UTSO/ Kandemir: Yeni normal adını verdiğimiz süreç aslında çok büyük bir dönüşüm

Şeyh Edebali bundan y&uuml;zler yıl &ouml;nce Osman Gazi&rsquo;ye &ldquo;insanı yaşat ki, devlet yaşasın&rdquo; nasihatini bırakmıştır. Bu nasihatin pandemi g&uuml;nlerinde daha farklı bir anlam kazandığını g&ouml;r&uuml;yoruz. Pandemi s&uuml;reciyle birlikte insanlar unutulmaya başlamış olan &ouml;z değerlerini hatırladılar. İnsan olmayınca yada insanlar sağlıklı olmayınca t&uuml;m d&uuml;nyada neler olabildiğini hep beraber izliyoruz. Devletler &uuml;st&uuml; birlikler &ccedil;atırdıyor, t&uuml;m d&uuml;nyaya hizmet veren kurumlar kovid vir&uuml;s&uuml;ne karşı &ouml;nemli adımlar atamıyor. Her devlet kendi vatandaşlarını yaşatarak ulus devleti kavramını ayakta tutuyor. Pandemi s&uuml;recinde en &ccedil;ok &ouml;ne &ccedil;ıkan yapıda bu oldu sanırım. Avrupa birliği gibi birlikler kendi &uuml;yesi devletlere yardım elini uzatamadı. Oysaki krizi iyi y&ouml;neten T&uuml;rkiye gibi &uuml;lkeler, yardım eli uzatılmayan &uuml;lkelere destek oldu. Devletimizin bu pandemi s&uuml;recini &ouml;zellikle sağlık alanında &ccedil;ok iyi y&ouml;nettiğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. &Uuml;lkemiz, kovid eğrisinin uzun d&ouml;neme yayılmasına y&ouml;nelik yaptıkları &ccedil;alışmalarda başarılı olmuştur. Bir&ccedil;ok &uuml;lkenin aksine sağlık sekt&ouml;r&uuml;m&uuml;z &ccedil;&ouml;kme aşamasının uzağından bile ge&ccedil;memiştir. D&uuml;nyada en hızlı toparlanma s&uuml;recine giren &uuml;lkelerin i&ccedil;inde yer alıyoruz. Yine hastalık ve &ouml;l&uuml;m oranlarında d&uuml;nyadaki &ccedil;oğu &uuml;lkeden daha iyiyiz. Ancak bu durum tabiki bazı yan etkiler doğurmuştur. Bu s&uuml;recin atlatılması i&ccedil;in &ccedil;alışanların &ouml;nemli bir kısmının evde kalması, sekt&ouml;rleri hem &uuml;retim hem m&uuml;şteri anlamında etkilemiş ve bazı sekt&ouml;rlerimiz durma aşamasına gelmiştir. T&uuml;rkiye&rsquo;deki &ouml;nemli danışmanlık şirketleri kovid-19&rsquo;un sekt&ouml;rler &uuml;zerindeki yakın d&ouml;nem etkilerini incelemeye başladılar. Ortak kanı dijital d&uuml;nya dışında kalan t&uuml;m hizmet sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n olumsuz etkilenen sekt&ouml;rlerin en başında yer aldığıdır. T&uuml;rkiye&rsquo;de ki ilk vaka g&ouml;r&uuml;lmesi ile birlikte hızlıca etkilenen hizmet sekt&ouml;r&uuml;ne nispeten &uuml;retim sekt&ouml;r&uuml; ise daha yavaş etkilenmiştir. &Uuml;retim sekt&ouml;rleri pandemi s&uuml;recinin 3. Haftasından itibaren etkilenmeye başlamış ve nisan ayının 3. ve 4. Haftasında pik etkiyi g&ouml;rm&uuml;şt&uuml;r. Uşak ilinde de benzer bir yapıyı g&ouml;r&uuml;yoruz. Hizmet sekt&ouml;r&uuml; durma noktasına geldi. Sağlık kuruluşları, oteller, restoranlar, kafeler ve eğitim sekt&ouml;r&uuml; ilk etkilenen sekt&ouml;rlerin başında oldular. Uşak sanayisinin kalbi organize sanayi b&ouml;lgelerindeki elektrik t&uuml;ketim verilerine baktığımızda nisan ayı sonu itibarı ile %43,6&rsquo;lık bir d&uuml;ş&uuml;ş g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Ancak nisan ayı sonu ile başlayan toparlanma s&uuml;reci firmalarımıza da yansıdı. Fabrikalarımız tekrar a&ccedil;ılmaya başladı. &Uuml;retim yapmaya başladık. Toparlanma s&uuml;resine bağlı olarak kaybetmiş olduğumuz &uuml;retim g&uuml;c&uuml;n&uuml; geri kazanacağımıza inancımız tam. Her şey iyi giderse bu s&uuml;renini 2-3 ayla kısıtlı kalacağını d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Belki &uuml;retim kayıplarımızı geri kazanacağız ancak t&uuml;m d&uuml;nya gibi bizlerde tamamen geri d&ouml;nemeyeceğiz. Pandemi s&uuml;reci sonrası yeni normal olarak tanımlanan bu durum t&uuml;m sosyal hayatı değiştireceği gibi işletmelerimizi de değiştirecek. Bu yeni normal adını verdiğimiz s&uuml;re&ccedil; aslında &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k bir d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m. İşletmelerin bağlı oldukları ticaret odalarının, sekt&ouml;r kuruluşlarının işletmeleri yeni s&uuml;rece hazırlaması gerekli. İşletme sahip ve y&ouml;neticilerine işe geri d&ouml;nd&uuml;klerinde her şeyin &ccedil;ok farklı olacağı, hi&ccedil;bir şeyin eskisi gibi kalmayacağı mutlaka anlatılmalı. Neler yapılması gerektiği konusunda işletme sahipleri bilgilendirilmeli. Bence en hassas konu bu. Kendimizle ilgilendiğimiz kadar işletmelerimiz ile de ilgilenmemiz lazım. Kovid-19 sonrası insanların t&uuml;ketim alışkanlıklarında ciddi değişimler olacak. Alışveriş stilleri değişecek, buna bağlı olarak firmaların &uuml;retimleri ve &uuml;retim s&uuml;re&ccedil;leri değişecek. Hatta marjinal noktada moda anlayışı bile değişecek. Bu durumda talep dengesinin oluşturulması i&ccedil;in arz alanında değişiklikler yapılacak. &Ouml;zellikle firmaların lojistik anlayışları değişecek. Lojistik bir anlamda kabuk değiştirecek. Daha kısa tedarik zincirleri kurulacak ve mutlaka alternatif tedarik&ccedil;ilerle iş birliği i&ccedil;ine girilecek. &Uuml;retim yerlerimizde de &ouml;nlemler alınacak, gerekiyorsa makinelerimizin yerleri değişecek, &uuml;retim bantlarımız sosyal mesafeyi koruyacak yapıya getirilecek. Ve en &ouml;nemlisi d&uuml;nya eskisinden daha fazla dijital hale gelecek. E-ticaret, e-ihracat ve e-ithalatlar y&uuml;kselişlerini daha hızlı sağlayacak. T&uuml;m bu gelişmelerde &ouml;nc&uuml;l&uuml;k eden firmalar b&uuml;y&uuml;yecek, ayak uyduranlar ayakta kalacaktır. Kendini yenileyemeyen firmalar ise maalesef ekonomik hayatlarına son vereceklerdir. Firmalarımız bunun i&ccedil;in kendilerini hızla yenileyerek yeni normale uyum sağlamalıdırlar. STK&rsquo;lar olarak bizlerde firmalarımızın s&uuml;rekliliğini sağlamak i&ccedil;in yoğun bir &ccedil;alışma yapmalıyız. Bilgilendirme toplantıları, eğitimler, kısa vidolar ile yoğun bir enformasyon akışı sağlayarak firmalarımıza ulaşmalı ve onları bu s&uuml;rece hazırlamalıyız. Firmalarımızın hayatta kalması i&ccedil;in verilen krediler haricindeki t&uuml;m devlet destekleri de verimlikleri &ouml;l&ccedil;&uuml;lerek yeni sisteme adapte edilmesi gerekiyor. Bunları sağlarsak d&uuml;nyanın şu d&ouml;nemde Doğu Asya&rsquo;ya karşı antipatik bakış a&ccedil;ısından yararlanarak kovid krizinden g&uuml;&ccedil;lenerek &ccedil;ıkabiliriz. Burada son olarak bir şey s&ouml;ylemek istiyorum. Bu s&uuml;re&ccedil; t&uuml;m d&uuml;nyaya y&uuml;kselen hizmet sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n ne kadar kırılgan olabileceğini, &uuml;retimin ise ne kadar değerli olduğunu g&ouml;stermiştir. Artık &uuml;lke ekonomimizde &uuml;retime y&ouml;nelik yeni normal d&uuml;zeninde yeni destekler sağlanmalıdır. &Uuml;reterek b&uuml;y&uuml;yen bir T&uuml;rkiye yeni d&uuml;zende de d&uuml;nyanın en &ouml;nemli akt&ouml;rlerinden olacaktır. Saygılarımla. Suat Selim KANDEMİR Uşak TSO Y&ouml;netim Kurulu Başkanı

UTSO/ Kandemir: Yeni normal adını verdiğimiz süreç aslında çok büyük bir dönüşüm

Türkiye ekonomisinde koronavirüs seferberliği kapsamında Uşak Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Suat Selim Kandemir Bloomberg HT'ye özel kaleme aldı...

Öne Çıkanlar