek makroekonomik bir zarar görecekler. İkinci grup, biraz daha oyunun dışında kalan ülkeler. Üçüncü grup ise Avrupa. Avrupa Rusya’ya göbekten bağlı olduğu için önemli bir resesyona girme riskiyle karşı karşıya. Avrupa’da hem enerji bulmak konusunda hem de enerjinin maliyeti konusunda kışın çok zor geçeceğini düşünüyorum" diye konuştu.

"Avrupa’da otomobil satışlarında yüzde 10 oranında düşüş görebiliriz"

2022 yılı itibari ile uzun zamandan beri ilk defa dünyadaki otomobil satışlarında küçük de olsa bir düşüş beklediklerini ifade eden Birol “Amerika’da ve Çin’de otomobil satışları hâlâ artarken Avrupa’da bu sene yüzde 10 oranında düşüş görebiliriz. Bu da tüm dünyadaki satış rakamlarını negatif etkileyecek.“ dedi.

"Bu sene satılan arabaların yüzde 15'i elektrikli olacak"

Birol “Avrupa başta olmak üzere tüm dünyada yeşil enerjiye gitmek konusunda önemli adımlar atılıyordu. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında bu durumda kısmi bir duraksama olabilir. Avrupa’daki birçok ülke bu kışı kömür ile geçirecek; ama bunun geçici olduğunu düşünüyorum. Elektrikli arabalar krize karşı kontratak olarak karşımıza çıkıyor. 2020 yılında dünyada satılan arabaların yüzde 4’ü, 2021’de ise yüzde 9’u elektrikli araba idi. Bu sene dünyada satılan arabaların yüzde 15’e yakının elektrikli araba olacağını düşünüyoruz. Önümüzdeki 5-6 sene içinde bu rakam yüzde 40’lara çıkacak. Avrupa, Çin ve ABD’de elektrikli arabaların mevcut krize cevapta önemli bir rol oynayacağını düşünüyorum" dedi.

Fosil yakıtlarını azaltmak için itici faktörün artık sadece çevresel faktörler değil, aynı zamanda dışa bağımlılığı azaltmak olduğunu söyleyen Birol “Ülkemizde de umarım elektrikli arabalar gerekli desteği görürler” dedi.