Bu yazımda daha çok sosyal etki yaratmaya odaklanan ödül bazlı kitle fonlamaya değineceğim. Ödül bazlı kitle fonlama, temelinde bir ön satış yöntemi gibi çalışıyor. Söz konusu yöntem ile girişimcinin sermaye alarak hayata geçirmeyi ortaya koymayı planladığı projenin, ürün ve servisin önden satışı kitlelere duyurulurken, finansman sağlanıyor. Bu model ile destekçiler bir kâr beklentisi veya herhangi bir ticari bir amaç gütmeden ilgilendikleri projelere maddi katkı sağlarken proje sahipleri tarafından da çeşitli maddi/manevi karşılıklar ile yaptıkları destekler için ödüllendiriliyor.
Böylece ödül bazlı kitle fonlama bir iş fikri ve projenin hayata geçmesine aracılık edip, ileride bunun ülke ekonomisine, çevreye ve sosyal hayata katkıda bulunan bir hale dönüşmesini sağlıyor.
Ülkemizde bu alanda pek çok güzel örnek çıktı. Örneğin; son zamanlarda gerçekleşen projelerden biri atıklardan petrol bazlı plastik kullanımını azaltan plastik yerine geçebilecek katkı hammaddesi üreten Plastic Move. Bu proje çevre ve döngüsel ekonomi için de oldukça değerli ve önemli. Bir diğeri ise bireysel kullanıma yönelik tamamen geri dönüştürülmüş malzemeden yapılan temizlik topu Yolk. Bu ürün otomobilden, çantaya birçok farklı alanda oluşan kirleri temizleyebiliyor, çekim gücü sayesinde temas ettiği yüzeylerdeki kiri tutabiliyor. Bu sayede kişisel hijyene de yardımcı oluyor. Bir başkası ise Sabancı Üniversitesi'nden bir grup araştırmacının, sürdürülebilir tarım için yüksek teknoloji geliştirmek amacıyla kurduğu SOYL-GEL. Ağırlığının 600 katı suyu tutarak kullanılan sulama suyunun yarı yarıya düşmesini sağlıyor.
Üç fikir de ilgi gördü
Bu tip çevreci projelerin dışında kültür sanattan eğitime, teknolojiden bilim ve tarıma kadar sosyal hayatın her alanında güzel örneklerini gördüğümüz ödül bazlı kitle fonlama ile sadece bireylerin kazanmasının, projelerin hayata geçmesinin değil toplumsal dayanışmanın da önünü açmış oluyoruz. Hatta bu bahsettiğim üç fikir de ödül bazlı kitle fonlama kampanyalarının hemen ardından ya da kampanya sırasında yüksek miktarda yatırım aldı. Bu durum kitle fonlamasının iki önemli dikeyinin bütüncül şekilde nasıl birbiriyle ilişkide olduğunu çok net bir şekilde bizlere gösteriyor.
Bu tarz projelerin doğmasında katkısı olan proje ekiplerini kutluyorum. Ayrıca bu projelerin hayata geçmesinde destekçi olan herkesi ise birer kahraman olarak görüyorum. Onlar kocaman bir alkışı ve takdiri hak ediyorlar. Çünkü bu destekçiler sosyal faydanın proje dışında bir yaşam şekline dönüşmesine de etki ediyorlar.
Dünyayı daha yaşanır hale getiren bu projelere ve onları destekleyen tüm destekçilere çok teşekkürler. Birlikten güç doğacağının bilinciyle kitle fonlamasının ülkedeki pek çok sorunun çözümüne de katkıda bulunulabileceğine inanıyorum.
