Kanserojen giysi nasıl anlaşılır?

Cumhuriyet &Uuml;niversitesi (C&Uuml;) Tıp Fak&uuml;ltesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı &Ouml;ğretim &Uuml;yesi Yrd. Do&ccedil;. Dr. Mehmet Metin Şeker, giysilerde k&ouml;k boyaların yerini alan azo bileşiklerinin belirlenen yasal sınırların &uuml;zerinde kullanılmasının kansere neden olabileceğini s&ouml;yledi.Şeker, azo bileşiklerinin sadece giysilerde değil, otomotiv sanayi ve inşaat sekt&ouml;r&uuml;nde de kullanıldığını belirtti. Azo bileşiklerindeki 7 maddenin kanserojen etkiye sahip olduğunu ifade eden Şeker, giysilerde kullanılan azo bileşiklerinde ise kanserojen etkiye sahip arilamin maddesinin bulunduğunu dile getirdi.Temasın fazla olması nedeniyle bu maddenin giysilerde kullanımının insan sağlığını ilgilendirdiğini vurgulayan Şeker, Giysilerde eskiden k&ouml;k boyası kullanılırdı. K&ouml;k boyalarının yerini son yıllarda sentetik fabrikasyon &uuml;r&uuml;n&uuml; olan azo bileşikleri aldı. Azo bileşikleri, yasal sınırı aştığında kanserojen etkiye sahiptir. Azo bileşiklerinin mesane kanserine yol a&ccedil;tığı kanıtlandı. Akciğer ve meme kanserine de yol a&ccedil;tığı ileri s&uuml;r&uuml;l&uuml;yor ancak bunlar hen&uuml;z ispatlanamadı diye konuştu.Azo bileşiklerinin 1960 lardan itibaren bilindiğini dile getiren Şeker, T&uuml;rkiye de 1995 yılında i&ccedil;erisinde azo bileşiklerinin olduğu boya maddelerinin kullanımına yasal sınır konulduğunu belirterek, şunları s&ouml;yledi: Normal şartlarda azo bileşiklerinin sağlığa zararlı olmayan miktarı 20 ppm, yani 1 gram maddede 20 mikron civarında bulunabilir. İzin verilen &uuml;st sınır ise 30 ppm. 30 a kadar devlet izin veriyor ama 30 un &uuml;zeri kesinlikle yasak. Bu nedenle 30 ppm den y&uuml;ksek miktarda azo bileşeni i&ccedil;eren boyalara denetime a&ccedil;ık firmalarda rastlanması zor ama ka&ccedil;ak &uuml;retimler her zaman olabilir. Burada en b&uuml;y&uuml;k risk, yurt dışından gelen &uuml;r&uuml;nler. 2011 yılında İstanbul da yapılan denetimlerde yasal sınırından 300 kata varan y&uuml;ksekliklerde azo bileşeni i&ccedil;eren ithal giysilere rastlandı. Bu giysiler toplanıp, imha edildi ancak denetim dışı bir&ccedil;ok giysinin halka satıldığını biliyoruz. - Parlak ve renkli giysilere dikkat En b&uuml;y&uuml;k riskin, Uzakdoğu dan gelen &uuml;r&uuml;nlerde olduğunu belirten Şeker, Markası ne olursa olsun Uzakdoğu da maliyet d&uuml;ş&uuml;k olduğu i&ccedil;in bu boya maddeleri daha sık kullanılıyor. &Ouml;zellikle Hindistan, &Ccedil;in ve Bangladeş gibi &uuml;lkelerden gelen giysilerde risk daha fazla. Bu &uuml;lkelerdeki denetimlerde sıkıntı var. dedi.Uzakdoğu &uuml;lkelerinde &uuml;retilen kıyafetlere karşı dikkatli olunmasını &ouml;neren Şeker, Daha &ccedil;ok parlak ve renkli giysilere dikkat edilmeli. Parlak renk, azo maddesinin fazlalığından kaynaklanıyor ama her parlak renkli giyside de azo bileşikleri var demek yanlış olur. Genellikle kadın giysilerinde kullanılıyor dedi.Giysilerdeki arilamin maddesinin dokunmakla ge&ccedil;meyeceğini vurgulayan Şeker, İnsan derisi bu t&uuml;r maddelerin ge&ccedil;işine izin vermez. Bu boya maddesinin olduğu elbise, tiş&ouml;rt, şort veya herhangi bir giysi terlediğinizde cildinize direkt temas ediyorsa o zaman risk ortaya &ccedil;ıkar şeklinde konuştu.Yrd. Do&ccedil;. Dr. Şeker, arilaminin sadece boyalarda değil, sigaranın dumanında da bulunduğunu belirterek, bu maddenin, sigara i&ccedil;en ve aynı ortamdaki kişinin sağlığını tehdit ettiğini s&ouml;zlerine ekledi. AA

Kanserojen giysi nasıl anlaşılır?

Azo bileşikleri kök boyasının yerini aldı, giysilerden kansere yakalanma riski arttı. Peki kanserojen giysi nasıl anlaşılıyor?

Öne Çıkanlar