Lojistik maliyetlerinin artışı Türkiye’nin sektörde üs olma konumunu güçlendirirken, yabancı yatırımcılar için cazip bir üretim merkezi haline dönüştürüyor.

Ticari gayrimenkul danışmanlık pazarının küresel liderlerinden Cushman & Wakefield’ın ofis, perakende, sanayi, lojistik, konut, otel ve öğrenci yurtları sektörlerine yönelik hazırladığı ‘Türkiye Pazar Analizleri 2021 Yıl Sonu’ raporunda yer alan verilere göre, salgında ciddi bir ivme kazanan nitelikli depolara olan ilginin artarak sürmesi bekleniyor.

İkinci ve üçüncü çeyrekteki büyümenin yıl sonu da devam edeceğinin öngörüldüğü, öte yandan

Aralık'ta yıllık enflasyon yüzde 36,08 olarak kaydedilirken, beklentilerin 2022 yılında zirveye ulaşması yönünde olduğu belirtilen rapora göre, artan baskıya rağmen lojistik sektörü ivme kazanmaya devam ediyor.

Raporda yer alan bilgilere göre, depo alanı kiralama faaliyetleri yılın son çeyreğinde bir önceki yıla göre yüzde 12 oranında artışla yaklaşık 54.156 metrekare oldu. Salgının etkisi ile tedarik zincirinde oluşan baskı neticesinde nitelikli depolara artan taleple beraber arzın kısıtlı olması birincil kiralarda bir önceki yıla oranlaş yüzde16’lık, bir önceki yarıya göre ise yüzde 10 oranında önemli bir artış kaydedildi. Bu eğiliminin artarak devam etmesi bekleniyor.

Nitelikli hazır depolara olan talep artarken, şirketler gelecek planları dahilinde depolama alanlarını arttırma potansiyellerini düşünerek, kiralayacakları lojistik tesis içerisindeki potansiyel müsait alanları fazla olan depolara daha çok ilgi gösteriyor.

Lojistik maliyetlerinin artması ile çözüm arayışı içerisinde olan uluslararası yatırımcılar, Türkiye’nin coğrafi konumunu ve maliyet yapısını bir fırsat olarak değerlendirmektedir. 2021 yılının ilk çeyreğinde dünya devi otomotiv şirketi Ford ve Volkswagen, piyasaya çıkaracakları yeni ticari araçları için Kocaeli'de üretim yapacaklarını açıkladı.

Ciro yüzde 80 arttı

Salgın sürecindeki yeni Kovid-19 varyantları ve vaka sayılarındaki artış endişeye sebep olsa da bu durumun fiziksel perakendeyi beklenilen kadar etkilemediği gözlemlendi. Kasım 2021’de bir önceki aya göre ziyaretçi sayısı endeksinde yüzde 6,25’lik bir düşüş gerçekleşti. Ancak, bir önceki yılın aynı ayına göre karşılaştırıldığında yüzde 38,9 artış kaydedildi.

Fiziksel perakendenin yükselişe geçişi ile genel ticaret içerisindeki payını arttırması Haziran ayına etki etmiş ve e-ticaretin aldığı pay yüzde 15,2’ye düştü. Kısıtlamaların kaldırılması ile ziyaretçi sayılarında gözlemlenen artışın ciro endekslerine de yansıdığı gözlemlendi. Ekim 2021’de alışveriş merkezi ciro endeksi bir önceki yıla göre yüzde 60,7’lik bir oranda artarken, Kasım 2021’de yüzde 80.22 oranında ciddi bir artış gözlemlendi. Cirolarda gözlemlenen artış beraberinde 2019 yılından beri gündemde olmayan ciro kirasını tekrar gündeme getirdi.

Altı AVM açıldı

Yılın ikinci yarısında enflasyon, kur dalgalanmasının ve yeni varyantların ortaya çıkmasının yarattığı baskıya rağmen, son çeyrekte 6 yeni AVM ile pazara 282.000 metrekarelik yeni arz girişi gerçekleştir. Böylece AVM arz girişi 2021 yılında 324.644 metrekare olarak gerçekleşirken, bir önceki yıla göre yüzde 5 oranında arttı.

Kur baskısı, işlem hacmini ikiye katladı

2021 yılının sonunda İstanbul ofis pazarında genel arz 6,46 milyon metrekare olarak aynı seviyede kalırken, enflasyonun baskısı ile birlikte yılın son çeyreğinde biriken ve bekletilen talep işleme dönüşerek işlem hacmi bir önceki çeyreğin neredeyse 2 katı oranında arttırdı. Böylece, kiralama işlemleri bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 32 oranında artış gösterdi, toplamda 304.507 metrekareye yükseldi.

Dördüncü çeyrekte gerçekleşen kiralama işlemlerinin yüzde 90 oranında büyük çoğunluğunu yeni kiralama anlaşmaları oluştururken, ofis kiraları aylık metrekare başına en yüksek İstanbul Levent’te arttı.

Son 10 yılın ikinci rekoru

2021 yılında Türkiye konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine oranla binde 5 oranında azalmış olsa da son 10 sene içerisindeki ikinci rekorunu kırarak 1,49 milyon kaydedildi. Bunun yanı sıra, geçen yıla oranla konut kredi faizlerini artması ile ipotekli satışta önemli ölçüde düşüş yaşanarak bir önceki yıla kıyasla yüzde 48,6 oranında geriledi.

Yabancılara satış ise bir önceki yıla oranla yüzde 43,5 artarak 58.576 olarak gerçekleşti. İstanbul, toplam konut satışlarında olduğu gibi ilk sırada yerini almıştır. 2021 yılında; İran, 10.056 konut ile ilk sırada yerini alırken, İran’ı, sırasıyla Irak (8.661), Rusya (5.379), Afganistan (2.762) ve Almanya (2.358) takip etti.