BM Libya'ya müdahale ederse
Bu sorunun sanırım cevabını kısa süre içinde öğrenmiş olacağız. Dün akşam saatlerinde BM'nin Libya hava sahasını uçuşa yasak bölge ilan etmesinin arkasından, bu sabah hem Fransa'dan hem de İngiltere'den gelen açıklamalar olası bir askeri müdahale kararının çok yakında olabileceğini söylüyor bize. Tabii eğer Kaddafi son dakikada BM'nin isteklerini yerine getirme konusunda geri adım atmazsa...
Bu köşede bu müdahalenin doğru olup olmadığı, BM'nin böyle bir yaptırım gücüne sahip olup olmadığı ve idda edildiği gibi Batı'nın aslında Libya'nın petrol kuyularının peşinde olduğu yönündeki açıklamaları tartışmayacağım. Bu sorular sanırım uzun süre dünya kamuoyunun gündemini meşgul etmeye devam edecek.
Benim bugün üzerinde durmak istediğim nokta, bir müdahale olur ve gerginlik uzun süreye yayılırsa başta petrol fiyatları, arkasından da genel risk iştahında neler olabileceği.
Petrol fiyatları daha önce 140 dolar seviyesini gördü. Bu yazıyı yazarken WTI petrolü 103 dolar seviyesinde. Rakamlar karşılaştırdığında panik yapmak için erken olduğu düşünülebilir. Diğer yandan dünyadaki petrol arz/talep dengesi ve ekonomilerdeki büyüme hızlarına bakıldığında bu fiyatların burada olmaması gerekir diyenler de var. Hatta MENA (Kuzey Afrika ve Ortadoğu) bölgesindeki şu yaşanan tansiyonun inmesiyle fiyatların hızla aşağı ineceğini düşünenler de var.
Ben bu itirazların çoğuna katılmakla beraber, fiyatların daha yukarı gideceğini düşünüyorum. Aslında piyasada işlem yapan başta hedge fonlar olmak üzere birçok oyuncu da aynı şeyi düşünüp fiyatlıyor. Bu fiyatlamayı yapan oyuncuların referans aldıkları nokta aynı. Hisse senetlerini şişiren, altına rekor fiyatları yaptıran ya da bakırdan buğdaya birçok emtia fiyatına tarihi zirveleri yaptıran olgu, petrolde de devreye girmiş durumda. Likidite var, gidecek yer arıyor, üstelik petrole gitmek için de oldukça uzun bir sebep listesi var. Böyle bir durumda ne arz/talep dengesi, ne de Suudi Arabistan'ın kotaları arttırma hamlesi yeterli olmayabilir.
Petrol fiyatlarında bundan sonraki dönemde yukarı çıkma ihtimali aşağıya inme ihtimalinden daha fazla. Bu gerçekle erken yüzleşen, ekonomi planlarını ona göre yapan ve önlemlerini yeni değişen fiyatlara göre alan oyuncular, şirketler, Merkez Bankaları ve hatta ülkeler önümüzdeki dönemi daha rahat atlatabilir. 'Petrol fiyatlarınının bu seviyelerde uzun süre kalması beklenmiyor' ifadeleri kağıt üzerinde hala anlaşılır olmakla birlikte pratikte tutmayabilir. Dikkat!
